Truyền thông nhà nước Iran và Nga cho biết, các Bộ trưởng ngoại giao của Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga sẽ gặp những người đồng cấp của họ từ Azerbaijan và Armenia tại Tehran vào ngày hôm nay (23/10/2023) để thảo luận về tiến trình hướng tới một thỏa thuận hòa bình giữa hai nước láng giềng Nam Caucasus.
Hãng thông tấn IRNA dẫn nguồn tin từ Bộ Ngoại giao Iran lưu ý, các Ngoại trưởng muốn thảo luận về các vấn đề khu vực "mà không có sự can thiệp của các quốc gia không nằm trong khu vực và các nước phương Tây".
Đây là sự ám chỉ ngầm đến Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), những nước tham gia vào việc tìm kiếm thỏa thuận hòa bình giữa Armenia và Azerbaijan đã khiến một số nước đặc biệt khó chịu.
Như đã biết, thỏa thuận hòa bình giữa Baku và Yerevan vẫn chưa được ký kết, và tình hình trong khu vực đã thay đổi đáng kể sau khi Azerbaijan thiết lập quyền kiểm soát đối với Nagorno-Karabakh.
Trước đó, tại một cuộc họp ở Tây Ban Nha mà Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev không tham dự, một tuyên bố đã được ký kết, theo đó chính quyền Armenia công nhận lãnh thổ Karabakh là của Azerbaijan.
Như vậy, thực tế không có trở ngại nào trong việc ký kết hiệp ước hòa bình giữa Armenia và Azerbaijan, nhưng cần phải thống nhất về đường biên giới chính xác của hai quốc gia.
Rõ ràng, biên giới sẽ được thiết lập theo các bản đồ thời Xô Viết, dọc theo biên giới của các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ.
Sự hòa giải của Iran, Thổ Nhĩ Kỳ và Nga chỉ ra rằng, các quốc gia trong khu vực không muốn lôi kéo đại diện của các quốc gia thuộc “tập thể phương Tây” vào cuộc thảo luận về vấn đề giải quyết hòa bình ở Transcaucasus, điều này can thiệp vào công việc của các quốc gia nằm ở các khu vực hoàn toàn khác nhau trên hành tinh.
Azerbaijan tháng trước đã tổ chức một cuộc tấn công chớp nhoáng để giành lại quyền kiểm soát khu vực Nagorno-Karabakh, nơi người dân tộc thiểu số Armenia ly khai vào những năm 1990.
Hơn 100.000 người dân tộc Armenia đã buộc phải rời đi. Armenia đã cáo buộc Azerbaijan tiến hành thanh lọc sắc tộc - một tuyên bố mà Baku phủ nhận, đồng thời nói rằng, người dân được tự do ở lại và được hòa nhập vào Azerbaijan.
Azerbaijan và Armenia đã trải qua hai cuộc chiến tranh trong ba thập kỷ qua, và cho đến nay vẫn chưa đạt được thỏa thuận hòa bình bất chấp những nỗ lực lâu dài của Mỹ, EU và Nga.
Cái gọi là Nền tảng 3+3 Nam Caucasus, được tổ chức lần đầu tiên vào năm 2021, dự kiến sẽ bao gồm cả Georgia, tuy nhiên, Georgia trước đó đã tuyên bố rằng, họ không có kế hoạch tham gia sáng kiến này.