Trung Quốc vừa chính thức phê duyệt dự án đường hầm eo biển Bột Hải, một trong những công trình giao thông tham vọng nhất từng được đề xuất, với kỳ vọng tạo ra bước đột phá lớn về kết nối hạ tầng tại khu vực miền Bắc nước này. Khi hoàn thành, tuyến hầm sẽ rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai thành phố cảng quan trọng là Đại Liên và Yên Đài từ khoảng 6 giờ hiện nay xuống chỉ còn 40 phút, tương đương mức giảm gần 90%.
Theo kế hoạch, đường hầm eo biển Bột Hải có tổng chiều dài khoảng 122 km, trong đó khoảng 90 km nằm sâu dưới đáy biển. Dự án bao gồm hai đường hầm song song dành riêng cho tàu cao tốc, cho phép tàu chạy với vận tốc lên tới 240 km/giờ. Tốc độ này cao hơn đáng kể so với tàu Eurostar vận hành trong đường hầm biển Manche nối Anh và Pháp. Với quy mô như vậy, đây sẽ trở thành đường hầm giao thông dài nhất thế giới, vượt qua tất cả các đường hầm đường bộ và đường sắt đang hoạt động hiện nay.
Riêng phần hầm nằm dưới đáy eo biển Bột Hải đã dài hơn tổng chiều dài cộng lại của hai công trình nổi tiếng là hầm biển Manche và hầm Seikan của Nhật Bản. Điều này cho thấy mức độ phức tạp và tham vọng kỹ thuật rất lớn của dự án.
Tổng vốn đầu tư ước tính khoảng 220 tỷ nhân dân tệ, tương đương hơn 800.000 tỷ đồng. Thời gian thi công được dự kiến kéo dài từ 10 đến 15 năm, ngay cả khi Trung Quốc sử dụng các máy khoan hầm hiện đại cùng công nghệ bơm bê tông áp lực cao. Để so sánh, đường hầm biển Manche chỉ mất khoảng 6 năm để hoàn thành, trong khi chiều dài và điều kiện địa chất ít thách thức hơn đáng kể.
Yếu tố an toàn được đặt lên hàng đầu trong thiết kế công trình. Các kỹ sư cho biết đường hầm sẽ được trang bị hệ thống thông gió tiên tiến, lớp chống thấm nhiều tầng, mạng lưới cảm biến giám sát kết cấu theo thời gian thực và hệ thống lối thoát hiểm khẩn cấp bố trí dọc tuyến. Những yêu cầu này đặc biệt quan trọng bởi tuyến hầm đi qua khu vực có hoạt động địa chấn, nằm giữa bán đảo Liêu Đông và bán đảo Sơn Đông, nơi điều kiện địa chất phức tạp và chịu tác động mạnh từ môi trường biển.
Bên cạnh thách thức kỹ thuật, động lực kinh tế là yếu tố then chốt thúc đẩy dự án. Đại Liên hiện đã phát triển thành trung tâm tài chính, vận tải và hậu cần quan trọng của Đông Bắc Á.
Trong khi đó, Yên Đài đang chuyển mình mạnh mẽ từ nền kinh tế nông nghiệp truyền thống sang các ngành công nghiệp hóa dầu, sản xuất ô tô, điện tử, dược phẩm và công nghệ cao. Việc rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai thành phố được kỳ vọng sẽ tăng cường liên kết kinh tế, logistics và chuỗi cung ứng trong toàn bộ khu vực phía Bắc Trung Quốc.
Hiện nay, phương tiện nhanh nhất để di chuyển giữa Đại Liên và Yên Đài là phà chở tàu hỏa vượt eo biển Bột Hải, với thời gian hành trình khoảng 8 giờ và phụ thuộc nhiều vào điều kiện thời tiết. Đường hầm mới, nếu được hoàn thành đúng kế hoạch, sẽ thay đổi hoàn toàn thói quen đi lại, biến một hành trình gần như kéo dài cả ngày thành chuyến đi chỉ trong vài chục phút.
Theo ông Du Yanliang, chuyên gia thuộc Viện Khoa học Kỹ thuật Trung Quốc, dự án không chỉ mang ý nghĩa giao thông mà còn có vai trò chiến lược trong việc kết nối các trung tâm công nghiệp truyền thống của vùng Đông Bắc với khu kinh tế Bột Hải và xa hơn là vùng đồng bằng sông Dương Tử. Tuy nhiên, dự án cũng đang vấp phải những lo ngại về môi trường.
Các tổ chức bảo vệ môi trường cảnh báo khu vực eo biển Bột Hải là nơi sinh sống và sinh sản quan trọng của nhiều loài động vật biển, đặc biệt là hải cẩu đốm – loài đang được bảo vệ cấp độ 2 tại Trung Quốc.