Từ tháng 11/2022 - 5/2023, Ukraine đã huấn luyện cho 10.000 phi công điều khiển UAV và hiện đang huấn luyện thêm cho 10.000 phi công khác, Bộ trưởng Chuyển đổi số Ukraine - ông Mykhailo Fedorov tiết lộ.
"Tôi muốn sử dụng tất cả phương tiện sẵn có để phá hủy các lực lượng của đối phương và giành chiến thắng. Lực lượng Vũ trang Ukraine nhận được nhiều sự hỗ trợ từ các đối tác phương Tây nhưng chúng tôi cũng phải phát triển các công nghệ của mình và sử dụng chúng với quy mô chưa từng thấy trong bất kỳ cuộc xung đột nào trước đó", một phi công giấu tên cho hay.
Binh lính Ukraine vác một UAV trinh sát trên vai. Ảnh: ABC News
Với Lực lượng Vũ trang Ukraine, giao tranh máy bay không người lái là điều là không thể thiếu trong cuộc xung đột này.
Một số UAV làm nhiệm vụ do thám các vị trí của Nga, xác định mục tiêu rồi sau đó quân đội Ukraine sẽ tấn công bằng các hệ thống pháo và súng cối. Trong khi đó, các UAV tấn công sẽ thả chất nổ hoặc phát nổ để tấn công các binh lính của đối phương ẩn nấp trong chiến hào, phá hủy xe tăng trên tiền tuyến, tấn công các hệ thống pháo giấu trong các bụi cây và nhắm vào các kho chứa đạn dược, cũng như các tuyến hậu cần quan trọng.
Cách đây 1 năm, chỉ có 7 nhà sản xuất máy bay không người lái ở Ukraine. Hiện nay, theo ông Dmytro Kovalchuk, CEO của nhà máy sản xuất UAV Warbird, có ít nhất 80 nhà máy như vậy. Ông Kovalchuk cho biết, nhà máy của ông đã đi từ sản xuất 3 máy bay không người lái/tháng lên con số 150.
"Một UAV có giá 1.000 USD có thể phá hủy xe tăng có giá 500.000 USD. Chúng tôi đang tính đến việc phát triển một đội quân máy bay không người lái".
Skyeton là một trong những nhà sản xuất UAV hiện đại nhất của Ukraine. UAV trinh sát Raybird của công ty này có chi phí hơn 1 triệu USD và có thể bay hơn 30 giờ ở độ cao hơn 4.800 mét, cho ra những hình ảnh chất lượng cao trong thời gian thực về các vị trí của đối phương nằm sâu trong lãnh thổ Nga kiểm soát.
Oleksandr Stepura, người sáng lập Skyeton cho biết UAV cần có khả năng ưu tiên và xác định mục tiêu.
"Chúng tôi không coi xe tăng là mục tiêu mà với chúng tôi, đó là các hệ thống tác chiến, hệ thống pháo và hệ thống phòng không của đối phương. Đây là mục tiêu chúng tôi muốn nhận dạng và phá hủy", ông Stepura nói. Theo ông, Raybird có hệ thống trí tuệ nhân tạo cơ bản được thiết lập bên trong nhưng các nhà phát triển đang tìm kiếm một thế hệ mới có thể thay đổi hoàn toàn hoạt động chiến đấu.
Đưa "chiến tranh quay lại lãnh thổ Nga"?
Khả năng tấn công chính xác tầm xa đóng vai trò quan trọng với các lực lượng của cả hai nước. Các chiến đấu cơ có thể thực hiện các cuộc tấn công tầm xa nhưng gặp vấn đề về sự chính xác. Thậm chí cả khi được con người điều khiển kết hợp với công nghệ thì độ chính xác vẫn ở mức thấp trong những điều kiện chiến đấu nhất định. Do đó, công nghệ máy bay không người lái có thể được coi là mức độ cao nhất của công cuộc chinh phục khả năng tấn công chính xác.
Tuy nhiên, hoạt động trong điều kiện xung đột đòi hỏi máy bay không người lái phải vượt qua nhiều thách thức khó khăn, nhất là khi biên giới Nga - Ukraine dày đặc các hệ thống gây nhiễu, cản trở hoạt động của các phương tiện này.
"Kỷ nguyên máy bay có người lái hoàn toàn chấm dứt trong cuộc xung đột này. Nó cho thấy không có lý do gì để một phi công ở trong máy bay, điều đó là vô nghĩa. Bởi vì phi công không có thời gian để suy nghĩ. Mọi thứ chỉ tính bằng vài phần nghìn giây. Bất kỳ cỗ máy nào đều làm điều đó tốt hơn, nhanh hơn và chính xác hơn con người", ông Stepura nhận định.
Giới quan sát đánh giá, đội quân máy bay không người lái mới này của Ukraine có thể đưa phạm vi xung đột mở rộng tới Moscow nhằm gửi đi thông điệp đến bên trong nước Nga rằng họ không còn đứng ngoài cuộc xung đột và Kiev hiện đã sở hữu các UAV tầm xa mới.
Hồi cuối tháng 7, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã tuyên bố "chiến tranh đang dần quay trở lại lãnh thổ Nga" chỉ vài giờ sau khi Điện Kremlin cáo buộc Kiev nhắm mục tiêu vào Moscow bằng máy bay không người lái.
"Ukraine đang trở nên mạnh hơn và chiến tranh dần quay trở lại lãnh thổ của Nga, lan đến các trung tâm biểu tượng và căn cứ quân sự của nước này. Đây là điều tất yếu", ông Zelensky nói.
Khi được hỏi về tác động tâm lý của các cuộc tấn công vào bên trong Moscow hoặc lãnh hải của Nga, một nhà phát triển UAV cho biết: "Điều này rất quan trọng với chúng tôi. Chúng tôi đã cho họ thấy hai điều trong cuộc xung đột này. Đó là chúng tôi có vũ khí và có thể tấn công họ.
"Càng nhiều máy bay không người lái được sản xuất thì các có nhiều cuộc tấn công", người này cho hay.