"Đây là thứ duy nhất giúp Thế giới di động phát triển từ năm 2004 với số vốn ít ỏi 2 tỷ đồng để xây dựng nên đế chế kinh doanh vào khoảng 5 tỷ USD doanh thu. Cốt lõi nằm ở đội ngũ có động lực mạnh mẽ", chủ tịch Nguyễn Đức Tài mở đầu buổi chia sẻ của mình.
Theo ông Tài, nhờ đội ngũ có động lực mạnh mẽ này mà tất cả những vấn đề khác đều có thể được giải quyết từ mô hình kinh doanh, vốn kinh doanh, mô hình quản trị, văn hóa công ty.
"Rất nhiều thứ nhưng nó xuất phát từ điều cốt lõi là động lực. Các cửa hàng đầu tiên Thế giới Di động (TGDD) mở không giống các cửa hàng hiện nay. Bách Hóa Xanh đầu tiên mà TGDD mở bảo đảm nếu mở lại như vậy sẽ đóng cửa.
Cửa hàng Bách Hóa Xanh đầu tiên rất kỳ cục, không có máy lạnh và trên trần có cảm biến, khách hàng đi đâu quạt theo tới đó", chủ tịch Thế giới di động nhớ lại.
Mô hình đầu tiên của Bách Hóa Xanh theo tiết lộ của ông Tài là sản phẩm rẻ tiền, giá trị thấp nên chỉ có một đường duy nhất là tiết kiệm để làm giàu, kiểm soát mọi chi phí thì may ra mới có được lợi nhuận. Trong khi hiện tại mô hình Bách Hóa Xanh đã thay đổi theo hướng hoàn toàn khác, có máy lạnh, sạch sẽ.
Chủ tịch Thế giới di động cho rằng đây là sự thay đổi rất lớn từ tiết kiệm để làm giàu sang phục vụ để làm giàu. Và để làm được điều này chỉ đằng sau là một đội ngũ có động lực rất mạnh mẽ và luôn luôn tìm kiếm.
Đây chính là lý giải của vị chủ tịch của TGDD về việc mô hình kinh doanh xuất hiện tại chuỗi bán lẻ này nhờ vào đội ngũ có động lực mạnh mẽ.
Một ví dụ khác là với các cửa hàng Điện máy xanh đầu tiên xây dựng vào năm 2010 sẽ thấy rất khác với Điện máy xanh hiện tại. Và mô hình điện máy đầu tiên mà TGDD đưa ra không phải là phiên bản thành công mà phải qua rất nhiều nhiều lần điều chỉnh, thay đổi kịp thời.
"Mô hình kinh doanh không phải là thần thánh đưa ra là thành liền, phần lớn đưa ra đầu tiên là sai. Nếu không có điều chỉnh, thay đổi kịp thời là mô hình thất bại và chết luôn. Các bạn thấy rất nhiều thứ như vậy trong cuộc đời này.
Hỏi ai là người tạo ra những thay đổi đó, sẵn sàng phủ nhận những thứ mình đã có niềm tin trước đây, chính là đội ngũ có động lực mạnh mẽ", chủ tịch TGDD kết luận.
Đối với vấn đề vốn kinh doanh, có nhiều tin đồn rằng TGDD là sân sau của ai đó để rửa tiền. Ông Tài còn thắng thắn chia sẻ có người gặp trực tiếp ông để hỏi về điều này. Vậy nguồn tiền TGDD có được để hoạt động kinh doanh ở đâu ra? Ông Tài cho biết cũng nhờ từ đội ngũ sáng lập có động lực mạnh mẽ.
Ông chia sẻ: "Từ những ngày đầu khó khăn chúng tôi đã cầm sổ đỏ cho ngân hàng. Những sổ đỏ vẫn còn dấu ấn thế chấp, giải chấp cả chục lần. Cái đó là của cá nhân những người sáng lập công ty này.
Động lực mạnh mẽ cho họ làm những thứ mà những người khác không dám làm. Nguồn tiền đến từ đó. Cho đến ngày đẹp trời ngân hàng mới thấy doanh nghiệp này phát triển đây thì mới mở hầu bao ra."
"Hệ thống quản lý cũng từ đội ngũ này mà ra", ông Tài phân tích thêm. Thời kỳ đầu khi công ty còn bé, TGDD cũng quản lý thông qua excel tuy nhiên đến một thời điểm vị chủ tịch cho rằng làm cái gì bài bản thì mới đi xa được. Doanh nhân này mới tìm những người đồng cam cộng khổ với mình bắt tay vào xây dựng hệ thống quản trị.
Văn hóa doanh nghiệp cũng tương tự, được xây dựng từ những năm 2014 được xuất phát từ đội ngũ này bởi tầm nhìn khi công ty phình lớn quá không có cái gì điều chỉnh hành vi thì không đi xa được nữa.
"Nhìn chung những thứ TGDD xây dựng được đều xuất phát từ đội ngũ có động lực mạnh mẽ, hướng về một hướng. Các bạn sẽ cảm nhận được cái này", chủ tịch Nguyễn Đức Tài khẳng định.
Thế nhưng có một động lực mạnh mẽ liệu đã đủ? Ông Tài lấy dẫn chứng về các tổ chức khủng bố như ISIS có thời rất mạnh bởi có đội ngũ với động lực mạnh mẽ, hướng về một thứ. Tuy nhiên để một tổ chức phát triển ổn định thì ông Tài cho rằng đội ngũ có động lực mạnh mẽ cần được cộng thêm 2 chữ tử tế.
"Thiếu 2 chữ này thì nó có thể lên rất nhanh nhưng cũng ra đi rất nhanh. Khác nhau ở chỗ này thôi. Có động lực mạnh mẽ là đủ tạo ra cái gì vĩ đại rồi nhưng cái đó có tồn tại hay không thì phải thêm 2 chữ Tử tế nữa", ông Tài tóm lược lại.
Vậy như thế nào là Tử tế? Chủ tịch TGDD cho rằng đó là khi mình làm một việc luôn quan sát xem mình có đem lại giá trị cho người xung quanh không hay là mình đang lấy đi của ai đó cái gì đó.
Quan điểm này được ông Tài lấy dẫn chứng về việc các chuỗi Điện máy xanh hay TGDD trong lịch sử phát triển không lấy bất kỳ địa điểm nào của đối thủ cạnh tranh. Mặc dù chỗ đó đang là điểm bán rất tốt của họ.
"Đi đêm với chủ nhà tôi nâng gấp đôi giá thuê lên thì chắc chắn ngày mai nó có doanh thu lợi nhuận rồi đó. Nhưng các bạn sẽ không tìm được bất kỳ vị trí nào mà TGDD/ĐMX đi lấy của đối thủ cạnh tranh. Đó là chữ tử tế. Làm việc đó dễ không? Dễ hơn nhiều.
Người ta đang cho thuê 80 triệu mặt bằng, mình chỉ cần nói ông đuổi nó đi tôi trả 160 triệu đảm bảo 3 tháng sau bạn lấy được cái mặt bằng đó bởi vì tiền bồi thường nó không lớn đâu. Bạn sẽ không thấy hình ảnh đó", ông Tài khẳng định.