Vì sao ngăn đá tủ lạnh không có đèn?
Nếu bạn đã từng mở tủ lạnh lúc nửa đêm để tìm thứ gì đó nhằm thỏa mãn cơn đói, chắc hẳn đã vô tình thắc mắc tại sao ngăn lạnh thì có đèn mà ngăn đá lại tối thui.
Không tìm thấy bữa đêm khả dĩ ở ngăn lạnh, bạn kiểm tra ngăn đá nhưng chẳng thể nhìn thấy thứ gì mà bật điện lên giờ thì lại bất tiện. Cuối cùng, bạn ôm cái bụng trống rỗng đi ngủ và không ngừng than vãn về việc không hiểu nhà sản xuất nghĩ gì mà lại không lắp đèn trong đó.
Có rất nhiều giải thuyết liên quan đến vấn đề này. Robert H. Frank, giáo sư kinh tế tại Đại học Cornell, cho biết tất cả đều quy về cái gọi là nguyên tắc chi phí-lợi ích. Đầu tiên, người ta cho rằng bạn mở ngăn đá (hay ngăn đông) khá ít so với ngăn lạnh, nên việc lắp đèn ở đây là không cần thiết.
Tủ lạnh được mở ra vì vô số lý do mỗi ngày. Bạn lấy thêm sữa để pha cafe, lấy nguyên liệu tươi để nấu bữa tối, hoặc đơn giản là nhìn chằm chằm vô định khi chẳng biết ăn gì. Tất cả những tình huống trên làm cho đèn tủ lạnh trở nên khá hữu ích. Bạn cũng có nhiều lần mở ngăn lạnh vào ban đêm nên đèn cũng cần thiết.
Ngược lại, ngăn đông có thể chỉ được mở vài lần một tuần và những lần mở ngăn đông thường là lúc bạn đang bận rộn nấu nướng trong bếp, điều đó có nghĩa là đèn ở phòng bếp có sẵn để chiếu sáng. Thêm vào đó, ngăn đông thường ở phần trên của tủ lạnh nên nó sẽ ở vị trí tốt hơn trong việc bắt được ánh sáng từ trên cao.
Lý do thứ hai là việc cắt giảm đèn giúp tiết kiệm tiền cho nhà sản xuất. Mặc dù việc thêm đèn ngăn đông có thể không tốn kém nhiều cho nhà sản xuất tủ lạnh, nhưng với một doanh nghiệp luôn coi lợi nhuận là trên hết, cắt giảm được bất kỳ thứ gì dù là nhỏ nhất cũng là công thức chiến thắng.
Tương tự như vậy về phía người dùng, việc không có đèn cũng giúp chính bạn tiết kiệm tiền. Lắp thêm đèn vào ngăn đá sẽ làm tăng chi phí sản xuất nên giá bán cũng sẽ viện cớ mà tăng thêm. Không dùng đèn sẽ giúp giá bán thấp hơn, thúc đẩy người dùng chi tiền hơn.
Có tiền là sẽ có đèn
Trên thực tế, ngay cả khi lắp đèn vào ngăn đá, nó cũng không giúp ích được nhiều. Thông thường, ngăn đá có thể tích khá bé và bạn có xu hướng nhồi nhét rất nhiều món đồ trong đó. Một chiếc đèn sẽ không hữu ích lắm nếu nó bị che khuất bởi những hộp kem chình ình bên trong.
Quay trở lại cái thời ngăn đá tủ lạnh hay bị đóng tuyết sau một thời gian sử dụng, đèn khi lắp vào ngăn đá sẽ nhanh chóng bị các tinh thể băng che phủ, khiến nó trở nên tương đối vô dụng.
Khi các mẫu tự rã đông được giới thiệu vào những năm 1950, đây không còn là vấn đề nữa, nhưng truyền thống không lắp đèn vẫn còn do lợi ích mang lại không đi đôi với chi phí. Kể từ thời điểm đó, mọi người đã quá quen với việc không có đèn trong ngăn đá và các nhà sản xuất cũng không thấy lý do gì để thêm đèn vào.
Trước đây, khi chưa có các bóng đèn thế hệ mới, các loại bóng đèn sợi đốt kiểu cũ sẽ bị vỡ khi khi bật tắt liên tục trong môi trường cực lạnh. Ngoài ra, bóng đèn sợi đốt trong tủ đông sẽ tỏa ra quá nhiều nhiệt, khiến hệ thống trở nên kém hiệu quả.
Thật không may, dù đã có những tiến bộ về công nghệ nhưng có vẻ như hầu hết các nhà sản xuất tủ lạnh sẽ không nghĩ đến việc lắp đèn vào ngăn đá, nhưng điều đó không có nghĩa là không có chiếc tủ lạnh nào như vậy.
Vấn đề sẽ được đáp ứng khi số người sẵn sàng trả tiền cho chúng tăng lên. Lúc này nguyên tắc chi phí-lợi ích dự đoán rằng những người tiêu dùng có thu nhập cực cao có thể sẽ nghĩ một chiếc đèn trong ngăn đông là xứng đáng với chi phí bỏ ra.
Một số công ty đã quyết định phục vụ nhóm khách hàng giàu có muốn có ngăn đá sáng lóa bằng các sản phẩm hiện đại. Ví dụ, tủ lạnh/tủ đông Sub-Zero Pro 48 có đèn ở cả sáu ngăn. Vấn đề là gì? Giá của nó là 16.950 USD.