Nga điều động hàng nghìn quân tới Libya
Tờ Daily Express (Anh) và tạp chí Newsweek (Mỹ) đưa tin, một cuộc điều tra mới đây cho thấy Kremlin đang đẩy mạnh tăng cường hiện diện quân sự ở Bắc Phi. Những thông tin được hé lộ đang khiến phương Tây "báo động" và cảnh báo về nguy cơ "hỗn loạn".
Báo cáo cho biết, khoảng 1.800 quân nhân Nga, cùng các cựu thành viên của công ty lính đánh thuê Wagner đã tới Libya và nước láng giềng Niger.
Trang tin độc lập Verstka (Nga) và nhóm dự án Eyes on Wagner trích dẫn các nguồn tin trong cơ quan an ninh Libya cáo buộc rằng, số lượng binh sĩ Nga tại Libya đã gia tăng đều đặn từ đầu năm nay.
Tập đoàn Wagner đã duy trì sự hiện diện ổn định tại Libya kể từ sau khi nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi bị lật đổ năm 2011, cùng với việc Mỹ cáo buộc Moscow tìm cách can thiệp vào hoạt động điều hành của quốc gia Bắc Phi.
Nga được cho là đã điều động quân chính quy (trong đó có lực lượng đặc biệt) và lính đánh thuê tới Libya. Nguồn: Gzero
Theo điều tra của "Eyes on Wagner", vũ khí trang bị của Nga đã được phát hiện ở ít nhất 10 địa điểm trên khắp miền đông Libya trong 2 tháng qua. Bên cạnh đó, các quân nhân chính quy, trong đó có lực lượng đặc biệt Nga, cùng lính đánh thuê đã được Nga tái điều động từ Ukraine tới Libya vào đầu năm nay.
Các binh sĩ mới nhất do Nga điều đến đã tham gia vào các nhiệm vụ chiến đấu bí mật, hoặc tham gia huấn luyện lực lượng địa phương.
Những suy đoán về thỏa thuận quốc phòng mới giữa Moscow và Tripoli cũng làm tăng thêm đồn đoán về khả năng Tổng thống Nga Vladimir Putin đang tìm cách thiết lập một căn cứ hải quân ở nước này nhằm tiếp cận địa Trung Hải.
Sau cuộc gặp giữa ông Putin và chỉ huy quân đội miền Đông Libya Khalifa Haftar vào tháng 9 năm ngoái, cựu đặc phái viên Mỹ Jonathan Winer cho biết, Washington đang "rất nghiêm túc" theo dõi tình hình.
"Việc giữ Nga tránh xa Địa Trung Hải là một mục tiêu chiến lược quan trọng. Nếu Nga có các cảng ở đó thì họ sẽ có khả năng do thám toàn bộ Liên minh châu Âu" - Ông Winer nói.
Trước đó, Nga đã triển khai hoạt động tại cảng Tartus của Syria. Theo ông Winer, việc thiết lập một cảng khác ở Tobruk có thể mang lại cho Moscow chiến thắng đáng kể trước NATO.
Hàng nghìn tấn thiết bị quân sự Nga cập cảng Tobruk
Theo ghi nhận của trang tin Defense News (Mỹ), các tàu Nga đã dỡ hàng nghìn tấn thiết bị quân sự xuống cảng Tobruk, Đông Libya ngay trong tháng 4, sau các chuyến thăm liên tục của Thứ trưởng Quốc phòng Nga Yunus-Bek Yevkurov tới quốc gia Bắc Phi và gặp gỡ Tướng Khalifa Haftar - người đứng đầu lực lượng quân đội miền Đông Libya.
Video do trang tin tức Libya Fawasel Media công bố cho thấy, các chuyến hàng này xuất phát từ cảng Tartus do Nga kiểm soát ở Syria, chứa pháo kéo, xe bọc thép chở quân và bệ phóng tên lửa.
Nga được cho là đã vận chuyển hàng nghìn tấn thiết bị quân sự tới Đông Libya. Ảnh: Defense News
Defense News cho hay, số thiết bị này một phần được sử dụng để duy trì sự hiện diện ngày càng gia tăng của Nga ở miền Đông Libya, và một phần dành cho các quốc gia ở xa hơn về phía Nam châu Phi, như Niger, Mali và Burkina Faso - nơi Moscow đang tăng cường củng cố vị thế thời gian gần đây.
Trước đó, vào ngày 19/4, các quan chức Mỹ thông báo, hơn 1.000 quân nhân Mỹ sẽ rút khỏi Niger. Động thái diễn ra chỉ vài ngày sau khi Nga đưa lực lượng huấn luyện viên quân sự và thiết bị tới Niger trên danh nghĩa hỗ trợ nước này chống khủng bố.
Giới chuyên gia nhận định, sự gia tăng hoạt động của Nga tại Libya là kết quả từ "chiến lược ngoại giao" của Mỹ đối với ông Haftar. Chiến lược này đã thất bại trong việc ngăn vị Tướng này liên minh với Nga, đồng thời tạo cơ hội để Moscow đưa vũ khí vào quốc gia Bắc Phi, biến Libya trở thành cửa ngõ củng cố sự hiện diện gia tăng của Moscow trên khắp châu Phi.
Ben Fishman, thành viên cấp cao tại Viện Chính sách Cận Đông của Washington, nhận định: "Đông Libya đang trở thành trạm dừng quan trọng của Nga để tiến vào châu Phi, điều này xảy ra sau khi Mỹ đi 'sai nước cờ' với ông Haftar".
Ông Fishman cho biết, Haftar đã đón các chuyên thăm của quan chức Nga, tiến hành các chuyến đi tới Moscow, đồng thời tổ chức các cuộc gặp với Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề Cận Đông Barbara Leaf cùng đặc phái viên Mỹ Richard Norland tại Libya.
"Một ngày sau khi ông Norland và Tư lệnh Bộ chỉ huy Mỹ tại châu Phi đến thăm vùng Derna, miền Đông Libya sau trận lũ vào tháng 9 năm ngoái, ông Haftar đã bay tới Moscow" - Ông Fishman nói - "Haftar đang tiến gần hơn tới Nga, và Moscow đang hưởng lợi".