Nga đang tích cực tiếp thị Su-57 để xuất khẩu trong thời gian gần đây. Sức hấp dẫn của chiếc máy bay này đối với khách hàng nước ngoài đã tăng đáng kể nhờ kinh nghiệm chiến đấu thực tế thu được từ chiến trường Ukraine. Su-57 đã tham gia chế áp phòng không, không chiến và các thực hiện các cuộc tấn công chính xác bằng tên lửa tầm xa.
Phát biểu tại Triển lãm hàng không Chu Hải vào ngày 13/11, Tổng giám đốc điều hành của tập đoàn xuất khẩu vũ khí nhà nước Nga Rosoboronexport, Alexander Mikheyev đã xác nhận rằng công ty "đã ký những hợp đồng đầu tiên cho Su-57", làm dấy lên nhiều đồn đoán về việc ai là khách hàng đầu tiên của chiếc máy bay này. Trang Military Watch đã đánh giá về 5 quốc gia có khả năng mua Su-57 cao nhất và nhu cầu của họ đối với loại máy bay chiến đấu này.
1. Algeria
Đã có nhiều dấu hiệu cho thấy Algeria lên kế hoạch mua máy bay chiến đấu Su-57. Chiếc máy bay thế hệ thứ 5 này là lựa chọn để thay thế cho các máy bay đánh chặn MiG-25 đã được Algeria cho loại biên vào tháng 6/2022. Algeria đã ưu tiên cho khả năng tác chiến trên không kể từ cuộc tấn công của NATO vào nước láng giềng Libya vào năm 2011.
Algeria là khách hàng truyền thống trong việc mua thiết bị quân sự của Nga, từ những chiếc MiG-25 vào cuối thập kỉ 70 của thế kỉ trước cho đến hệ thống phòng không Pantsir-SM năm 2018. Với đường lối ngoại giao độc lập và không chịu sự can thiệp của phương Tây đã tạo điều kiện cho Algeria tự do lựa chọn những thiết bị quân sự hàng đầu trên thế giới. Phiên bản xuất khẩu Su-57M của Nga dự kiến sẽ phải cạnh tranh với J-35 của Trung Quốc, để trở thành lực lượng chính trong Không quân Algeria vào những năm 2030.
2. Ấn Độ
Không quân Ấn Độ từ lâu đã được suy đoán là khách hàng tiềm năng của Su-57, bởi quốc gia này có lịch sử lâu đời trong việc mua các thiết bị quân sự của Liên Xô/Nga. Trong quá khứ, Ấn Độ là quốc gia đầu tiên đặt hàng máy bay chiến đấu thế hệ thứ tư MiG-29 của Liên Xô vào năm 1982.
Năm 2002, Ấn Độ tiếp tục trở thành quốc gia đầu tiên mua máy bay chiến đấu 'thế hệ 4+' Su-30MKI của Nga. Vào thời điểm đó Su-30MKI được đánh giá cao hơn nhiều loại chiến đấu cơ trong Không quân Nga. Chiếc máy bay này được trang bị radar N-011M của Su-37, radar mảng pha đầu tiên từng được tích hợp vào máy bay chiến đấu xuất khẩu, cùng với thiết kế cánh tà có kiểm soát tương tự trên Su-35, động cơ AL-31FP và vòi phun vectơ lực đẩy.
Ấn Độ trước đây cũng là đối tác trong quá trình phát triển Su-57, nhưng nước này sau đó đã rút khỏi thỏa thuận. Tuy nhiên, Ấn Độ vẫn tiếp tục thể hiện sự quan tâm đến việc mua Su-57. Điều đáng chú ý là chi phí để sản xuất Su-30MKI tại Ấn Độ rất cao và phải tích hợp thêm một loạt công nghệ nước ngoài, khiến chi phí của chiếc máy bay này tương đương với chi phí của các máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm mới, có nghĩa là việc mua Su-57 có sẵn từ Nga được coi là rất hiệu quả về mặt chi phí. Nhu cầu về máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm của Ấn Độ dự kiến sẽ tăng lên khi Trung Quốc đang mở rộng nhanh chóng phi đội không quân, xuất khẩu máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm sang Pakistan và đưa vào sử dụng máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu từ khoảng năm 2030.
