Theo tạp chí Foreign Policy (Mỹ), sau khi phong trào Hamas phát động cuộc tấn công đa hướng từ dải Gaza vào Israel hôm 7-10, Israel phải đối mặt với một cuộc xung đột tiềm tàng khác ở biên giới phía Bắc, giáp Lebanon, với kẻ thù đáng gờm hơn rất nhiều là phong trào Hezbollah.
Hôm 8-10, một ngày sau khi Hamas tấn công Israel, Hezbollah đã bắn tên lửa và đạn pháo vào cao nguyên Golan do Israel kiểm soát để "thể hiện tình đoàn kết".
Đáng gờm hơn Hamas
Foreign Policy đánh giá Hezbollah là kẻ thù đáng gờm nhất của Israel kể từ khi thành lập vào đầu những năm 1980. Năm 2000, nhóm này thành công trong việc buộc lực lượng Israel rút khỏi miền Nam Lebanon.
Lần gần đây nhất Hezbollah giao tranh với Israel là vào năm 2006. Cuộc xung đột kéo dài 34 ngày khi đó khiến ít nhất 157 người tại nước này thiệt mạng và trong một cuộc khảo sát sau đó, gần 2/3 người dân Israel tin rằng thủ tướng của họ nên từ chức.
Binh sĩ Lebanon nhìn sang phía thị trấn Metula của Israel hôm 9-10. Ảnh: AP
Hezbollah ủng hộ Hamas và đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển của phong trào đến từ Palestine. Không chỉ giúp huấn luyện, Hezbollah còn tạo điều kiện để các tay súng Hamas hoạt động ở Lebanon.
Cũng như Hamas, Hezbollah được Iran hậu thuẫn, từ hoạt động huấn luyện cho tới khoản tiền hàng trăm triệu USD mỗi năm.
Ngoài tên lửa thông thường, Hezbollah còn sở hữu cả tên lửa hành trình chống hạm và tên lửa đất đối không, có thể tấn công sâu vào lãnh thổ Israel. Iran thậm chí còn giúp xây dựng khả năng hoạt động trên mạng internet của Hezbollah.
Trong khi Hamas bị giới hạn trong một dải đất hẹp ở dải Gaza, lực lượng của họ cũng ít đạt được thành tựu khi chống lại Israel thì Hezbollah kiểm soát nhiều khu vực ở Lebanon, có chân trong bộ máy chính phủ, liên kết với một số đồng minh chính trị. Các tay súng Hezbollah cũng thiện chiến hơn các nhóm vũ trang khác trên thế giới.
Tập trung vào Syria
Kể từ khi chuyển sự chú ý sang giúp Tổng thống Syria Bashar al-Assad đối phó phiến quân năm 2013, giới chức Israel đã cảnh báo rằng đến một ngày nào đó các tay súng Hezbollah sẽ lại chuyển hướng tập trung sang Israel - lần này họ đã có được kinh nghiệm chiến đấu đáng kể và được trang bị vũ khí tốt hơn.
Mục đích thành lập ban đầu của Hamas là chống lại Israel. Tuy nhiên, kể từ khi nội chiến bùng nổ ở Syria vào năm 2011, Hezbollah tập trung vào Syria và chỉ thực hiện các cuộc tấn công hạn chế vào Israel.
Các hoạt động của Hezbollah bao gồm tuần tra biên giới Syria - Lebanon, chiến đấu với quân nổi dậy Sunni ở một số thành phố của Syria và sử dụng máy bay không người lái để tấn công các mục tiêu của tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.
Lý do Hezbollah chuyển hướng sang Syria là để đảm bảo việc nhận vật liệu quân sự từ Iran thông qua nước này.
Khi quân đội Israel đối đầu với phiến quân Hamas ở dải Gaza, giới lãnh đạo Israel luôn cảnh giác trước mối đe dọa do Hezbollah gây ra ở phía Bắc. ẢNH : EPA-EFE
Khả năng Hezbollah ra tay cùng Hamas?
Một số chuyên gia nhận định, nếu được Iran yêu cầu, Hezbollah sẽ khó lòng từ chối tham gia cuộc chiến chống lại Israel hiện nay. Khả năng này sẽ cao hơn nếu Israel phái bộ binh vào Gaza.
Dù được đánh giá là thiện chiến nhưng việc tham gia xung đột và mở ra mặt trận thứ hai chống Israel sẽ mang lại rủi ro rất lớn cho Hezbollah, nhất là sau khi phong trào này mất gần 2.000 thành viên do tham gia cuộc chiến ở Syria.
Nếu Hezbollah đẩy mạnh tấn công Israel, lãnh thổ Lebanon sẽ đối mặt khả năng bị trả đũa tàn khốc giống như năm 2006, thời điểm Israel tấn công Lebanon và phá hủy các cơ sở hạ tầng quan trọng, áp đặt một cuộc phong tỏa, khiến hơn 1.000 người Lebanon thiệt mạng và ít nhất 1 triệu người khác phải di dời.
Do đó, theo hãng tin Bloomberg, Hezbollah có thể chỉ thực hiện một số cuộc tấn công mang tính biểu tượng để bày tỏ sự ủng hộ Hamas.
Hezbollah mạnh đến đâu?
Hezbollah được người hồi giáo dòng Shiite ở Lebanon đã thành lập vào năm 1982, mục đích chống lại sự chiếm đóng của Israel ở miền Nam Lebanon. Trong tiếng Ả Rập thì Hezbollah có nghĩa là "Đảng của Thượng đế".
Hiện thời Hezbollah vẫn là một thế lực hùng mạnh ở Lebanon, vừa hoạt động xã hội rộng khắp thông qua mạng lưới thành viên vừa tích cực tham gia chính trường.
Liên minh của Hezbollah với phong trào Shiite Amal do Chủ tịch Quốc hội Lebanon Nabih Berri đứng đầu, đảm bảo sẽ cùng nhau đại diện cho hầu hết cộng đồng người Shiite trong nước. Hezbollah cũng có quan hệ chặt chẽ với đảng Cơ Đốc giáo do cựu Tổng thống Lebanon Michel Aoun thành lập.