Hoàng Vĩnh Ngọc (sinh năm 1924) là một họa sĩ đương đại có tiếng của Trung Quốc. Các tác phẩm của ông được đánh giá cao vì nét vẽ chi tiết và ẩn chứa câu chuyện. Thế nhưng tác phẩm tiêu biểu nhất làm nên tên tuổi cho danh họa này lại là một bức tranh đơn giản đến khó hiểu khiến nhiều người phải thắc mắc khi lần đầu được chiêm ngưỡng. Đó là tác phẩm "Bức tranh con chuột".
Đúng như tên gọi, trong tranh chỉ đơn giản là hình một con chuột nhỏ bé cùng chiếc bẫy mà thôi. Với nét vẽ dường như không chăm chút lắm, cảm tưởng như ai cũng có thể vẽ ra được, bức tranh này đã gây tò mò khi được giới hội họa Trung Hoa đánh giá là tuyệt tác. Vào mùa thu năm 2012, nó đã được bán với giá là 345.000 NDT (khoảng 1,3 tỷ VNĐ).
"Bức tranh con chuột" với nét vẽ "như học sinh tiểu học"
Sau khi xem kiệt tác "Bức tranh con chuột", nhiều cư dân mạng lúc bấy giờ bày tỏ rằng họ không hiểu nó và thắc mắc tại sao con chuột vẽ đơn giản đến vậy lại bán với giá cao ngất và còn được khen ngợi?
Trước những nhận định này, các chuyên gia và nhà phê bình nghệ thuật đã lên tiếng giải thích. Họ cho biết để đánh giá tranh của Hoàng Vĩnh Ngọc thì không thể đơn giản chỉ nhìn vào nét vẽ, kỹ thuật vẽ. Ông có một phong cách vẽ tranh đặc trưng là chứa nội hàm thú vị, một điều mà nếu chỉ là họa sĩ giỏi vẽ thuần túy không thể làm được.
"Bức tranh con chuột" tối giản là vậy nhưng đằng sau nó là một thông điệp triết lý sâu sắc mà cần phải phóng to, nhìn thật kỹ và suy ngẫm người xem mới có thể hiểu được. Trong tranh, con chuột này đã bị dính vào bẫy. Nhưng qua chi tiết siêu nhỏ là ánh mắt của nó, chúng ta có thể thấy sự bướng bỉnh và nhất quyết không chấp nhận số phận trong đó. Nó đang phải trải qua một sự tra tấn, sợ hãi cực kỳ khốc liệt. Phần màu đỏ trên đầu miệng chuột chính là máu. Và những giọt máu đau đớn này đã chảy cả xuống dưới bẫy chuột. Nhưng đôi tay của chú chuột vẫn bám chắc vào phía trên và cả cơ thể thể hiện quyết tâm tiếp tục đấu tranh, ngay cả khi biết kết cục khó có thể đổi khác.
Những chi tiết nhỏ bé kể nên cả câu chuyện truyền cảm hứng của tác giả
"Bức tranh con chuột" không phải chỉ là hình ảnh hài hước của một con chuột vừa dính bẫy. Điều thực sự mà họa sĩ muốn truyền tải là truyền cảm hứng sống chí khí kiên cường, dốc hết sức lực để thoát ra khỏi gông cùm của thực tại. Nét đẹp ẩn dụ đó đã tạo ra giá trị của tác phẩm nghệ thuật.
Theo chia sẻ của chính Hoàng Vĩnh Ngọc, bức tranh này vẽ một con chuột nhỏ, nhưng nó bao hàm rất nhiều sự thật của cuộc sống. Trong dòng đời, chúng ta chiến đấu trong thế giới hỗn tạp này chắc chắn sẽ có lúc bị lạc vào cái bẫy do kẻ khác giăng ra như chú chuột kia. Hay đôi khi, có những người phải bất chấp làm những công việc đầy nguy hiểm vì 2 chữ mưu sinh như con chuột đang đuổi theo miếng mồi do người khác ném dù biết có thể có cạm bẫy. Đôi khi, giống như con chuột này, chúng ta sẽ gặp khó khăn, bị số phận cùm kẹp sâu sắc. Nhưng sau tất cả, danh họa muốn truyền tải thông điệp rằng: "Chúng ta không thể buông bỏ, vì hãy nghĩ đến vẫn còn chuột mẹ và những con chuột nhỏ đang đợi ở nhà".
Họa sĩ Hoàng Vĩnh Ngọc