3. Indonesia
Vào tháng 5/2024, Đại sứ Indonesia tại Nga, Jose Tavares xác nhận rằng hợp đồng trị giá 1,14 tỷ đô la đã ký để mua 11 máy bay chiến đấu Su-35S từ Nga vẫn có hiệu lực, tuyên bố rằng nó đã bị "tạm dừng để tránh một số bất tiện tiềm ẩn" nhưng Jakarta đang chờ tình hình trở nên "thuận lợi hơn" trước khi tiếp tục thực hiện.
Indonesia đã mua 10 chiếc Su-27 của Nga vào năm 1997 và Su-30 trong giai đoạn 2003-2010, sau đó là 6 chiếc Su-30MK2 vào năm 2013. Quốc gia này đã tìm cách giữ thái độ trung lập trong cuộc xung đột đang diễn ra giữa Trung Quốc, Nga và Mỹ.
Việc Singapore và Australia mua F-35, cùng với việc Trung Quốc và Mỹ triển khai máy bay chiến đấu thế hệ thứ năm trong khu vực, đã làm dấy lên khả năng đáng kể rằng ,việc mua Su-35 sẽ không đủ để bảo vệ không phận của Indonesia - vì các máy bay chiến đấu này lạc hậu về mặt công nghệ. Trong bối cảnh Indonesia tiếp tục tăng cường mối quan hệ quốc phòng với Nga, thì vẫn có khả năng đáng kể là nước này sẽ mua Su-57 thay cho hợp đồng Su-35.
4. Triều Tiên
Triều Tiên đã thể hiện sự quan tâm đến Su-57 trong thời gian gần đây, vào tháng 9/2023 các quan chức Triều Tiên đã thăm Nhà máy Hàng không Komsomolsk-on-Amur ở Vladivostok chuyên sản xuất Su-35 và Su-57. Máy bay chiến đấu có người lái vẫn là một trong số ít lĩnh vực mà ngành quốc phòng của Triều Tiên không thể tự sản xuất. Đặc biệt trong bối cảnh nước này phải chịu các lệnh cấm vận vũ khí của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, khiến việc mua máy bay chiến đấu mới là không thể.
Các chuyên gia phương Tây cho rằng, khi Nga và Triều Tiên ngày càng hợp tác chặt chẽ hơn, nhất là những vấn đề có liên quan đến cuộc xung đột ở Ukraine, thì khả năng quốc gia này tiếp cận được Su-57 ngày càng tăng lên. Chuyên gia hàng đầu về an ninh Triều Tiên, AB Abrams đã nghiên cứu chi tiết những lỗ hổng mà Nga có thể tìm cách khai thác để né lệnh cấm vận vũ khí hiện tại của Liên hợp quốc, nhằm tạo điều kiện cho việc xuất khẩu máy bay chiến đấu.
Vào tháng 10/2024, các nguồn tin của chính phủ Hàn Quốc đưa tin rằng, một số phi công chiến đấu của Triều Tiên đã được phái đến Vladivostok của Nga, làm dấy lên khả năng họ có thể đã bắt đầu đào tạo trên các máy bay chiến đấu hiện đại.
Bên cạnh đó, Triều Tiên cũng thường xuyên bày tỏ mối quan ngại đáng kể liên quan đến việc triển khai F-35 ở Hàn Quốc và Nhật Bản, vì vậy việc mua Su-57 để hỗ trợ hệ thống phòng không và răn đe các đối thủ trong khu vực sẽ là một giải pháp hợp lý cho Triều Tiên.
Quang Hưng