Hầm Đèo Ngang trên Quốc lộ 1 có chiều dài 2,95 km, khởi công xây dựng từ tháng 5/2003 và hoàn thành vào tháng 7/2004. Điểm đầu khoảng Km591+526 thuộc địa phận xã Kỳ Nam, thị xã Kỳ Anh, Hà Tĩnh. Điểm cuối khoảng Km594+475 thuộc địa phận xã Quảng Đông, huyện Quảng Trạch, Quảng Bình.
Công trình được đầu tư theo hình thức BOT (xây dựng - vận hành - chuyển giao) do Tổng Công ty Sông Đà làm chủ đầu tư. Hầm Đèo Ngang khi hoàn thành đã giúp rút ngắn thời gian, khoảng cách và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, du lịch hai miền Bắc – Nam.
Trải qua 2 thập kỷ sử dụng, hầm Đèo Ngang hiện có dấu hiệu quá tải, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) đã phê duyệt Dự án nâng cấp, mở rộng một số cầu, hầm trên quốc lộ 1 với tổng mức đầu tư gần 2.000 tỷ đồng, trong đó có hầm Đèo Ngang.
Theo ghi nhận của PV Báo điện tử VTC News, qua thời gian dài sử dụng, hiện nay hệ thống chiếu sáng trong hầm đã yếu, khiến nhiều tài xế di chuyển qua hầm khó quan sát.
Lượng xe lưu thông nhiều khiến đường dẫn vào hầm hằn lún vệt bánh xe.
" Nhiều đèn trong hầm đã bị hư, không phát sáng nên khi vào hầm khó quan sát. Vạch kẻ đường trong hầm đã bị mờ, cọc phản quang phân làn bị bụi phủ cũng khiến những xe to thường hay lấn sang làn xe thô sơ, dễ gây va chạm" , tài xế Nguyễn Văn Dương (thành phố Hà Tĩnh) cho hay.
Hầm chính Đèo Ngang rộng 11,5m, cao 7,5m với 2 làn xe cơ giới. Mỗi làn rộng 3,5m và 2 làn dành cho xe thô sơ.
Các phương tiện khi di chuyển trong hầm Đèo Ngang được đi với tốc độ 50km/h, khoảng cách giữa 2 phương tiện 50m.
Theo thiết kế, hầm sẽ được xây mới thêm một ống hầm dài 555m, rộng 10,5m với 4 làn xe khai thác song song cùng với hầm Đèo Ngang hiện hữu.
Dự kiến trong năm 2025, ống hầm Đèo Ngang mới sẽ hoàn thành xây dựng. Sau khi hoàn thành, hầm Đèo Ngang khai thác song song hai ống hầm.
Nằm trong dự án này, cầu Xương Giang (bắc qua sông Thương ở thành phố Bắc Giang), cầu Gianh (bắc qua sông Gianh, tỉnh Quảng Bình), cầu Quán Hàu (bắc qua sông Nhật Lệ, tỉnh Quảng Bình) cũng được phê duyệt nâng cấp, mở rộng.
