Theo EurAsian Times, một số quan chức Ukraine cho biết, Nga đã trang bị đầu đạn nhiệt áp cho máy bay không người lái (UAV) cảm tử Geran-2 hay còn gọi là Shahed-136 trong các cuộc tấn công vào Ukraine, điều này được coi là báo hiệu cho một mùa đông khắc nghiệt sắp tới.
Một bức ảnh xuất hiện trên mạng xã hội vào ngày 3/12, kèm theo dòng chia sẻ cho thấy Ukraine tin rằng, Nga đã phát triển đầu đạn nhiệt áp nặng 40 kg gắn vào UAV cảm tử Geran-2.
Đây là loại vũ khí tương tự như các đầu đạn được trang bị trên “hỏa thần nhiệt áp” TOS-1A có sức công phá khủng khiếp, có thể phá hủy hoàn toàn các mục tiêu cỡ lớn và kiên cố.
EurAsian Times cho biết không thể xác minh độc lập những thông tin này. Nếu thông tin Nga trang bị đầu đạn nhiệt áp cho UAV cảm tử Geran-2 là chính xác, thì đây có thể trở thành mối đe dọa lớn đối với Ukraine do tính sát thương của vũ khí này.
Súng phun lửa hạng nặng TOS-1 của Nga.
Vũ khí nhiệt áp
Nguyên lý hoạt động của loại vũ khí này là sử dụng các sóng chấn động hội tụ vào một điểm để tạo sức công phá cao nhất. Ngọn lửa tạo ra khi đốt cháy nhiên liệu sẽ làm không khí giãn nở một cách đột ngột tạo ra các sóng chấn động này. Cũng chính ngọn lửa này tạo ra sức sát thương rất lớn do nhiệt độ của nó tỏa ra xung quanh và rút tất cả không khí vào trong ngọn lửa tạo thành một vùng chân không trong thời gian ngắn tác động đến mọi sinh vật xung quanh vụ nổ và việc rút hết dưỡng khí để cháy khiến cho mọi sinh vật bị ngạt ngất đi thậm chí dẫn đến cái chết.
Hiệu quả của loại vũ khí này phụ thuộc rất nhiều vào lượng oxy trong không khí nơi mà nó được sử dụng, thông thường hợp chất nổ của loại vũ khí này có trộn cả oxy (theo tiêu chuẩn 15% thuốc nổ và 75% oxy). Khi so sánh cùng một khối lượng vũ khí nhiệt áp có sức mạnh cao hơn nhiều lần các loại thuốc nổ đặc bình thường khác. Do nhược điểm phụ thuộc vào oxy trong khu vực xung quanh mục tiêu nên nó hoàn toàn không thích hợp để sử dụng dưới nước, chiến đấu trên cao hay trong thời tiết xấu.
Tuy nhiên nó lại có một lợi thế rất lớn khi triển khai trong việc tấn công các môi trường hẹp như đường hầm, hang động hay bong ke. Vì các môi trường này cung cấp sự bảo vệ khá tốt đối với các loại vũ khí nổ thông thường. Nhưng đối với vũ khí nhiệt áp môi trường hẹp nó sẽ giúp hội tụ các sóng chấn động và nhiệt gây tổn thương hiệu quả hơn, khi nó rút chân không thì trong môi trường hẹp và kín thì nguồn không khí thay thế sẽ rất khó vào khiến cho mọi sinh vật trong môi trường bị ngộp và mất cân bằng áp lực quá lâu dẫn đến tử vong.
Vũ khí nhiệt áp có thể được thả từ máy bay hoặc phóng như tên lửa. Khi lao đến mục tiêu đầu đạn chính phát nổ, dẫn đến phân tán hỗn hợp nhiên liệu tạo thành một đám mây khí. Đám mây này len lỏi qua các hệ thống phòng thủ bịt kín một phần hoặc các kẽ hở trong các toà nhà. Đám mây bụi sau đó sẽ bốc cháy trong một vụ nổ thứ cấp, tạo ra một làn sóng xung kích và đốt cháy toàn bộ oxy trong khu vực với sức tàn phá khủng khiếp.
