Một ngày đẹp trời, giữa đồng cỏ savan thơ mộng tại Botswana (châu Phi) là một cặp sư tử đực đang sánh bước. Chúng bước đi oai phong, lẫm liệt, đường hoàng, như thể chẳng có điều gì trên đời khiến cho chúng phải sợ hãi.
Sánh bước bên nhau, chẳng gì tách rời
Hình ảnh những vị chúa sơn lâm với cặp bờm nam tính oai vệ, tiếng gầm lớn khủng khiếp đủ để át vía bất kỳ sinh vật nào có lẽ cũng chẳng xa lạ gì trên các đồng cỏ châu Phi. Chỉ có điều, một trong hai ông sư tử phía trên là... con gái.
Vâng, bạn không nhìn lầm đâu. Cụ thể thì cái ông sư tử nhỏ con bên phải bức hình chính là sư tử cái. Và đây chỉ là một trong số 5 cô sư tử chuyển giới mà các chuyên gia mới quan sát được gần đây tại khu bảo tồn Moremi (Botswana).
Vâng, ông bên phải chính là sư tử cái
Những cô sư tử này hành động y như sư tử đực, cũng thỉnh thoảng... vẩy nước tiểu đánh dấu lãnh thổ, thậm chí còn ra cưa cẩm các cô sư tử cái khác. Một cô trong số này còn giết 2 sư tử con khác đàn - một hành vi vốn chỉ thấy ở sư tử đực mà thôi.
Geoffrey D. Gilfillan thuộc ĐH Sussex (Botswana) đã nghiên cứu nhóm sư tử này từ năm 2014. Trong vòng 2 năm, Gilfillan theo dõi một cô sư tử tên SaF05. Cô sư tử này to hơn phần lớn các con cái trong đàn, cùng một túm lông bờm sau gáy. Tuy nhiên, so với những ông đực thực thụ thì vẫn nhỏ hơn một chút.
Gilfillan cho biết: "SaF05 có nhiều đặc tính của sư tử cái - đi săn theo đàn, "ngủ" cùng sư tử đực - nhưng cũng có một số đặc điểm như con đực, chẳng hạn như thích đánh dấu lãnh thổ, gầm to, hay ra cưa cẩm, cà kê những con cái khác trong đàn".
Theo Gilfillan, thủ phạm trong chuyện này nhiều khả năng là do hormone. Các xét nghiệm cho thấy mức hormone testosterone (hormone sinh dục nam) trong những cô sư tử này là rất cao.
Hơn nữa, một cô sư tử tại Vườn thú quốc gia Nam Phi cũng có những triệu chứng tương tự, do buồng trứng gặp vấn đề khiến testosterone tăng lên. Khi chữa khỏi bệnh, tất cả hành vi giống con đực đều biến mất.
Lượng testosterone tăng cao khiến cho sư tử cái có nhiều hành vi nam tính hơn
Những cô sư tử mọc bờm tại Botswana chưa cho thấy những biểu hiện bất thường về mặt sức khoẻ. Có điều, chưa cô nào biết đến mùi làm mẹ, "điều này càng chứng tỏ rằng lượng nội tiết tố tăng quá cao chính là thủ phạm" - tờ New Scientist cho biết.
Ngoài ra, do cả 5 cô đều đến từ cùng một khu vực, các chuyên gia cũng không loại trừ khả năng gene của mấy cô có một chút lỗi trong quá trình thụ tinh, khiến cơ thể phát triển những đặc tính của sư tử đực một cách không kiểm soát.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí African Ecology.