Mùa xuân năm 1979, nhiếp ảnh gia James Andanson đã ghi lại hình ảnh một cậu bé tầm 7-8 tuổi cầm lon Coca-Cola màu đỏ trên tay, đứng giữa Vạn Lý Trường Thành ở Bắc Kinh, Trung Quốc với biểu cảm hết sức đáng yêu.
Năm ấy, bức ảnh đã được đăng tải trên tạp chí National Geographic (tạp chí chính thức của Hội Địa lý Quốc gia Mỹ) và thu hút sự quan tâm rất lớn của dư luận. Bức ảnh được James đặt tên là Lon Coca đầu tiên của Trung Quốc kèm lời chia sẻ "đây là người Trung Quốc đầu tiên được uống Coca".
Tuy nhiên, trên thực tế thì đây không phải lon Coca đầu tiên có mặt tại Trung Quốc kể từ sau khi cải cách mở cửa (năm 1978), 2 tháng trước khi James đặt chân đến Trung Quốc, lô Coca đầu tiên đã được vận chuyển từ Hồng Kông đến Bắc Kinh. Và tất nhiên cậu bé trong ảnh cũng không phải người Trung Quốc đầu tiên được uống Coca, nhưng vì độ phổ biến của bức ảnh nên người ta vẫn gọi cậu bằng biệt danh ấy.
Bức ảnh "Lon Coca đầu tiên của Trung Quốc"
42 năm sau, bức ảnh này lại được chia sẻ rầm rộ trên mạng xã hội ở đất nước tỷ dân. Thậm chí vào cuối tháng 11/2021, chủ đề "Cậu bé Trung Quốc đầu tiên được uống Coca giờ thế nào rồi?" đã được đẩy lên vị trí số 1 trong bảng hot search của mạng xã hội Weibo.
Cậu bé trong bức ảnh năm ấy tên là Hắc Kiến Đào, sinh ra tại Bắc Kinh, Trung Quốc. Hiện anh đang làm quản lý của một công ty tư vấn đầu tư, đồng thời còn là khách mời bình luận cho chương trình chuyên về golf của Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc.
Khi được hỏi về bức ảnh năm xưa, anh Hắc Kiến Đào cảm thấy vô cùng bất ngờ. Không những vậy, anh còn chia sẻ trong suốt 40 năm trời, bản thân anh không hề hay biết đến sự tồn tại của bức ảnh chụp mình uống Coca vào năm 8 tuổi.
Anh Hắc Kiến Đào tiết lộ, anh không thể nhớ tường tận câu chuyện ngày hôm ấy, những ký ức vụn vặt chỉ giúp anh nhớ lại một vài khoảnh khắc. Tuy nhiên, anh rất muốn chia sẻ câu chuyện phía sau bức ảnh để làm rõ một số tin đồn không đúng sự thật được lan truyền trên mạng.
"Cậu bé Trung Quốc đầu tiên được uống Coca" của hiện tại
Anh cho biết ngày hôm đó anh bị đánh thức từ lúc trời tờ mờ sáng, mới 5h đã phải sửa soạn để chuẩn bị đến ga tàu Tây Trực Môn đi Bát Đạt Lĩnh - đoạn Trường Thành được du khách ghé thăm nhiều nhất ở Bắc Kinh.
Ấn tượng sâu đậm nhất của anh Hắc là khi ấy anh còn sơ ý tự khoá mình lại trong nhà vệ sinh trên khoang tàu, vô cùng đáng sợ. Anh biết mình đã gặp người ngoại quốc, nhưng không nhớ gì về việc chụp ảnh hay lon Coca trên tay.
Anh Hắc Kiến Đào thật thà chia sẻ anh không có ấn tượng gì nhiều về hương vị của lon Coca ấy. Nhưng dựa vào biểu cảm trong bức ảnh, cùng với sự nỗ lực tìm lại ký ức, anh cho rằng lúc này anh đang cảm thấy hương vị "không được ngon cho lắm".
Anh nhớ lại vào thời điểm đó, Coca là thứ vô cùng xa lạ, bởi trẻ con như anh thường chỉ uống các loại "nước ngọt" như nước cam. Anh Hắc nghĩ gương mặt mình khi ấy là vừa phải uống, vừa không dám nhổ ra, lại vừa phải tạo dáng trước ống kính máy ảnh nên rơi vào trạng thái khá lúng túng.