UAV trang bị vũ khí nhiệt áp
Thông tin trên xuất hiện khi Nga tiếp tục triển khai hàng loạt UAV cảm tử Shahed-136 hoạt động ở Ukraine. Trước đó, EurAsian Times đã đưa tin về vụ tấn công bằng UAV Shahed 136 lớn nhất từ trước đến nay của Nga vào thủ đô Kiev.
EurAsian nhận định, động thái trên dường như là một thông điệp gửi tới Ukraine rằng, Moskva có thể sẽ lại tấn công cơ sở hạ tầng năng lượng của Kiev bằng UAV cảm tử vào mùa đông năm nay.
Thời gian qua, Ukraine cho biết đã bắn rơi một số UAV Shahed-136 ở phía tây và phía nam nước này. Đáng chú ý, khi mổ xẻ một trong những UAV tự sát của Nga bị bắn rơi, Kiev đã tìm thấy bên trong có một thẻ SIM của Kyivstar, nhà khai thác viễn thông lớn nhất ở Ukraine. Theo các nhà phân tích, đây có thể là cách Nga sử dụng để điều khiển máy bay không người lái tấn công các mục tiêu ở Ukraine.
UAV Shahed-136.
Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Washington DC (Mỹ) cho rằng, việc UAV Shahed-136 có gắn thẻ SIM của Kyivstar đã cho phép các lực lượng Nga khai thác mạng di động ở Ukraine để theo dõi vị trí của UAV và thay đổi đường bay của nó.
Nếu những cuộc tấn công nói trên đã gây trở ngại cho lực lượng Ukraine thì việc UAV được trang bị đầu đạn nhiệt áp sẽ tạo ra khó khăn gấp đôi, tương tự như khi Nga triển khai hệ thống tên lửa phóng loạt TOS-1A.
Các chuyên gia Ukraine và phương Tây gần đây ghi nhận sự vượt trội của Nga trong việc hiện đại hóa UAV trên chiến trường. Việc UAV tự sát của Nga được trang bị loại đầu đạn mới là hoàn toàn bình thường. Nhưng những thay đổi này chắc chắn sẽ là cơn ác mộng với Ukraine.
Được biết, kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine, Nga đã sử dụng các bệ phóng tên lửa nhiệt áp. Ngày 3/3, Bộ Quốc phòng Nga thông báo các đơn vị không quân của Nga hiện đã được trang bị “lửa mặt trời” TOS-1A.
Theo phía Nga, do mức độ đáng sợ của hệ thống vũ khí này gây ra nên quân đội Ukraine tìm cách tiêu diệt thống này. Một số báo cáo được công bố trong nhiều tháng cho biết UAV của Ukraine đặc biệt săn tìm TOS-1A.
Chuyên gia quốc phòng David Habling tại Mỹ cho rằng, để khắc chế hiệu quả hệ thống vũ khí này là nhanh chóng phát hiện vị trí của nó và phá huỷ trước khi chúng bắt đầu hoạt động.
Ukraine lo ngại rằng sẽ xảy ra cuộc tấn công dữ dội bằng UAV vào mùa đông tới, bởi hiện tại Nga đang tăng cường sản xuất UAV trong nước. Các hình ảnh vệ tinh được công bố hồi đầu tháng này cho thấy, việc xây dựng đang được triển khai tại một khu phức hợp của Nga, nơi sẽ sản xuất hàng loạt UAV cảm tử do Iran thiết kế.
Từ tháng 10/2022 đến tháng 3/2023, Nga đã tiến hành liên tiếp các đợt tập kích bằng tên lửa và UAV vào cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraine, khiến phần lớn nước này chìm trong bóng tối. Hàng triệu người Ukraine không có điện, máy sưởi và nước giữa tiết trời mùa đông khắc nghiệt.
Thiệt hại trong mùa đông năm nay được dự báo có thể còn lớn hơn năm ngoái khi UAV tự sát của Nga liên tục được cải tiến, đặc biệt là việc tích hợp đầu đạn nhiệt áp.