Thực trạng đáng lo ngại
Chính phủ Ấn Độ đã chính thức thông qua thỏa thuận mua 36 máy bay chiến đấu Rafale của Pháp với trị giá gần 8 tỷ USD.
Đây là hợp đồng xuất khẩu vũ khí lớn nhất của tập đoàn chế tạo máy bay chiến đấu Rafale (hãng Dassault), sau khi đã bán được cho Qatar và Ai Cập mỗi nước 24 chiếc Rafale.
Thông báo chính thức từ phía Chính phủ của Thủ tướng Narenda Modi được đưa ra sau gần một năm rưỡi thương lượng giữa Paris và New Delhi. Đây cũng là hợp đồng thương mại trọng tâm trong quan hệ Pháp-Ấn.
Cho đến năm 2015, Ấn Độ mới chỉ có 35 phi đội máy bay chiến đấu với mỗi phi đội gồm 18 chiếc. Trong khi đó, không quân Ấn Độ dự trù phải cần ít nhất 42 phi đội để có thể bảo vệ được đường biên giới phía tây và bắc với Pakistan và Trung Quốc.
Lực lượng bay chiến đấu của không quân Ấn Độ hiện tại không những thiếu mà còn lạc hậu, gồm chủ yếu toàn những loại máy bay đã cũ kỹ và không đồng bộ, như MiG-21, MiG-27, MiG-29, các loại SU-30 MKI, Mirage của Pháp hay Jaguar của Anh và một số ít Tejas tự chế tạo trong nước.
Không quân Ấn Độ đang dần thải loại những chiếc MiG-21 đã lạc hậu song chưa được bù lại bằng các loại máy bay chiến đấu mới. Năm 2015, trước Ủy ban Quốc phòng của Quốc hội Ấn Độ, một đại diện của không quân đã báo cáo là từ nay đến năm 2022, Ấn Độ sẽ rút lại chỉ còn 25 phi đội máy bay chiến đấu.
Về số lượng, như vậy là ngang bằng với Pakistan. Tuy nhiên, quan chức này nhấn mạnh rằng Ấn Độ còn phải rất chú ý tới mối đe dọa từ Trung Quốc ngày càng gia tăng hiện nay.
Năm 2012, Ấn Độ bắt đầu đàm phán riêng với tập đoàn Dassault trong dự án mua 126 máy bay chiến đấu hiện đại với điều kiện được chuyển giao công nghệ. Nhưng hợp đồng khổng lồ đó đã không thể đạt được vì giá thành chuyển giao công nghệ của Rafale quá cao.
Hai bên đã phải trải qua nhiều cuộc thương lượng để xích dần từng bước lại với nhau. Hồi tháng 5 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Manohar Parrikar đã giải thích là Chính phủ sẽ điều chỉnh lại việc đặt hàng sau khi thảo luận với lực lượng không quân.
Trong chuyến công du Paris tháng 4/2015, Thủ tướng Narendra Modi đã thông báo New Delhi có ý định mua 36 chiếc Rafale hoàn chỉnh và hợp đồng mua bán chỉ được đàm phán trong khuôn khổ thỏa thuận giữa hai Nhà nước.
Trang bị máy bay chiến đấu hiện đại Rafale, quân đội Ấn Độ sẽ trút bớt nỗi lo về khả năng quốc phòng yếu kém. Từ nhiều năm nay, giới chức quân sự nước này luôn phàn nàn về tình trạng trang bị của quân đội Ấn Độ không đủ tầm để đối mặt với những thách thức địa chính trị trong vùng.
Báo chí Pháp cho rằng, ngoài mối hiềm khích với người hàng xóm Pakistan từ khi giành độc lập, Ấn Độ đang phải sẵn sàng đối mặt với đà gia tăng sức mạnh quân sự cùng với những tham vọng chủ quyền quá đáng của Trung Quốc tại châu Á.
Đó là chưa kể Ấn Độ vẫn luôn có những tranh chấp lãnh thổ dai dẳng với hai người hàng xóm này xung quanh vùng núi Hymalaya.