Xe tăng chiến đấu chủ lực (MBT) vẫn đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh hiện đại, như đã thấy trong cuộc xung đột Nga - Ukraine. Tuy nhiên, không phải tất cả MBT đều chứng minh được hiệu quả. Tiêu biểu như tăng T-35 của Liên Xô quá chậm và không đáng tin cậy về mặt cơ khí. Xe tăng T-34 lỗi thời của Triều Tiên cũng không phải là đối thủ của xe tăng hiện đại. Sabalan của Iran, bản nâng cấp của M47 Patton cũng đã rất lạc hậu.
Bên cạnh xe tăng chiến đấu chủ lực thì xe bọc thép ngày càng đóng vai trò quan trọng trong chiến tranh hiện đại. Cuộc xung đột Nga - Ukraine là minh chứng rõ ràng nhất hiện nay, với sự xuất hiện liên tục của các nền tảng xe bọc thép tiên tiến trên chiến trường. Tuy nhiên, Moscow và Kiev vẫn coi các đơn vị xe tăng là lực lượng đột phá chính trên tiền tuyến. Xe tăng cho phép lực lượng vũ trang đạt được bất ngờ về mặt chiến thuật, hỗ trợ hỏa lực cho bộ binh và góp phần phá vỡ phòng tuyến của đối phương.
Nhưng không phải tất cả MBT đều đạt được hiệu quả như mong muốn của các nhà thiết kế. Năm loại xe tăng được liệt kê dưới đây đều không đạt yêu cầu và bị đánh giá là những xe tăng tệ nhất từng tham chiến.
1. Xe tăng T-35 của Liên Xô
T-35 được xem là thiết kế xe tăng tệ nhất của Liên Xô từ trước đến nay. Nó được phát triển để hỗ trợ Hồng quân trong Thế chiến thứ hai, nhưng chiếc xe tăng này quá chậm và kém hiệu quả về mặt cơ khí. Thuộc tính hữu ích duy nhất của T-35 là sở hữu tới 5 "tháp pháo" độc lập.
Thân xe dài gần 10 mét của xe tăng được trang bị ba khẩu pháo cỡ nhỏ, còn hai tháp pháo chính được trang bị pháo 76mm KT-28 tốc độ bắn thấp với 96 viên đạn. Lịch sử hoạt động của T-35 lại rất tệ hại. Trong Chiến dịch Barbarossa, hầu hết các xe T-35 đều bị bỏ lại trên chiến trường do hỏng hóc cơ khí, chứ không phải do hỏa lực của đối phương.
2. Xe tăng T-34 của Triều Tiên
Trong thời kỳ hoàng kim trong Thế chiến 2, T-34 của Liên Xô thực sự là chiếc xe tăng mạnh mẽ và hiệu quả. Được trang bị pháo chính 76,2mm, với khả năng cơ động linh hoạt và lớp giáp bảo vệ được cải tiến, T-34 là loại xe tăng ưa thích của những người lính Hồng quân.
T-34 là chiếc xe tăng đầu tiên trên thế giới sử dụng động cơ diesel được chế tạo riêng cho MBT. Tuy nhiên, tám thập kỷ đã trôi qua kể từ khi chiếc xe tăng này lần đầu tiên được giới thiệu, T-34 rõ ràng là chậm và lạc hậu hơn nhiều so với các mẫu xe tăng mới hơn. Nhưng chiếc xe tăng này vẫn là phương tiện quan trọng trong kho vũ khí của Triều Tiên.
Mặc dù những chiếc T-34 cũ kỹ của Triều Tiên đã có một số cải tiến đáng kể, nhưng nó vẫn khó có thể tồn tại trong bất kỳ cuộc đối đầu nào với các loại xe tăng hiện đại hơn trên chiến trường hiện nay.
3. Xe tăng Sabalan của Iran
Năm 2014, Iran đã ra mắt xe tăng mẫu xe tăng mới có tên là Sabalan. Mặc dù thông tin về phương tiện này vẫn còn hạn chế, tuy nhiên các chuyên gia chỉ ra rằng, về cơ bản Sabalan là phiên bản nâng cấp từ xe tăng M47 Patton do Mỹ sản xuất. Patton được giới thiệu tại Mỹ lần đầu tiên và đã cách đây gần 60 năm. Ngày nay, chiếc xe tăng này thực sự đã rất lỗi thời.
Giống như xe tăng T-34 của Triều Tiên, các chuyên gia phương Tây cho rằng, xe tăng Sabalan của Iran không gây ra nhiều mối đe dọa cho những chiếc xe tăng hiện đại trong xung đột.
4. Xe tăng A38 Valiant của Anh
Xe tăng Valiant của Anh được phát triển trong Thế chiến 2 nhưng chưa bao giờ vượt qua giai đoạn nguyên mẫu. Các kỹ sư đã đảm bảo Valiant được trang bị đầy đủ các biện pháp bảo vệ. Chiếc xe tăng này được chế tạo với lớp giáp dày 114mm, tốt hơn các xe tăng khác cùng thời, nhưng Valiant lại có nhiều khuyết điểm.
Valiant có tốc độ "siêu chậm" và còn rất khó điều khiển. Trong giai đoạn thử nghiệm, người lái xe đã phải dừng nghỉ nhiều lần do quá mất sức để điều khiển. Vì lý do này mà xe tăng Valiant chưa bao giờ được sản xuất hàng loạt.
5. Xe tăng Type 95 của Nhật Bản
Cuối cùng trong danh sách là xe tăng Type 95 Ha-Go của Nhật Bản, được sử dụng trong Chiến tranh Trung - Nhật lần thứ hai. Vào thời điểm chiếc xe tăng này được triển khai để chống lại lực lượng thiết giáp của Mỹ ở Thái Bình Dương trong Thế chiến 2, nó đã cho thấy sự tụt hậu về mặt công nghệ. Chiếc xe tăng chậm chạp này chỉ có thể đạt tốc độ 36 km/giờ và khẩu pháo 37mm của nó không đủ sức mạnh và độ chính xác để đối đầu với xe tăng Mỹ.