Theo các chuyên gia, việc bố mẹ cấm con yêu đương là hoàn toàn phản khoa học. Hơn nữa, sự bất ổn trong tâm lý cùng thái độ gay gắt, cấm đoán từ bố mẹ có thể khiến con phản ứng lại. Thậm chí, trẻ có thể có những suy nghĩ tiêu cực, ảnh hưởng trực tiếp đến học tập, cuộc sống.
Phương pháp giáo dục đúng mực
Theo các chuyên gia y tế, tuổi dậy thì của trẻ hiện nay ngày càng sớm hơn trước. Trước kia, con gái 13, con trai 16, thì ngày nay, các em bắt đầu dậy thì từ 10, 11 tuổi. Thậm chí, có trẻ dậy thì từ 7, 8 tuổi. Theo đó, sự hấp dẫn giới tính, mang tính bản năng con người cũng bắt đầu từ lúc này. Đó là một thực tế không thể thay đổi.
Thêm vào đó, các em được tiếp cận nhiều với phim ảnh có nội dung người lớn thì chuyện yêu đương sớm cũng là dễ hiểu.
Chị Hoài Thu - phụ huynh có con học lớp 10 (Cầu Giấy, Hà Nội), chia sẻ, một lần dọn bàn, chị vô tình đọc được lá thư của con. Chị “đứng tim” vì quá bất ngờ về những dòng tâm sự yêu đương của cô con gái. Chị đọc lá thư mà thấy lòng rối bời, vì những từ ngữ trong đó chứa đầy yêu thương, nhớ nhung.
“Thật không thể ngờ rằng, ở tuổi này mà các cháu đã yêu sớm như vậy. Chúng cũng đau khổ, nhớ nhung, hò hẹn như người lớn”, chị Thu kể.
Sau khi phát hiện con có người yêu, chị Thu không khỏi tức giận. Ngay sau đó, chị quát con và cho rằng, tuổi của con là học, chứ không phải yêu. Tuy nhiên, điều khiến chị Thu bất ngờ hơn là sự chống đối, cãi lại từ con gái. Thậm chí, cô bé còn “chiến tranh lạnh” với mẹ nhiều ngày.
Chia sẻ về vấn đề này, giáo viên Nguyễn Thị Trúc - Hệ thống giáo dục kỹ năng sống Cara cho biết: “Thanh xuân là quãng thời gian tuyệt vời với nhiều trải nghiệm cho đến cả những rung động, xao xuyến tuổi mới lớn. Không thể phủ nhận tình yêu tuổi học trò mang đến những trải nghiệm khó quên, kể cả sau này trưởng thành thì đó cũng là kỷ niệm ngọt ngào. Thế nhưng, chúng ta vẫn nên nhìn nhận thực tế, có những phương pháp giáo dục đúng mực để con không mắc sai lầm làm hỏng cả tương lai phía trước”.
Việc trẻ yêu sớm có thể là trở ngại lớn đối với phụ huynh trong quá trình định hướng đúng đắn, giúp con nhận thức. Đồng thời, đó cũng là những thách thức khi trẻ yêu trong tuổi mới lớn. Do vậy, câu hỏi được nhiều người đặt ra là: Khi con yêu sớm thì cha mẹ nên làm gì?
Thay vì ngăn cấm, phụ huynh có thể trò chuyện, chia sẻ với trẻ những câu chuyện tình yêu đẹp tuổi học trò của bố hoặc mẹ ngày trước. Ảnh: Đỗ Phúc Quỳnh Giang.
Nữ giáo viên cho biết, cha mẹ tuyệt đối không nên cấm trẻ. Bởi, tính con trẻ luôn muốn khám phá mọi thứ. Bố mẹ càng cấm, càng khiến chúng tò mò và muốn tìm hiểu. Mẹ có thể quan sát và cấm cản con khi trẻ ở nhà, trường học, nhưng trẻ vẫn có thể tiếp tục hẹn hò, yêu đương. Bởi, thực tế là phụ huynh không thể theo con mọi lúc, mọi nơi.
