Sai lầm của Ukraine
Ông Michael Kofman, thành viên cấp cao tại Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế cho rằng, quyết định mà Ukraine đưa ra là "một trong những cách thức quản lý quân đội khó hiểu nhất".
"Việc mở rộng lực lượng bằng cách thành lập những lữ đoàn mới, trong khi họ rất cần người để thay thế những binh sỹ thương vong trong các đội hình dày dạn kinh nghiệm được triển khai ở tuyến đầu đã có sự đánh đổi rõ ràng", ông Kofman đánh giá.
“Do có ít kinh nghiệm, nên các đơn vị mới hầu như chiến đấu không hiệu quả. Thực tế cho thấy vào năm 2023, các đội hình mới hoạt động kém trong vai trò tấn công và phòng thủ. Họ cần nhiều thời gian để tích lũy kinh nghiệm, sự gắn kết và sự tự tin”, chuyên gia này nhấn mạnh. Kết quả là chiến lược này đã thất bại một phần. Cuối cùng, Kiev vẫn phải triển khai các tiểu đoàn từ các lữ đoàn mới để hỗ trợ những đơn vị đang chiến đấu trên mặt trận.
Hồi tháng 5/2024, giới lãnh đạo Ukraine cho biết, họ muốn thành lập 10 lữ đoàn mới, mỗi lữ đoàn chỉ có khoảng vài nghìn người. Các chỉ huy cấp cao hy vọng sẽ xây dựng các đơn vị mới để luân phiên tham gia chiến đấu hoặc lấp đầy các khoảng trống trên tiền tuyến.
"Không có cách thức hiệu quả nào khác để chống lại đối phương có quân số và vũ khí áp đảo. Chúng tôi đang phải chiến đấu trên mặt trận dài 1.300km, với các cuộc giao tranh dữ dội”, người phát ngôn của lực lượng vũ trang Ukraine cho biết.
Ukraine đã thành lập nhiều lữ đoàn mới, trong đó có một số lữ đoàn được sự huấn luyện từ các lực lượng phương Tây, chẳng hạn như Lữ đoàn cơ giới số 155. Lữ đoàn này được cung cấp hàng chục xe bọc thép, lựu pháo và xe chở quân do Pháp sản xuất, với khoảng một nửa số tân binh đã được huấn luyện tại Pháp.
Nhưng việc thành lập lữ đoàn 155 vào cuối năm 2024 đã tạo ra một cuộc khủng hoảng cho Ukraine khi có một số báo cáo cho rằng lữ đoàn này phải chịu tỷ lệ đào ngũ cao và đang bị chia cắt để chuyển nguồn lực cho các lữ đoàn khác.
Nhà báo Yuriy Butusov của Ukraine đưa tin, một số lữ đoàn mới đã bị thu hẹp và quân đội đôi khi buộc phải điều động các chuyên gia hay kỹ sư vận hành UAV vào vai trò bộ binh. Chiến lược mới của Ukraine đã làm dấy lên phản ứng dữ dội.
"Thật vô ích khi thành lập các lữ đoàn mới và trang bị cho họ công nghệ mới trong khi các lữ đoàn hiện tại đang thiếu người", Trung tá Bohdan Krotevych, hiện giữ chức tham mưu trưởng Lữ đoàn Azov lưu ý.
Những vấn đề trong quản lý lực lượng của Kiev
Chuyên gia Michael Kofman cho rằng, kết cục đáng buồn đối với Lữ đoàn 155 đã nếu bật nhiều vấn đề trong quản lý lực lượng của Ukraine. Việc chia tách các đơn vị mới đã dẫn đến "sự phân mảnh liên tục của nỗ lực phòng thủ và mất đi sự gắn kết. Vẫn chưa rõ những đơn vị chắp vá này có thể giữ vững mặt trận hay không", ông nói thêm.
Một vấn đề khác của Ukraine thiếu viện trợ quân sự của phương Tây. Tổng thống Ukraine Zelensky cho biết, Kiev đã tìm cách trang bị vũ khí phương Tây cho 14 lữ đoàn nhưng các gói vũ khí mà họ tiếp nhận vào năm 2024 thậm chí không thể cung cấp đủ cho 4 lữ đoàn trong số đó. Để giải quyết vấn đề này, Ukraine đã tăng cường chế tạo vũ khí trong nước để đáp ứng nhu cầu chiến đấu. Tổng thống Zelensky cho biết, 30% số vũ khí mà Ukraine sử dụng vào năm 2024 là do nước này tự sản xuất.
Trong bối cảnh thiếu hụt nhân lực và trang thiết bị, quân đội Ukraine đã phát triển máy bay không người lái mới với tốc độ chóng mặt. Nhiều UAV trong số này được lắp ghép từ các linh kiện bán sẵn trên thị thường thương mại.
Ông Kofman cho biết, máy bay không người lái đã chứng minh là "công cụ hiệu quả", cho phép quân đội rải mìn an toàn và gây rắc rối cho các đơn vị Nga trước khi họ ra mặt trận.
Tuy vậy, chuyên gia này lưu ý, “việc đổi mới công nghệ, thay đổi chiến thuật và tích hợp tốt hơn vẫn chưa đủ để bù đắp cho việc không giải quyết được các vấn đề cơ bản như vấn đề về nhân lực, đào tạo và quản lý lực lượng để đứng vững trong cuộc chiến này".
Cuộc xung đột Nga-Ukraine đang trở thành cuộc chiến tiêu hao, không chỉ về nhân lực mà còn về tài nguyên. Moscow hiện đang nỗ lực vực dậy nền kinh tế trước các lệnh trừng phạt toàn diện của phương Tây, đồng thời gia tăng sản xuất quốc phòng.
Trong năm qua, Ukraine đã phải đối mặt với một cuộc tấn công dai dẳng của Nga ở các khu vực Donbas, nơi Moscow liên bổ sung binh sỹ và thiết bị để chọc thủng các tuyến phòng thủ của đối phương. Nga đã đạt được nhiều bước tiến lớn và đang từng bước giành lợi thế trên mặt trận.
Một số quan chức Ukraine hy vọng, nếu có thể giải quyết các vấn đề về nhân lực và duy trì các tuyến phòng thủ họ có thể làm suy giảm khả năng chuyển kinh phí và nhân lực của Nga vào cuộc chiến.