Chiều 11-11, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đã đăng đàn trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Đây là lần đầu tiên nữ Bộ trưởng Y tế trả lời chất vấn trước Quốc hội kể từ khi nhậm chức. Có 82 đại biểu Quốc hội đăng ký chất vấn Bộ trưởng Đào Hồng Lan.
Đề nghị Quốc hội ra nghị quyết cấm thuốc lá điện tử
Nêu chất vấn đầu tiên, đại biểu Phạm Thị Kiều (Đắk Nông) đặt câu hỏi: Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang là mối nguy hiểm cho sức khỏe con người, nhất là đối với thanh thiếu niên. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết đánh giá về thực trạng này và giải pháp kiểm soát tình hình?
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan đưa ra những sản phẩm thuốc lá điện tử đã chuẩn bị sẵn với màu sắc và hình dáng rất bắt mắt trước nghị trường Quốc hội để minh họa. "Có ai nghĩ đây là thuốc lá điện tử không?", Bộ trưởng vừa giơ sản phẩm thuốc lá điện tử vừa đặt câu hỏi. Theo Bộ trưởng, các sản phẩm này rất bắt mắt, hấp dẫn và thu hút giới trẻ.
Điều tra tại 34 tỉnh thành vào năm 2020, tỉ lệ thuốc lá điện tử của người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18%. Cụ thể, tỉ lệ tập trung cao nhất từ 15-24 tuổi, với tỉ lệ 7,3%. Kết quả điều tra cho thấy nhu cầu và sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là trẻ em gái, tăng lên. Nhóm học sinh từ 13-17 tuổi tăng 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023; nhóm 13-15 tuổi tăng 3,5% lên 8%, nữ giới từ 11 đến 18 tuổi tăng 4,3%…
Theo đánh giá của Bộ trưởng Đào Hồng Lan, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ. Những ảnh hưởng và tác hại thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng đã được báo cáo đánh giá tác động chi tiết trình Chính phủ.
Tại phiên họp Quốc hội giả định, 100% em học sinh tham gia phiên đã đồng ý việc cấm sử dụng thuốc lá điện tử.
"Là cơ quan bảo vệ sức khỏe cho người dân, Bộ Y tế mong muốn có nghị quyết của Quốc hội về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trước khi Luật về sửa đổi Phòng chống tác hại thuốc lá được trình Quốc hội trong thời gian tới" - người đứng đầu Bộ Y tế đề nghị.
Trộn ma túy vào thuốc lá điện tử
Trả lời đại biểu Lê Thị Song An (Phó đoàn Long An) về việc ban hành quy định cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết Bộ Y tế sẽ tiếp tục nghiên cứu, đánh giá tác động của thuốc lá điện tử và đề xuất những giải pháp toàn diện, trình Chính phủ xem xét, quyết định.
"Với đặc điểm hấp dẫn, bắt mắt như của thuốc lá điện tử hiện nay thì truyền thông rất quan trọng để có thời gian điều chỉnh hành vi"- nữ Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng nhấn mạnh việc thay đổi hành vi của giới trẻ cần có thời gian và đòi hỏi những giải pháp lâu dài. Tình trạng trộn lẫn ma túy vào thuốc lá điện tử đang ngày càng trở nên phức tạp, gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho xã hội.
Theo thống kê của Bộ Công an, trong năm 2023, có 86 vụ với 155 người bị xử lý do đưa ma túy vào thuốc lá điện tử. Riêng 3 tháng đầu năm 2024, 73 người bị xử lý về hành vi này.
Nhân rộng mô hình hỗ trợ cai nghiện thuốc lá
Đại biểu Nguyễn Thị Mai Thoa (đoàn Hải Dương), đồng tình với Bộ Y tế về công bố tác hại thuốc lá điện tử và kiến nghị cấm mặt hàng này, song bà đề nghị Bộ trưởng thông tin thêm về việc xây dựng chương trình cai nghiện thuốc lá điện tử ở các địa phương.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết Chính phủ đã thành lập Quỹ Phòng chống tác hại thuốc lá với 9 nhóm nhiệm vụ, trong đó có tổ chức mạng lưới cai nghiện thuốc lá để hỗ trợ người dân. Đến nay, Bộ Y tế đã tổ chức được 24 điểm cai nghiện thuốc lá là các bệnh viện trực thuộc Bộ. Trong đó, nhiều bệnh viện chuyên khoa đã có số lượng bệnh nhân lớn như Bạch Mai, Phổi, Ung Bướu Hà Nội, Y học cổ truyền...
Ngoài ra, Bộ Y tế còn thành lập các tổng đài tư vấn cai nghiện thuốc lá cho người dân. Các mô hình đã triển khai hiệu quả.