Do đó, thay vì ngăn cấm, phụ huynh có thể trò chuyện, chia sẻ với trẻ những câu chuyện tình yêu đẹp tuổi học trò của bố hoặc mẹ ngày trước. Sau đó, phụ huynh có thể kể cho con nghe những điều thú vị về tình yêu. Điều đó có thể giúp con ngày càng xinh đẹp, vui tươi hơn, thậm chí là học hành tiến bộ. Tuy nhiên, mẹ cũng nên cảnh báo trước cho con những rủi ro khi yêu. Qua đó, giúp con nhận thức đầy đủ và chuẩn bị sẵn sàng tâm lý khi yêu.
Theo cô Nguyễn Thị Trúc, nhiều phụ huynh cho rằng, khi trẻ yêu, chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến kết quả học tập. Tuy nhiên, bố mẹ cần khéo léo xử trí để không những khiến con tin tưởng, mà thậm chí còn có kết quả học tập tiến bộ hơn.
Ngoài ra, phụ huynh có thể mời bạn trai/ bạn gái của con đến nhà chơi một cách nhiệt tình, chân thành. Thái độ này của phụ huynh sẽ khiến trẻ vui vẻ và tin yêu bố mẹ nhiều hơn. Đây là cách bố mẹ nên làm để biết được tính cách, nhân phẩm người đặc biệt này của con.
Lúc này, phụ huynh có thể gặp gỡ, nói chuyện với hai con như những người trưởng thành. Bố mẹ có thể nói rằng, mình đồng ý để con tiếp tục tình cảm. Tuy nhiên, trẻ không nên vì thế mà ảnh hưởng đến việc học.
Phụ huynh cũng có thể hứa sẽ thưởng quà nếu hai con đạt kết quả tốt trong những kỳ thi sắp tới. Điều này vừa giúp con cảm thấy được bố mẹ tôn trọng, vừa vui mừng vì được ủng hộ. Đặc biệt, đó sẽ là động lực để con phấn đấu học tập. Như vậy, khi bắt đầu yêu, trẻ sẽ không cảm thấy bỡ ngỡ và có đủ hiểu biết để hành động, bảo vệ bản thân mình.
Tuy nhiên, sẽ là muộn nếu khi đó, bố mẹ mới giáo dục giới tính cho con. Thực tế, ngay từ khi trẻ còn nhỏ, phụ huynh đã phải giáo dục giới tính cho con và tiếp tục cho đến khi con tiếp nhận kiến thức đầy đủ.
Phụ huynh cũng cần giáo dục con về pháp luật. Nhờ đó, để trẻ nhận thức và biết kiềm chế về những hành động bảo vệ bản thân mình và người yêu.
Việc phát sinh tình cảm với người khác phái ở tuổi teen có thể xem là bình thường. Ảnh minh hoạ
Đặt ra “quy ước”
Trong khi đó, theo ThS.BS Nguyễn Lan Hải - chuyên gia về giáo dục giới tính và tình dục, giảng viên Học viện Thần học Thánh Tôma, chuyện yêu sớm ở tuổi cắp sách đến trường ngày nay là vô cùng phổ biến. Chuyên gia này nhấn mạnh, gia đình không nên nghiêm khắc đẩy vấn đề của con đi quá giới hạn của lòng tự ái, dẫn đến tuyệt vọng.
“Ngăn cấm mà không đồng hành, không ở bên cạnh, không chia sẻ với con thì chỉ vô ích. Người lớn thường quên mất khi còn ở tuổi học trò, mình có khi cũng rơi vào tình cảm dại dột và liều lĩnh như vậy. Sao đến lượt làm cha mẹ, mình lại ngằn ngặt với con đến thế? Khi con chúng ta yêu thương ai đó bao giờ cũng tốt hơn là ghét, đúng không?”, chuyên gia chia sẻ.
Theo bác sĩ Lan Hải, việc phát sinh tình cảm với người khác phái ở tuổi teen có thể xem là bình thường. Tuy nhiên, “vượt rào” là chuyện hoàn toàn khác. Hệ lụy mà nó mang lại, chắc chắn với những suy nghĩ non nớt của tuổi mới lớn thì không thể lường trước được.
