Chân dung Đại sứ Armenia tại Việt Nam Kazhoyan (trái) và Đại sứ Azerbaijan tại Việt Nam Imanov. Ảnh (ghép): Đại sứ quán Armenia và Đại sứ quán Azerbaijan tại Việt Nam.
Vào cuối tháng 9/2021, Tổng thống Azerbaijan - Ilham Aliyev, và Thủ tướng Armenia - Nikol Pashinyan, cùng có phát biểu trước phiên họp thứ 76 Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đúng dịp kỷ niệm tròn một năm ngày cuộc chiến Karabakh lần 2 mở màn.
Mặc dù cuộc chiến đó đã kết thúc bằng một thỏa thuận đình chiến 3 bên (ký giữa Nga, Azerbaijan và Armenia), tâm lý thù địch vẫn tồn tại giữa 2 quốc gia vùng Nam Kavkaz này, được thể hiện qua các phát ngôn của lãnh đạo cao nhất của hai nước cũng như các vị đại sứ đặc mệnh toàn quyền của họ tại Việt Nam.
Trong bài phát biểu trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, cả ông Aliyev lẫn ông Pashinyan đều đổ lỗi cho quốc gia đối phương về việc khơi mào cuộc chiến đó. Đồng thời đại diện của hai nước cùng khẳng định đối phương phạm tội ác chiến tranh, thi hành chính sách tàn phá văn hóa của nhau.
Đáng chú ý, phía Azerbaijan tiếp tục tố cáo Armenia không chịu cung cấp cho họ bản đồ chính xác về các bãi mìn tại các khu vực mà Azerbaijan vừa lấy lại được từ tay người Armenia trong và sau cuộc chiến Karabakh năm 2020, từ đó gây khó khăn cho việc Azerbaijan đưa người dân nước này về định cư tại các khu vực đó.
Phát biểu của Tổng thống Azerbaijan Aliyev có đoạn: “Armenia từ chối công bố bản đồ chính xác về các bãi mìn. Mức độ chính xác của các bản đồ cho 3 khu vực mà Armenia phải cung cấp chỉ là 25%. Cộng đồng quốc tế phải ép buộc Armenia cung cấp cho chúng tôi các bản đồ chính xác về mìn tại các vùng...”.
Ngược lại, Armenia tố cáo Azerbaijan tiếp tục không trao cho Armenia các tù binh người Armenia và tiếp tục giam giữ các dân thường làm con tin.
Liên quan đến tố cáo của Azerbaijan cho rằng Armenia không chịu cung cấp bản đồ mìn, Đại sứ Armenia tại Việt Nam Vahram Kozhoyan vào chiều 28/9/2021 cho rằng: “Trước tiên cần phải nhận thức được vì sao mìn lại được gài ở các khu vực, đó là để bảo vệ an toàn cho người dân Armenia trước các ý đồ giết hại họ và hủy diệt mọi thứ liên quan đến họ. Do vậy để giải quyết hậu quả của bom mìn thì trước tiên phải giải quyết vấn đề cơ bản”.
Cuộc chiến Karabakh lần 2 bắt đầu vào ngày 27/9/2020 và kéo dài trong 44 ngày. Cuộc chiến kết thúc bằng một thỏa thuận đình chiến ký vào đêm 9/11/2020 và có hiệu lực từ ngày 10/11/2020.
Trong cuộc họp báo trực tuyến vào chiều 27/9/2021, Đại sứ Azerbaijan tại Việt Nam Anar Imanov cho biết Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev đã lấy ngày 27/9 làm “Ngày Tưởng niệm” để tri ân các binh sĩ Azerbaijan tử trận trong cuộc chiến nói trên.
Đại sứ Imanov ghi nhận trong cuộc chiến Karabakh lần 2, phía Azerbaijan đã có hàng ngàn quân nhân thương vong và hơn 100 dân thường thiệt mạng./.