NATO xuất hiện như một đồng minh quan trọng của Ukraine sau khi Tổng thống Vladimir Putin tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt vào cuối tháng 2/2022. Liên minh quân sự này đã cung cấp cho Ukraine hàng chục tỷ USD vũ khí và tài chính.
Tuy nhiên, tuần vừa qua, cả Mỹ và Slovakia - hai nước NATO đều có những thông tin không mấy tốt đẹp cho Ukraine, đe dọa nguồn hỗ trợ nhân đạo và quân sự mà Kiev nhận được giữa bối cảnh xung đột tiếp diễn.
Ngay 30/9, Quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật ngân sách ngắn hạn kéo dài 45 ngày, sau một vài tuần đảng Cộng hòa bất đồng về việc ngân sách nên cắt giảm bao nhiêu và các ưu tiên là gì. Cuối cùng, dự luật này đã nhận được sự ủng hộ lưỡng đảng nhưng lại không bao gồm khoản ngân sách hỗ trợ bổ sung cho Ukraine.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Getty
Tổng thống Joe Biden đã đề xuất hỗ trợ Ukraine thêm 300 triệu USD để bổ sung vũ khí và huấn luyện binh lính nước này. Tuy nhiên, khoản ngân sách trên không bao gồm trong dự luật bởi nó đã trở thành trở ngại giữa các thành viên theo quan điểm bảo thủ trong Hạ viện, những người cho rằng ngân sách nên được ưu tiên cho các vấn đề trong nước.
Khoản ngân sách mới được thông qua của Mỹ đặt câu hỏi về sự hỗ trợ tương lai của Washington cho Kiev bởi các cuộc thăm dò dư luận trong năm nay đều cho thấy sự ủng hộ đối với các khoản hỗ trợ cho Ukraine sụt giảm. Mỹ là một trong những đồng minh mạnh mẽ nhất của Ukraine khi Tổng thống Biden đã thông qua hàng chục tỷ USD hỗ trợ cho Kiev.
Theo Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (CFR), từ tháng 1/2022 - 7/2023, Mỹ đã cung cấp cho Ukraine 46,6 tỷ USD hỗ trợ quân sự, 3,9 tỷ USD hỗ trợ quân đạo và 26,4 hỗ trợ tài chính, tổng cộng là khoảng 77 tỷ USD. Con số này cao hơn bất kỳ quốc gia nào, mặc dù các tổ chức của EU, tính đến nay cũng cung cấp cho Kiev hơn 80 tỷ USD.
Dù vậy, những người ủng hộ Ukraine cam kết sẽ tiếp tục những nỗ lực để Kiev nhận được nhiều sự hỗ trợ hơn trong các dự luật ngân sách sau này.
"Dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, chúng tôi không thể để sự ủng hộ của Mỹ cho Ukraine bị gián đoạn. Tôi mong rằng Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy sẽ giữ cam kết của mình với người dân Ukraine và đảm bảo thông qua sự hỗ trợ cần thiết nhằm hỗ trợ Ukraine trong thời điểm quan trọng này", Tổng thống Biden cho hay trong một thông báo sau khi dự luật ngày 30/9 được thông qua.
Trong khi đó, Ukraine cũng nhận phải một tin không mấy triển vọng từ Slovakia sau khi ông Robert Fico, lãnh đạo đảng Smer-SD theo chủ nghĩa dân túy đã giành chiến thắng trong cuộc bầu cử quốc hội vừa qua.
Slovakia có đường biên giới phía Đông với Ukraine và cung cấp cho Kiev tiêm kích MiG-29 trong cuộc xung đột hiện nay. Tuy nhiên, ông Fico đã cam kết sẽ dừng hỗ trợ quân sự cho Ukraine và chỉ ủng hộ các gói hỗ trợ nhân đạo. Ông cũng phản đối việc trừng phạt Nga.
Hồi cuối tháng 9, ông Fico nhận định với trang The Telegraph của Anh rằng "việc trang bị vũ khí sẽ không mang lại cho Ukraine điều gì ngoài sự giết chóc".
Trong khi đó, một cuộc thăm dò dư luận hồi tháng 8 của Eurobarometer cho thấy số người châu Âu ủng hộ sự hỗ trợ cho Ukraine đã sụt giảm.
Cuộc thăm dò dư luận trên cho thấy 24% người dân EU nói rằng họ "hoàn toàn nhất trí" với việc "hỗ trợ tài chính, cung cấp thiết bị quân sự và huấn luyện cho Ukraine", so với 33% những người được hỏi nói rằng họ "hoàn toàn đồng ý" với điều này vào tháng 4/2022.
Sự ủng hộ đối với việc cung cấp hỗ trợ quân sự cho Ukraine giảm từ 67% xuống 48% trong cùng thời điểm, trong khi tỷ lệ những người phản đối tăng từ 26% lên 34%. Cuộc thăm dò dư luận trên được tiến hành với 26.514 công dân EU ở 27 nước thành viên từ 24 - 31/8.