Trong dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ do Bộ Công an vừa xây dựng hoàn thiện (tháng 4-2024), Ban soạn thảo tiếp tục đề xuất mới về phân hạng giấy phép lái xe (GPLX) so với luật hiện hành.
Theo đó, Bộ Công an đề xuất người điều khiển xe môtô có 3 hạng GPLX, bao gồm: Hạng A1 cấp cho người lái xe môtô hai bánh có dung tích xy lanh đến 125 cm3 hoặc có công suất động cơ điện đến 11 kw. Hạng A cấp cho người lái xe môtô hai bánh có dung tích xy lanh trên 125 cm3 hoặc có công suất động cơ điện trên 11 kw và các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1. Hạng B1 cấp cho người lái xe môtô ba bánh và các loại xe quy định cho giấy phép lái xe hạng A1.
Đây là điểm mới về phân hạng giấy phép lái xe so với quy định hiện hành Luật Giao thông đường bộ 2008. Theo Luật Giao thông đường bộ 2008 đang có hiệu lực, giấy phép lái môtô gồm các hạng A1, A2, A3. Trong đó, A1 cấp cho người lái xe 50-175 cc; A2 từ 175 cc.
Như vậy, theo dự thảo mới, hạng A sẽ thay thế hạng A2 hiện hành, đồng thời thay đổi ngưỡng phân khối với A1 từ 175 cc xuống 125 cc. Hạng B1 thay thế A3.
Đối với xe ôtô, ôtô chuyên dùng và loại xe tương tự, dự thảo mới nêu sẽ gộp GPLX các hạng B1 và B2 thành hạng B và có thời hạn 10 năm. GPLX này dành cho người lái xe đến 8 chỗ (không kể chỗ lái xe); ôtô tải và ôtô chuyên dùng có trọng lượng đến 3,5 tấn.
Bên cạnh đó, Bộ Công an đề xuất GPLX hạng C1 cấp cho người lái xe ôtô tải và ôtô chuyên dùng có khối lượng đến 7,5 tấn; xe ôtô tải kéo theo rơmoóc có khối lượng đến 750 kg; các loại xe quy định cho hạng B.
Hạng C cấp cho người lái xe ôtô tải, ôtô chuyên dùng có khối lượng trên 7,5 tấn; các loại xe ôtô tải kéo theo rơmoóc có khối lượng đến 750 kg; gồm cả các loại xe hạng B, C1.
Hạng D1 cấp cho người lái xe ôtô chở người từ 8-16 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), các loại xe quy định cho giấy phép lái xe các hạng B, C1, C.
Hạng D2 cấp cho người lái xe ôtô chở người (kể cả ôtô buýt) từ 16-29 chỗ (không kể chỗ của người lái xe), các loại xe hạng B, C1, C, D1. Hạng D cấp cho người lái xe ôtô chở người trên 29 chỗ; xe ôtô giường nằm; các loại xe hạng B, C1, C, D1, D2. Ngoài ra, các hạng BE, C1E, CE, D1E, D2E và DE sẽ cấp cho người lái các loại xe ôtô tương đương các hạng B, C1, C, D1, D2 và D kéo rơ moóc có khối lượng theo quy định, xe chở khách nối toa...
Bên cạnh đó, người khuyết tật điều khiển xe môtô ba bánh dùng cho người khuyết tật được cấp giấy phép lái xe hạng A1; người khuyết tật điều khiển xe ôtô được cấp giấy phép lái xe hạng B để lái xe ôtô số tự động có cơ cấu phù hợp với tình trạng khuyết tật.
Cũng theo Ban soạn thảo, GPLX được cấp trước ngày Luật này có hiệu lực thi hành (trước ngày 1-7-2024) được tiếp tục sử dụng theo thời hạn ghi trên giấy phép. Tuy nhiên, Bộ Công an khuyến khích người dân đổi GPLX không thời hạn được cấp trước ngày 1-7-2012 (chủ yếu bằng vật liệu giấy) sang GPLX dạng mới (bằng vật liệu PET).
Bộ Công an cho rằng, việc thay đổi này sẽ tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người dân được chuẩn hóa dữ liệu, dễ dàng tích hợp GPLX vào ứng dụng VNeID để sử dụng thay cho bản gốc.
Hiện nay, người sử dụng GPLX bản giấy gặp khó khăn khi cần tích hợp loại giấy tờ này vào VNeID. Trong khi đó, người có GPLX bằng vật liệu PET dễ dàng thực hiện liên thông dữ liệu.