Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh cho biết Bắc Kinh đã sắp xếp ổn thỏa vấn đề bãi cạn Scarborough sau khi Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte bày tỏ mối quan tâm trong chuyến thăm kéo dài 4 ngày mới đây.
“Chuyến thăm đánh dấu một sự cải tiến toàn diện quan hệ Trung Quốc - Philippines. Do Tổng thống Duterte tỏ ra quan tâm về bãi cạn Scarborough nên Trung Quốc đã thu xếp ổn thỏa dựa trên tình hữu nghị giữa 2 nước. Nhưng tình hình ở bãi cạn Scarborough không thay đổi và sẽ không thay đổi” - bà Hoa nói với các phóng viên tại một cuộc họp báo hằng ngày.
Theo cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Duterte, Hermogenes Esperon, không có văn bản ràng buộc giữa 2 bên mà đó chỉ là lời nói một phía từ Trung Quốc.
Ông Esperon thừa nhận các tranh chấp chưa được giải quyết và Philippines sẽ tái khẳng định chủ quyền bãi cạn khi các cuộc đàm phán song phương tiếp tục. Còn bà Hoa cũng tuyên bố Bắc Kinh vẫn kiểm soát các vùng lãnh thổ của mình ở biển Đông, không loại trừ Scarborough.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana tiết lộ một máy bay của hải quân nước này đã thực hiện một chuyến bay giám sát bãi cạn hôm 29-10. Chiếc máy bay phát hiện ít nhất 4 tàu tuần duyên Trung Quốc đang hoạt động xung quanh Scarborough nhưng không thấy tàu hải quân.
Bộ trưởng Lorenzana ngày 31-10 cho rằng việc Bắc Kinh cho phép ngư dân nước ông quay trở lại bãi cạn Scarborough được xem là một “tiến bộ đáng hoan nghênh” vì giải quyết được kế sinh nhai của nhiều người.
Trung Quốc chiếm bãi cạn Scarborough – cách phía Bắc Philippines khoảng 228 km – sau vụ chạm trán với Philippines hồi năm 2012. Tàu tuần duyên Trung Quốc thỉnh thoảng bắn vòi rồng để xua đuổi ngư dân Philippines trong khi bảo vệ tàu thuyền của ngư dân mình.