Tỉnh Thái Bình tự ý quy hoạch thu hẹp khu vực Bảo tồn Tiền Hải
Liên quan đến việc UBND tỉnh Thái Bình quy hoạch khu kinh tế, thu hẹp khu vực Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải, trao đổi với phóng viên, ông Đoàn Hoài Nam - Trưởng phòng Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ, Cục Lâm nghiệp cho biết, khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải là một trong hai vùng lõi của khu Dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng và được UNESCO công nhận là một trong những vùng lõi quan trọng của khu dự trữ sinh quyển thế giới.
Ông Đoàn Hoài Nam - Trưởng phòng Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ, Cục Lâm nghiệp (Bộ NN&PTNT)
Từ năm 2020, UBND tỉnh Thái Bình có gửi văn bản tới Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) xin ý kiến về việc quy hoạch khu rừng đặc dụng tại 3 xã ven biển Nam Phú, Nam Hưng và Nam Thịnh, huyện Tiền Hải. Thời điểm đó Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trả lời tỉnh Thái Bình, đây là khu bảo tồn thiên nhiên được UNESCO công nhận nên phải có ý kiến đồng thuận của các bộ như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường, Văn hóa Thể thao và Du lịch, Kế hoạch và Đầu tư.
“Từ đó đến nay, Bộ cũng chưa nhận được phản hồi của UBND tỉnh Thái Bình. Việc tỉnh tự ra quyết định mới và truyền thông phản ánh, chúng tôi hết sức ngỡ ngàng. Quan điểm là chắc chắn không thể đánh đổi và thực hiện như tỉnh Thái Bình đang làm được. Bởi khu vực này nằm trong nhiều chương trình liên quan đến ứng phó với biến đổi khí hậu theo Nghị quyết 102 của Quốc hội, và được nhiều tổ chức quốc tế đầu tư vào đây”, ông Đoàn Hoài Nam cho hay.
Theo Trưởng phòng Quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ, Cục Lâm nghiệp, hiện Bộ NN&PTNT được Chính phủ giao đầu mối thực hiện quy hoạch lâm nghiệp quốc gia (trong đó có rừng đặc dụng và các khu bảo tồn). Khi thực hiện, bộ sẽ có ý kiến về quy hoạch mà UBND tỉnh Thái Bình vừa đưa ra.
Liên quan đến việc Giám đốc Sở NN&PTNT Thái Bình cho rằng khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải không đáp ứng kỳ vọng về phát triển rừng và bảo tồn đa dạng sinh học, trong khi tỉnh đang đứng trước cơ hội phát triển kinh tế-xã hội nên chuyển mục đích sử dụng ông Đoàn Hoài Nam cho rằng: "Giảm ở đâu không biết, nhưng trong khu vực có rừng ứng phó với biến đổi khí hậu thì không được. Đặc biệt, nếu chuyển đổi từ 400 ha rừng đặc dụng trở lên có thể bị khởi tố".
Thái Bình "xóa sổ" khu bảo tồn thiên nhiên Tiền Hải làm sân golf?
Mới đây, UBND tỉnh Thái Bình ra quyết định 731, xác định vị trí, quy mô diện tích, ranh giới khu rừng đặc dụng tại ba xã ven biển Nam Phú, Nam Hưng và Nam Thịnh, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình, còn gọi là khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải (gọi tắt khu bảo tồn).
Khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải
Theo quyết định, quy mô diện tích của khu bảo tồn chỉ còn 1.320ha, bao gồm 632ha đất có rừng ngập mặn và 688ha đất chưa có rừng. Vị trí của khu bảo tồn nằm ở vùng ngoài đê biển của thuộc ba xã Nam Phú, Nam Hưng, Nam Thịnh của huyện Tiền Hải.
