Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki gặp nhau tại Kiev tháng 9/2022. Ảnh: AP
“Chúng tôi không còn chuyển giao vũ khí cho Ukraine nữa vì chúng tôi hiện đang trang bị cho Ba Lan những loại vũ khí hiện đại hơn”, Thủ tướng Mateusz Morawiecki cho biết trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình Polsat khi trả lời câu hỏi của một phóng viên về việc liệu Warsaw có tiếp tục hỗ trợ Kiev bất chấp xung đột trong vấn đề xuất khẩu ngũ cốc hay không.
Ông cho biết chính phủ Ba Lan không có ý định “gây nguy hiểm cho an ninh của Ukraine” và sẽ không can thiệp vào việc vận chuyển vũ khí từ các quốc gia khác thông qua một trung tâm quân sự được xây dựng ở thị trấn Rzeszow. Ông lưu ý rằng Ba Lan cũng được hưởng lợi về mặt tài chính từ việc vận chuyển này.
Căng thẳng trong vấn đề xuất khẩu ngũ cốc đã khiến nhiều người đặt câu hỏi về tính bền vững của quan hệ Ba Lan – Ukraine, một tình bạn dường như là hình ảnh thu nhỏ của tình đoàn kết châu Âu với Ukraine trong cuộc đối đầu với Nga.
Lệnh cấm được đưa ra trước đó nhằm bảo vệ quyền lợi của nông dân Ba Lan và một số quốc gia khác trước sự gia tăng nhập khẩu ngũ cốc và thực phẩm từ Ukraine, vì cuộc xung đột với Nga đã chặn phần lớn các tuyến đường xuất khẩu của Ukraine qua các cảng Biển Đen.
Nông dân ở Ba Lan, Hungary, Romania, Slovakia và Bulgaria đã chịu thiệt hại đáng kể do lượng ngũ cốc Ukraine nhập khẩu tăng vọt. Số nông sản này đáng nhẽ phải được xuất khẩu đến châu Phi và Trung Đông, nhưng thay vào đó lại bị mắc kẹt ở Đông Âu.
Hiện Kiev chưa bình luận về phát biểu mới nhất của lãnh đạo Ba Lan.
Hiện Ba Lan là tuyến đường quan trọng để vận chuyển vũ khí tới Ukraine từ các đồng minh ở Mỹ và châu Âu.
Thông báo của ông Morawiecki được đưa ra chỉ vài giờ sau khi Ba Lan triệu tập Đại sứ Ukraine và đe dọa sẽ mở rộng lệnh cấm ngũ cốc đối với các mặt hàng nhập khẩu khác từ nước láng giềng. Bộ Ngoại giao Ukraine kêu gọi bình tĩnh, trong khi người phát ngôn Bộ này thúc giục Ba Lan "gác cảm xúc sang một bên".
Warsaw đã phản ứng với những nhận xét của ông Volodymyr Zelensky tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc hôm thứ Ba, trong đó nhà lãnh đạo Ukraine cáo buộc một số nước thuộc Liên minh Châu Âu đang giả vờ đoàn kết với Ukraine và xoa dịu Nga.
Mặc dù ông Zelensky không chỉ đích danh Ba Lan, nhưng những phát biểu của ông vẫn khiến Warsaw tức giận. Đảng Luật pháp & Công lý cầm quyền đang sôi sục trước những lời chỉ trích trước đó từ Kiev về quyết định của Warsaw trong việc đơn phương gia hạn lệnh cấm nhập khẩu ngũ cốc Ukraine.
Thủ tướng Morawiecki đe dọa sẽ bổ sung thêm nhiều sản phẩm hơn vào lệnh cấm ngũ cốc nếu Kiev leo thang. “Tôi đang cảnh báo chính quyền Ukraine. Bởi vì nếu họ leo thang xung đột như vậy, chúng tôi sẽ bổ sung thêm các sản phẩm vào lệnh cấm nhập khẩu sang Ba Lan. Chính quyền Ukraine không hiểu mức độ bất ổn của ngành nông nghiệp Ba Lan. Chúng tôi đang bảo vệ nông dân Ba Lan.”
Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda hôm thứ Ba (19/9) so sánh phản ứng của Ukraine về lệnh cấm ngũ cốc với phản ứng của “một người đàn ông chết đuối, người có thể cực kỳ nguy hiểm vì có thể kéo bạn xuống vực sâu và nhấn chìm những người cứu hộ”.
Theo tạp chí Time , căng thẳng leo thang có thể sẽ tác động trực tiếp đến Ukraine, vì Ba Lan là điểm đến chính của người tị nạn và là cửa ngõ tiếp nhận khoảng 90% tổng số viện trợ, thiết bị quân sự của phương Tây hướng đến Kiev.
Đây cũng là thời điểm quan trọng với Kiev, khi ông Zelensky đang tận dụng chuyến thăm New York để kêu gọi thêm sự hỗ trợ cho cuộc phản công của Ukraine.
Theo The Guardian, Time