Tờ Financial Times (FT) cho hay mới đây, tập đoàn xây dựng Booyoung đã đề nghị khoản tiền 75.000 USD tiền thưởng cho mỗi đứa trẻ mà nhân viên công ty sinh ra, một trong những động thái thu hút sự chú ý của truyền thông trong bối cảnh dân số lão hóa nhanh.
Số liệu chính thức cho thấy tỷ lệ sinh của Hàn Quốc hiện đã rơi từ 0,78 trẻ trên mỗi phụ nữ năm 2022 xuống chỉ còn 0,72 trẻ/phụ nữ năm 2023. Con số này được dự báo sẽ tiếp tục giảm xuống chỉ còn 0,68 trẻ/phụ nữ trong năm nay, thấp hơn rất nhiều mức 2,1 trẻ/phụ nữ mà Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) công bố để có thể duy trì cơ cấu dân số.
Tình hình căng thẳng đến mức các chính trị gia Hàn Quốc liên tục cam kết thực hiện nhiều chính sách hỗ trợ tài chính cho các cặp vợ chồng trẻ trong chiến dịch bầu cử hiện nay, từ việc ưu đãi mua nhà, giảm thuế, tăng thời gian nghỉ phép thai sản cho đến các chương trình hỗ trợ đông lạnh trứng.
"Đây đã trở thành vấn đề sống còn của đất nước. Thách thức này đang ở ngay trước mắt chúng ta chứ không phải vấn đề trong tương lai xa nữa rồi", Lãnh đạo Lee Jae Myung của đảng đối lập tuyên bố trong cuộc chạy đua bầu cử tháng 1/2024.
Sống còn
Tờ FT cho hay dân số suy giảm đang trở thành vấn đề cực kỳ căng thẳng tại Hàn Quốc hiện nay khi vào năm 2022, số thanh thiếu niên tham gia nghĩa vụ quân sự bắt buộc đã giảm xuống dưới 500.000 người lần đầu tiên trong lịch sử.
Hàng loạt trường học, từ mẫu giáo cho đến đại học ở Hàn Quốc than phiền về tình hình suy giảm học sinh. Thậm chí nhiều lớp mẫu giáo đã phải chuyển đổi mô hình sang kinh doanh trại dưỡng lão vì dân số già hóa quá nhanh.
Năm 2023, doanh số xe đẩy cho thú cưng tại Hàn Quốc còn cao hơn cả xe đẩy cho trẻ em, qua đó cho thấy xu hướng độc thân nuôi chó mèo gia tăng mạnh vượt cả văn hóa kết hôn truyền thống.
"Những gì nền kinh tế và xã hội Hàn Quốc phải trải qua hiện nay là hậu quả từ thời điểm tỷ lệ sinh chỉ có 1,2 trẻ/phụ nữ trước đây chứ không phải riêng 0,7 trẻ/phụ nữ hiện nay. Đây là cả một quá trình lâu dài và mọi chuyện chỉ xấu đi hơn nữa mà thôi", chuyên gia nghiên cứu Choi Seul Gi của Viện phát triển Hàn Quốc (KDI) nhận định.
Hiện chính phủ Hàn Quốc đang phải gồng mình chống đỡ ngân sách an sinh xã hội ngày một lớn do tỷ lệ dân số cao tuổi tăng cao.
Số liệu của Viện y tế và xã hội Hàn Quốc (KIHSA) cho thấy GDP của nước này năm 2050 sẽ thấp hơn 28% so với năm 2022. Nguyên nhân chính là do tỷ lệ dân số trong độ tuổi lao động giảm 35% trong 25 năm tới.
Trái lại, tỷ lệ dân số trên 65 tuổi ở Hàn Quốc sẽ vượt 25,5% vào năm 2030 và 46,4% vào năm 2070.
Tồi tệ hơn, báo cáo của OECD cho thấy khoảng 40,4% số người trên 65 tuổi tại Hàn Quốc hiện đang sống trong cảnh nghèo khổ, mức cao nhất trong số các nước phát triển. Thậm chí quỹ lương hưu của nước này dự kiến sẽ hết tiền trong hơn 30 năm nữa.
"Hàn Quốc đang phải đối mặt với cuộc khủng hoảng chưa từng có. Nền kinh tế sẽ phải chứng kiến tăng trưởng âm khi dân số giảm liên tục như hiện nay. Hàng loạt những vấn đề sẽ phát sinh như bảo hiểm y tế, quỹ lương hưu, ngành giáo dục hay thậm chí là sức mạnh quân sự", chuyên gia kinh tế Oh Suk Tae của Société Générale tại Seoul cảnh báo.
124.000 USD
Số liệu chính thức cho thấy bình quân mỗi cặp đôi mới cưới ở Hàn Quốc phải gánh khoản nợ 124.000 USD.
Giới trẻ thì đối mặt với học phí tăng, cơ hội việc làm suy giảm còn giá nhà thì tăng phi mã. Giấc mơ làm giàu bay xa trong khi cuộc sống căng thẳng khiến nhiều người từ bỏ kết hôn để sống độc thân hoặc không tổ chức đám cưới.
Tình hình tồi tệ đến mức các doanh nghiệp Hàn Quốc, nhất là những tập đoàn gia đình trị (Chaebol) được kêu gọi chung tay giải quyết vấn đề.
Ví dụ như ở Lotte, tỷ lệ sinh của nhân viên doanh nghiệp này đã tăng gấp đôi kể từ khi triển khai chương trình nghỉ thai sản và nghỉ đẻ từ năm 2012. Nữ nhân viên ở Lotte sẽ được nghỉ 2 năm thai sản và 3 tháng nghỉ đẻ có lương, được chính phủ đảm bảo về quyền lợi.
Nhiều bạn trẻ Hàn Quốc không muốn con cái phải sống khổ sở như bản thân mình khi nhìn vào tấm gương cha mẹ. Ảnh minh họa.
- Tham khảo thêm
Tuy nhiên nhiều chuyên gia cho rằng vấn đề tài chính không thể giải quyết triệt để thách thức này. Trong khoảng 2006-2023, Hàn Quốc đã chi 270 tỷ USD cho các chính sách hỗ trợ, từ tặng tiền đến khuyến mãi dịch vụ điều trị sinh sản nhưng kết quả không khả quan.
Chuyên gia Lee Sang Lim của KIHSA cho biết vấn đề còn nằm ở văn hóa và môi trường phát triển hiện nay. Giới trẻ Hàn Quốc lớn lên trong cảnh chứng kiến cha mẹ mình vất vả kiếm tiền nuôi con cái ăn học mà không có thời gian hưởng thụ cuộc sống.
Hậu quả là nhiều bạn trẻ ngày nay không muốn sống như vậy, cũng chẳng muốn sinh con ra để rồi chúng phải sống khổ như mình.
"Nếu tôi sinh con thì sẽ chỉ có thêm các cuộc cãi vã, thêm việc nhà và chăm con mà thôi. Tôi lựa chọn sự nghiệp của mình thay vì có con", giáo viên Yoon So Yun, 41 tuổi tại một trường trung học Seoul cho biết.
Về số tiền 75.000 USD mà tập đoàn Booyoung tuyên bố thưởng cho nhân viên nếu sinh con, cô Yoon cho biết số tiền đó còn chưa bằng một nửa mức tài chính để có thể thay đổi quyết định của mình.
"Mẹ tôi từng hối tôi sinh con và tôi đã nói đùa rằng nếu mẹ cho con 200.000 USD thì con sẽ suy nghĩ", cô Yoon cười nói.
*Nguồn: FT