Ở lứa tuổi này, tình cảm nam - nữ khó có được sự chắc chắn. Đôi khi, đó chỉ là sự ngộ nhận từ người trong cuộc. Hơn nữa, giới trẻ thời nay suy nghĩ thoáng hơn về tình dục, không còn coi đó là tiêu chuẩn để đánh giá về nhân cách hay đạo đức như quan niệm truyền thống.
“Cha mẹ cảnh giác với chuyện tình cảm của con là không sai, nhưng đừng phản ứng dữ dội quá, gây sức ép tâm lý cho trẻ. Vì ở tuổi học đường, nếu bị bêu riếu, mắng chửi, đặc biệt là trước chỗ đông người thì chàng trai cô gái ấy sẽ rất xấu hổ và làm điều dại dột. Nếu con có người yêu, hãy thống nhất rằng: Tuổi học sinh thì học là quan trọng nhất, nếu yêu nhau thì phải cùng phấn đấu học giỏi”, chuyên gia chia sẻ.
Ngoài ra, phụ huynh cần biết liệu con mình có phải là nạn nhân tình dục, hay đang “tập tành” làm người lớn hoặc do thiếu thốn tình cảm mà tìm cách tiếp cận tình dục hay không. Cha mẹ có thể kín đáo kiểm tra xem con có chat sex với người lạ không. Hãy nói chuyện với con ngay và phải can thiệp lập tức trước khi quá muộn.
“Tình yêu thời nào cũng có và tình yêu học trò gắn với nhiều kỷ niệm đẹp nhưng thường khó đi đến hôn nhân bền chặt. Vì vậy, ‘kẻ si tình’ cần giới hạn chừng mực, không để sa ngã, quá đà, sau này khỏi hối hận. Nhìn cảnh những vụ vượt rào chắn ngang qua đường xe lửa mà xem, nhẹ thì tai nạn đau thương, nặng thì tàn phế, thậm chí mất mạng”, bác sĩ Lan Hải dẫn chứng.
Theo chuyên gia này, khi rung động giới tính vượt quá giới hạn dẫn đến quan hệ tình dục ở trẻ, kể cả khi hai bên cùng tự nguyện vẫn bị coi là phạm luật. Những trẻ từ đủ 14 đến dưới 16 tuổi là nữ, tự nguyện quan hệ tình dục với nam trên 16 tuổi, thì người con trai phạm tội “giao cấu với người chưa đủ tuổi thành niên”. Khi các em gái dưới 13 tuổi, yêu sớm tự nguyện quan hệ tình dục với bạn trai đủ 14 tuổi hoặc 16 tuổi trở lên, thì bạn nam phạm tội “hiếp dâm trẻ em”.
Trong khi đó, sau mỗi cuộc “vượt rào”, các em gái sa sút về học tập hoặc nghỉ học, có em nạo phá thai hoặc phải làm mẹ đơn thân. Còn trẻ em trai phải gánh chịu hình phạt của pháp luật. Do đó, theo bác sĩ Lan Hải, cha mẹ không nên xúc phạm, đánh đập con và bạn của trẻ. Bởi, càng ngăn cấm, trẻ càng có “động lực” vượt qua khó khăn để đến với “người yêu”.
Đồng thời, phụ huynh và trẻ nên bàn bạc và đề ra quy ước để hai bên cùng tôn trọng và thực hiện: Hai đứa muốn yêu ư? Phải cùng nhau phấn đấu học tốt đã. Cha mẹ cũng cần cho con biết về hậu quả trước mắt và lâu dài của chuyện “vượt rào” khi yêu sớm qua nhiều kênh thông tin. Phụ huynh cũng nên quản lý giờ giấc và các mối quan hệ của con một cách khéo léo.
Theo giáo viên Nguyễn Thị Trúc, tình yêu là thứ xuất phát từ cảm xúc tự nhiên của mỗi người. Do vậy, việc bố mẹ cấm con yêu đương là hoàn toàn phản khoa học. Hơn nữa, sự bất ổn trong tâm lý cùng thái độ phản ứng gay gắt, cấm đoán từ bố mẹ, có thể khiến con phản ứng lại. Thậm chí, trẻ có thể có những suy nghĩ tiêu cực, ảnh hưởng trực tiếp đến học tập, cuộc sống.