Trước đó, ngày 26/9/2014, UBND tỉnh Thái Bình có quyết định 2159 về việc phê duyệt đề án và xác lập khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải. Quyết định này xác lập quy mô khu bảo tồn là 12.500ha, gồm 1.430ha rừng, 11.050ha đất ngập nước và bãi bồi.
Quyết định 2159 cũng xác lập vị trí của khu bảo tồn nằm ở tả ngạn cửa Ba Lạt thuộc huyện Tiền Hải, ranh giới phía Tây giáp đê thuộc các xã Nam Phú, Nam Hưng và Nam Thịnh. Phía Nam Khu bảo tồn là sông Hồng, phía Đông là dải cồn cát cao Cồn Vành, Cồn Thủ từ cửa Ba Lạt đến cửa Lân, tiếp giáp với biển. Như vậy với Quyết định 731, Thái Bình đã thu hẹp, gần như “xóa sổ” khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải khi giảm quy mô từ 12.500 ha xuống còn 1.320ha.
Quyết định 731 cũng thu hẹp đáng kể diện tích rừng đặc dụng của khu Bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải. Theo quyết định 2159, tại thời điểm năm 2014, khi xác lập khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải, diện tích rừng tại đây là 1.450ha. Do đặc điểm sự sống của rừng ngập mặn phụ thuộc vào thủy triều và chân triều nên những năm qua, diện tích rừng đặc dụng trong Khu bảo tồn có nhiều biến đổi.
Theo quyết định số 484 ngày 13/3/2023 của UBND tỉnh Thái Bình về công bố hiện trạng rừng tỉnh Thái Bình năm 2022, khu vực 3 xã Nam Phú, Nam Hưng, Nam Thịnh của huyện Tiền Hải có diện tích đất rừng trong quy hoạch lâm nghiệp là 989,37ha, còn lại là đất chưa có rừng, gồm sông, lạch, đầm nuôi thủy sản, cồn cát và vùng biển nước sâu. Như vậy, với Quyết định 731, khoảng 357,37ha rừng có nguy cơ bị chuyển đổi mục đích sử dụng.
Một trong những căn cứ để UBND tỉnh Thái Bình đưa ra quyết định 731 (thu hẹp phần lớn diện tích khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải) là để phù hợp với quyết định 1486 do Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng ký ngày 28/10/2019 về việc phê duyệt quy hoạch chung xây dựng khu kinh tế Thái Bình, tỉnh Thái Bình đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050.
Theo quyết định này, khu kinh tế Thái Bình có quy mô trên 30.583ha, gồm 30 xã, một thị trấn của 2 huyện Tiền Hải và Thái Thụy, trong đó phần phía Đông giáp Biển Đông hơn 50km, phía Bắc giáp thành phố Hải Phòng qua sông Hóa, phía Nam và Tây Nam giáp với Nam Định qua sông Hồng, phía Tây giáp các xã còn lại của huyện Thái Thụy và Tiền Hải.
Khu kinh tế bao phủ hầu hết các xã ven biển của tỉnh Thái Bình, gồm cả Nam Phú, Nam Hưng và Nam Thịnh, nơi có khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải.
Theo quyết định 1486, đến năm 2040, toàn bộ diện tích đất 30.583ha của khu kinh tế Thái Bình sẽ được dùng vào các mục đích như khu công nghiệp, đô thị, dịch vụ, khu du lịch, dịch vụ tập trung, khu dân dụng đô thị, khu dân cư nông thôn, đất phục vụ các công trình hạ tầng, đất nông, lâm nghiệp và nuôi trồng thủy sản.
Theo quyết định 731, bao quanh khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước Tiền Hải là các dự án phát triển kinh tế -xã hội. Cụ thể, phía Bắc, Nam và Đông của khu bảo tồn giáp quy hoạch khu đô thị, dịch vụ, nghỉ dưỡng, sân golf Cồn Vành - Cồn Thủ, phía Tây sẽ giáp Quy hoạch khu nuôi trồng thủy hải sản công nghệ cao.