Australia sẽ trở thành quốc gia duy nhất trên thế giới không có vũ khí hạt nhân nhưng lại sở hữu năng lực hạt nhân trên biển. Nguồn Getty Images.
Australia cùng với Anh và Mỹ vừa đạt được thỏa thuận cùng hợp tác chế tạo tàu ngầm hạt nhân tại thành phố Adelaide của nước này. Với thỏa thuận này, Australia trở thành quốc gia thứ 2 trên thế giới mà Mỹ cùng phối hợp chế tạo tàu ngầm hạt nhân.
Sáng sớm nay (16/9) theo giờ Australia, Thủ tướng Australia Scott Morrison, Thủ tướng Anh Boris Johnson và Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có bài phát biểu chung, trực tiếp thông báo về việc ba nước thiết lập quan hệ đối tác tam giác chiến lược có tên là AUKUS nhằm cùng nhau nâng cao năng lực an ninh và quốc phòng.
Trong đó, dự án chung đầu tiên là phối hợp chế tạo tàu ngầm hạt nhân tại thành phố Adelaide thuộc bang Nam Australia của Australia. Đây là thỏa thuận chia sẻ công nghệ chế tạo tàu ngầm hạt nhân thứ 2 của Mỹ sau thoả thuận đầu tiên với Anh được ký vào năm 1958.
Thủ tướng Australia Scott Morrison khẳng định, thỏa thuận này giúp Australia đối mặt với những thách thức an ninh đang nổi lên trong khu vực:
“Để đối mặt với những thách thức này, để đảm bảo an ninh và sự ổn định cho khu vực, chúng ta cần đưa quan hệ đối tác lên một cấp độ mới, trong đó dự án hợp tác đầu tiên của AUKUS đó là sản xuất tàu ngầm hạt nhân đầu tiên cho Australia.”
Tổng thống Mỹ Joe Biden cho rằng, việc Mỹ và Anh cùng phối hợp để giúp Australia chế tạo tàu ngầm hạt nhân nhanh nhất có thể sẽ tập trung vào khả năng tương tác, sự tương đồng và lợi ích chung giữa ba nước:
“Ba nước chúng ta sẽ nâng cao năng lực và chia sẻ kinh nghiệm để cùng đối mặt với những thách thức trong thế kỷ 21 như cách chúng ta đã làm trong thế kỷ 20. Chúng ta cùng làm việc với nhau khi nhận thấy nhu cầu cấp bách trong việc đảm bảo an ninh ở khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương trong dài hạn”.
Tham gia dự án này, Australia cam kết tuân thủ các tiêu chuẩn cao nhất về an toàn, minh bạch, xác minh và giải trình để đảm bảo không phổ biến, an toàn và bảo mật của vật liệu và công nghệ hạt nhân.
Australia cam kết thực hiện tất cả các nghĩa vụ của mình với tư cách là một quốc gia không sử dụng vũ khí hạt nhân và các cam kết với Cơ quan năng Năng lượng nguyên tử quốc tế.
Tuyên bố chung đưa ra sau khi 3 nhà lãnh đạo phát biểu tiết lộ thỏa thuận này đạt được sau 18 tháng thảo luận giữa 3 nước và là sự khẳng định nỗ lực và cam kết của Australia, Anh và Mỹ trong việc duy trì hòa bình, ổn định trong khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.