Phát biểu trên trang Facebook chính thức của Bộ Giao thông công chính Campuchia, Bộ trưởng Peng Po Nea cho biết: “Kênh đào Phù Nam Techo là dự án kênh đào lịch sử của Campuchia, dự kiến sẽ được khởi công vào quý IV năm 2024.”
Dự án kênh đào Phù Nam Techo. Đồ họa: CDC.
Dự án đường thủy và hệ thống hậu cần sông Basac nối từ sông Basac – một phân lưu của sông Mekong ra biển được đặt tên là dự án “kênh đào Phù Nam Techo” tại phiên họp toàn thể Quốc hội Campuchia lần thứ 6, vào ngày 19/5/2023 và sau đó ngày 7/6/2023, chính phủ Campuchia đã ra quyết định thành lập Ủy ban liên bộ để triển khai dự án này.
Đường màu đỏ là dự kiến vị trí kênh đào
Về mặt chiến lược, dự án kênh đào Phù Nam Techo thể hiện tham vọng của chính quyền Campuchia, định vị quốc gia này là một điểm sáng đang lên trong thị trường vận tải khu vực. Bằng cách tập trung vào phát triển đường thủy và cảng, Campuchia muốn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững và cải thiện cơ sở hạ tầng nội địa.
Dự kiến kênh này sẽ là tuyến đường thủy nối thủ đô Phnom Penh với tỉnh Kampot, qua sông Basac. Tỉnh Kampot nằm ở phía nam Campuchia , có một mặt giáp với tỉnh Kiên Giang của Việt Nam, và một mặt giáp với vịnh Thái Lan. Dự án sẽ cho phép hàng hóa được vận chuyển đến và đi từ cảng Phnom Penh ra biển mà không cần phải trung chuyển qua Việt Nam.
Về mặt kỹ thuật, kênh đào Phù Nam Techo sẽ có chiều dài khoảng 180km, đi qua 4 tỉnh (tỉnh Kandal, tỉnh Takeo, tỉnh Kampot và tỉnh Kep) với tổng dân số 1,6 triệu người sinh sống hai bên ven sông. Dự án cũng sẽ xây dựng 3 âu thuyền để duy trì mực nước, 11 cây cầu và 208 km đường mới kèm theo. Theo thiết kế, kênh Phù Nam Techo sẽ rộng 100m ở thượng nguồn, 80m ở hạ lưu và có độ sâu nhất quán là 5,4m, có nghĩa có thể có hai luồng giao thông thủy vận chuyển hiệu quả đồng thời.
Ngày 17/10/2023, Thủ tướng Hun Manet đã chủ trì lễ ký thỏa thuận khung giữa Phó Thủ tướng kiêm Phó Chủ tịch thứ nhất hội đồng phát triển Campuchia và đại diện Tổng công ty cầu đường Trung Quốc (CRBC) nhằm mở đường cho công ty này nghiên cứu chi tiết dự án kênh đào Phù Nam Techo trong 8 tháng. Sau thời gian nghiên cứu, hai bên sẽ tiến hành đàm phán ký kết thỏa thuận xây dựng.