Dự án này được coi là một hình mẫu tiêu biểu trong đầu tư ra nước ngoài của Việt Nam nói chung và của ngành Dầu khí nước ta nói riêng.
Dự án đầu tư này là liên doanh Rusvietpetro. Theo Đại sứ Việt Nam tại Liên bang Nga Đặng Minh Khôi, tính đến hết tháng 5/2024, Nga có 186 dự án ở Việt Nam, với tổng vốn đầu tư xấp xỉ 1 tỷ USD. Trong khi đó, Việt Nam có khoảng 25 dự án đầu tư tại Nga, với tổng vốn đầu tư khoảng 3 tỷ USD. Đáng chú ý là hợp tác trong lĩnh vực như dầu khí tiếp tục được duy trì, củng cố, với hai liên doanh tiêu biểu là Vietsovpetro và Rusvietpetro tiếp tục hoạt động có hiệu quả.
Đại diện lãnh đạo của Rusvietpetro trò chuyện với người trực chỉ huy Khu xử lý trung tâm. Ảnh: Petrovietnam
Ngày 11/9/2007 tại Moskva, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) và Công ty Zarubezhneft đã ký biên bản ghi nhớ về hợp tác trong lĩnh vực dầu khí. Qua đó, Liên doanh dầu khí Nga – Việt (Rusvietpetro) được thành lập vào ngày 27/7/2008. Trong đó, Công ty Zarubezhneft tham gia 51%, Petrovietnam tham gia 49%. Rusvietpetro đã nhận được giấy phép sử dụng tài nguyên dưới lòng đất của 4 lô dầu khí tại Nenetskiy, Liên bang Nga. Đặc biệt, trữ lượng thu hồi kỹ thuật (cấp A+B+C1+C2) của 13 mỏ thuộc 04 Lô hợp đồng là 104 triệu tấn.
Đến năm 2010, tức là chỉ hơn 1 năm sau khi thành lập, liên doanh này đã cho ra dòng dầu thương mại đầu tiên. Đây là kỷ lục về thời gian mà chưa doanh nghiệp dầu khí nào ở Nga đạt được.
Sau 3 năm, sản lượng khai thác của liên doanh Rusvietpetro đã đạt ở mức 3 triệu tấn/năm. Trải qua gần 16 năm, tính đến nay, liên doanh này đã tiến hành khai thác và tiêu thụ được 37 triệu tấn dầu thô, với đơn giá khai thác 1 thùng dầu khoảng 3 USD và giá dầu hòa vốn là khoảng 25 USD/thùng.
Nhân dịp kỷ niệm 15 năm thành lập Rusvietpetro, theo ông Nguyễn Trí Dũng – Phó Tổng giám đốc thứ nhất của Liên doanh Rusvietpetro, liên doanh thực sự hoạt động an toàn, hiệu quả, không bị ảnh hưởng nhiều vì sự thay đổi bất thường của giá dầu trong suốt quá trình hoạt động.
Kết quả, Rusvietpetro đã mang lại cho Việt Nam và Nga khoản lợi nhuận lên tới hơn 3 tỷ USD. Trong đó, với riêng Petrovietnam, tập đoàn đã đầu tư vào Rusvietpetro 533 triệu USD, nhận lợi nhuận chuyển nước xấp xỉ 1,4 tỷ USD. Điều này là minh chứng cho thấy Rusvietpetro là dự án đầu tư ra nước ngoài hiệu quả nhất của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam.
Ngoài ra, theo ông Nguyễn Trí Dũng, điều thành công nhất của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam là thông qua dự án Rusvietpetro đã đào tạo được đội ngũ cán bộ công nhân viên không chỉ có trình độ chuyên môn dầu khí mà còn có khả năng quản lý dự án ngang tầm quốc tế.
Dù chỉ có 28 cán bộ nhân viên người Việt Nam trên tổng số 1.000 cán bộ nhân viên của Rusvietpetro, nhưng đội ngũ này luôn thể hiện được trình độ, tính chuyên nghiệp, thể hiện tinh thần là việc đoàn kết, hợp tác cùng phát triển với các đồng nghiệp Nga.
Khai thác "vàng đen" ở nơi -50 độ C
Các mỏ dầu khí của Rusvietpetro nằm tại khu vực có điều kiện đặc biệt khác nghiệt ở Nga. Ảnh: Petrovietnam
Tại Nga, Liên doanh Rusvietpetro đang tiến hành triển khai dự án khai thác dầu khí tại Nenetskiy. Đây là vùng đất của Nga nổi tiếng với các lãnh nguyên rộng lớn chứa nhiều tài nguyên khoáng sản, trong đó có những mỏ dầu. Tuy nhiên, điều kiện sống và làm việc ở đây lại rất khắc nghiệt, khi mùa đông nhiệt độ có thể xuống đến -40 độ C, - 50 độ C, đồng thời còn thường xuyên xảy ra bão tuyết với cường độ tuyết rơi rất dày. Mùa đông ở Nenetskiy thường kéo dài từ 220 – 240 ngày trong năm và trời sáng trung bình chỉ từ 2 – 4 tiếng/ngày.
Đến mùa hè, dù trời sáng lên tới 22 tiếng/ngày và có nhiệt độ khoảng trên dưới 10 độ C, nhưng dự án của Rusvietpetro lại bị tách biệt với những vùng lân cận, do địa hình bị phủ kín bởi các đầm lầy và không có đường bộ đi tới. Chính vì vậy, để vận chuyển người cũng như những thiết bị ra các mỏ dầu không phải là điều dễ dàng, dù bằng bất kỳ phương tiện nào.
Tại các khu mỏ xa xôi với thời tiết khắc nghiệt này, chỉ có khoảng 300 người làm việc thường xuyên. Họ sẽ luân phiên mỗi tháng.
Theo ông Nguyễn Trí Dũng, khó khăn xa nhà cùng điều kiện khí hậu khắc nghiệt chính là những thách thức lớn nhất đối với các lao động người Việt Nam tại dự án Rusvietpetro.
"Tuy nhiên, sự quan tâm giúp đỡ chỉ đạo sát sao từ Chính phủ 2 nước, sự hỗ trợ đồng hành của các bộ, ngành trung ương, sự quan tâm thường xuyên và liên tục của lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Zarubezhneft, đặc biệt là sự nