Cấu trúc này, bao gồm hàng trăm sợi phát sáng với các chiều hướng khác nhau, có thể có nguồn gốc từ cách đây một vài triệu năm khi Sagittarius A* - hố đen siêu nặng ở trung tâm Dải Ngân hà tương tác với các vật chất xung quanh. Các sợi này tương đối ngắn với mỗi sợi đo được khoảng 5 - 10 năm ánh sáng.
Ảnh minh họa: Đại học Northwestern
Phát hiện này được công bố gần 40 năm sau khi Farhad Yusef-Zadeh, chủ nhiệm nghiên cứu và các nhà khoa học khác phát hiện ra một cấu trúc gồm gần 1.000 sợi phát sáng một chiều khác theo phương thẳng đứng, trong đó nhiều sợi có chiều dài lên tới 150 năm ánh sáng, ở trung tâm của Dải Ngân hà. Yusef-Zadeh và các cộng sự vào năm 2022 cũng phát hiện ra hàng trăm sợi theo phương thẳng đứng kết đôi hoặc kết thành chùm với nhau tại cùng một khu vực, đồng thời nhận ra rằng các sợi này có thể liên quan đến hoạt động của hố đen Sagittarius A* thay vì các vụ nổ siêu tân tinh mà họ từng suy đoán trước đó. Nghiên cứu mới này ngày càng củng cố và tăng cường những phát hiện ban đầu của họ.
Việc phát hiện "cấu trúc mới, dường như chỉ ra hướng của hố đen" là một điều bất ngờ, Giáo sư Yusef-Zadeh thuộc Cao đẳng Nghệ thuật và Khoa học Weinberg của Đại học Northwestern cho hay.
Những phát hiện liên quan đến hố đen nằm cách Trái Đất 26.000 năm sáng "thực sự thú vị" và "cho thấy vũ trụ đẹp đến thế nào", Erika Hamden, Phó Giáo sư thiên văn học tại Đại học Arizona, người không tham gia vào nghiên cứu cho hay.
Sagittarius A* là hố đen siêu nặng gần nhất với chúng ta nhưng nó khá yên tĩnh và vì thế có phần khó nghiên cứu. Nhưng công việc này đã “mang đến bằng chứng cho thấy gần đây nó đang phát ra khá nhiều năng lượng vào không gian", nhà nghiên cứu Hamden nói.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra cấu trúc trên bằng cách phân tích các hình ảnh từ kính thiên văn MeerKAT của Đài Quan sát Thiên văn Vô tuyến Nam Phi, với 64 đĩa vệ tinh cao gần 20 mét và kết nối với nhau trong một khu vực thưa dân trải dài 8km.
Các nhà nghiên cứu cho rằng việc nghiên cứu sâu hơn về những sợi phát sáng mới được phát hiện sẽ giúp họ hiểu hơn về vòng quay của hố đen cũng như hướng của đĩa bồi tụ, Giáo sư Yusef-Zadeh nói.
Đĩa bồi tụ của một hố đen là cấu trúc mỏng, nóng và là kết quả từ vật chất của ngôi sao gần đó bị kéo vào vòng tròn quanh hố đen./.