Mặc dù bức ảnh chụp anh Hắc rất nổi tiếng trên National Geographic, nhưng bản thân anh lại không biết đến sự tồn tại của nó. Mãi đến năm 2019, nhân hoạt động kỷ niệm ngày du nhập vào thị trường Trung Quốc 40 năm, Coca-Cola đã dùng mọi mối quan hệ để tìm ra danh tính của cậu bé trong bức ảnh kể trên.
Họ đã phát động tìm kiếm trên nhiều nền tảng mạng xã hội, nhân viên Coca-Cola ở Mỹ còn tìm đến tận nhà của nhiếp ảnh gia James Andanson để thu thập thông tin, thật sự tốn rất nhiều công sức. Cùng với sự trợ giúp của giới truyền thông Trung Quốc, cuối cùng họ cũng tìm ra anh Hắc Kiến Đào.
Ảnh hồi nhỏ của anh Hắc Kiến Đào
Tuy nhiên, sau khi tìm được anh Hắc, phía Coca-Cola không lập tức liên hệ với anh, mà còn cẩn thận khảo sát và điều tra thêm suốt 3-4 tháng trời. Anh Hắc cho biết họ rất sợ tìm sai người và trở thành trò cười cho cả thế giới.
Anh Hắc Kiến Đào nhớ rất rõ ngày 12/3/2019, khi anh đang công tác ở Grenada (quốc đảo thuộc vùng biển Caribe). Hôm ấy là sinh nhật vợ, anh đi mua bánh gato và đang mải nghĩ xem nên tổ chức thế nào thì Đại sứ quán ở Grenada bất ngờ liên hệ. Sau đó, anh Hắc và người của Đại sứ quán, cùng người của phía Coca-Cola lập nhóm trên WeChat để trò chuyện và tiếp tục xác minh thân phận của anh.
Anh cũng gửi ảnh hồi bé của mình và cung cấp thêm thông tin cho họ đối chiếu. Sau cùng, tất cả hẹn nhau dùng bữa rồi chính thức xác nhận anh Hắc chính là "cậu bé" mà Coca-Cola đang tìm kiếm.
Sau khi bỗng dưng trở nên nổi tiếng bất đắc dĩ, anh Hắc Kiến Đào cũng phải đối mặt với một số tin đồn không đúng sự thật. Ví dụ như người ta nói anh công tác ở Thượng Hải, nhưng thực tế anh luôn sinh sống và làm việc ở Bắc Kinh; dân tình kháo nhau anh đã từng gặp lại nhiếp ảnh gia James Andanson, nhưng thực tế là chưa; bên cạnh đó, cũng xuất hiện thông tin không chính xác về bố mẹ anh, anh cũng muốn tìm cơ hội đính chính họ là kỹ sư làm việc trong ngành bưu chính viễn thông...
Được biết, năm 1988, anh Hắc Kiến Đào thi đỗ vào khoa Kỹ sư xây dựng của trường Đại học Đông Nam. Tại đây, anh quen biết vợ mình là một mỹ nhân cùng khoá học khoa Kiến trúc. Sau nhiều năm mặn nồng, họ cùng dắt tay nhau đi vào lễ đường. Năm 2006, con trai của họ chào đời trong niềm vui hân hoan của cả gia đình. Anh Hắc tiết lộ con trai mình rất thích uống Coca và các loại nước đóng chai, khác hẳn với anh.
Bên cạnh công việc chính là quản lý một công ty tư vấn đầu tư, từ năm 2016, anh Hắc Kiến Đào còn là khách mời bình luận cho chương trình chuyên về golf của Đài truyền hình Trung ương Trung Quốc nhờ vào tài ăn nói, chất giọng hay, cùng vốn kiến thức phong phú...
Mặc dù trước đây không biết đến sự tồn tại của bức ảnh Lon Coca đầu tiên của Trung Quốc, nhưng anh Hắc Kiến Đào vẫn hy vọng sau này sẽ có cơ hội tìm lại số báo National Geographic đăng tải bức hình nổi tiếng của mình năm xưa.