Novichok - chất độc hóa học đầu độc cha con cựu điệp viên người Nga Sergey Skripal đã đến Anh dưới dạng một chai nước hoa, Bloomberg dẫn chứng cứ các nhà điều tra Anh công bố ngày 5-9. Novichok là một loại chất độc thần kinh được các nhà khoa học Nga phát triển từ thời Liên bang Xô viết, theo các nhà khoa học Anh và Tổ chức Cấm Vũ khí hóa học.
Chai nước hoa chứa chất Novichok
Theo các chứng cứ, chất độc Novichok được chứa trong chai nước hoa nữ ‘Premier Jour’ của hãng Nina Ricci (Pháp), tuồn từ Nga vào Anh qua một chuyến bay của hãng Aeroflot (Nga). Chuyến bay này hạ cánh xuống sân bay Gatwick ở thủ đô London (Anh) - vốn đón hơn 45 triệu khách mỗi năm.
Chai nước hoa này sau đó đi qua các trạm tàu lửa Victoria và Waterloo và một khách sạn giá rẻ ở London, sau đó đến thị trấn Salisbury - nơi xảy ra vụ đầu độc hai cha con ông Skripal.
Chai nước hoa nữ ‘Premier Jour’ của hãng Nina Ricci được dùng chứa chất độc Novichok, và 2 nam nghi can người Nga. Ảnh: BUSINESS INSIDER
Để điều tra vụ đầu độc, Anh đã triển khai 250 nhân viên điều tra rà soát 11.000 giờ quay của các máy quay an ninh, thẩm vấn hơn 1.400 nhân chứng. Tới lúc này Anh đã xác định ít nhất 2 người Nga thực hiện vụ đầu độc.
Các thước quay an ninh do cảnh sát Anh công bố ngày 5-9 cho thấy 2 công dân Nga Alexander Petrov và Ruslan Boshirov - một người có râu quai nón, một người râu cạo nhẵn nhụi nhập vào đám đông du khách và người dân địa phương Salisbury tại khu chợ cuối tuần.
Hai người này mặc trang phục jean, giày đế mềm, đội nón. Họ ở lại Salisbury khoảng 2 giờ trong ngày 4-3 sau đó trở về thủ đô London.
Hai nghi can người Nga tại một trạm xe lửa ở Salisbury ngày 3-3. Ảnh: AP
Rà soát lại hành trình, cảnh sát phát hiện hai người Nga này đã đến Salisbury ngày 3-3. Sau đó quay về London rồi lại quay trở lại ngày sau đó để thực hiện vụ đầu độc. 2 công dân Nga này đến Salisbury bằng tàu hỏa lúc 11 giờ 48 phút ngày 4-3 và rời đi cũng bằng tàu hỏa trước 14 giờ.
Hai cha con ông Skripal được phát hiện nằm ngất trên một băng ghế gần một trung tâm mua sắm lúc 17 giờ. Hình ảnh an ninh cho thấy 2 công dân Nga này có xuất hiện gần nhà ông Skripal, nhưng không trực tiếp trước nhà ông Skripal .
Thủ tướng Anh cáo buộc tình báo Quân đội Nga là thủ phạm
Ngày 5-9, các công tố viên Anh đã truy tố 2 công dân Nga Alexander Petrov và Ruslan Boshirov tội âm mưu giết cha con ông Skripal và sĩ quan cảnh sát Nick Bailey đã bị phơi nhiễm chất độc Novichok khi điều tra vụ việc.
2 công dân Nga này cũng bị truy tố tội tàng trữ và sử dụng chất độc thần kinh. Nhà chức trách Anh đã ra lệnh bắt nội địa và cả khắp châu Âu với hai nam công dân Nga này. Trong ngày 5-9, Anh đã triệu tập đại diện ngoại giao Nga về vụ việc.
Theo Thủ tướng Anh Theresa May ngày 5-9, 2 công dân Nga Alexander Petrov và Ruslan Boshirov vào Anh bằng hộ chiếu giả và dưới những cái tên giả, là các mật vụ của Cơ quan Tình báo Quân đội Nga (GRU).
Những năm gần đây, GRU bị cáo buộc đứng sau nhiều chiến dịch ở nước ngoài, từ sáp nhập Crimea năm 2014 đến tấn công mạng ở Mỹ và châu Âu. GRU cũng có hoạt động ở Syria, trực tiếp giúp Nga trong chuyện không kích.
Trước khi được trao đổi sang Anh, ông Skripal vốn là nhân viên của GRU. Năm 2006, sau khi bị buộc tội làm gián điệp cho Anh, ông Skripal bị Nga tuyên 13 năm tù. Năm 2010, ông Skripal được thả tự do và sang Anh, theo chương trình trao đổi với các điệp viên Nga bị bắt tại Mỹ. Hiện ông Skripal và con gái đã thoát nguy kịch sau đầu độc, đang ở nơi bí mật.
Ông Skripal tại một phiên tòa ở Moscow (Nga) năm 2006. Ảnh: GETTY IMAGES
Thủ tướng May ngày 5-9 một lần nữa yêu cầu Nga chịu trách nhiệm chuyện đã xảy ra ở Salisbury. Ngay sau vụ đầu độc cha con ông Skripal, bà May đã xúc tiến chiến dịch vận động cộng đồng thế giới trục xuất các nhà ngoại giao Nga. Mấy tháng nay bà May luôn tuyên bố Anh sẽ không bỏ qua cho Nga vụ này.
Theo Bloomberg, Anh có thể gây khó dễ cho các công dân Nga với biện pháp hạn chế cấp visa, vận động đồng minh trừng phạt Nga. Dự kiến trong hôm nay 6-9 Anh sẽ đưa chuyện cha con ông Skripal bị đầu độc ra Hội đồng An ninh Liên Hiệp Quốc.
Về phần mình, ngay trong ngày 5-9 phía Nga đã có phản ứng về bước đi của Anh.
“Tên, hình ảnh mà truyền thông đưa không có ý nghĩa gì với chúng tôi. Chúng tôi một lần nữa đề nghị Anh rút các cáo buộc công khai và lèo lái thông tin”- người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói trong cuộc họp báo ngày 5-9.
Bà Dawn Sturgess và ông Charles Rowley bị dính chất Novichok 3 tháng sau khi hai cha con cựu điệp viên Skripal bị đầu độc. Bà Sturgess đã chết 1 tuần sau đó. Ảnh: GETTY IMAGES
Vụ truy tố 2 công dân Nga không liên quan đến chuyện hai người Anh Dawn Sturgess và Charlie Rowley bị dính chất Novichok, dù theo các nhà điều tra hai vụ này có liên quan nhau.
Ngày 27-6, một người đàn ông địa phương tên Charlie Rowley phát hiện một chai nước hoa bỏ trong một thùng rác ở Salisbury và mang về nhà gần thị trấn Amesbury. 3 ngày sau ông Rowley đưa chai nước hoa cho vợ mình là bà Dawn Sturgess. Ngay sau khi bà Sturgess xịt chai nước hoa này lên cổ tay, cả hai có dấu hiệu không khỏe phải vào bệnh viện. Trong vòng một tuần, bà Sturgess 44 tuổi và là mẹ 3 đứa con qua đời.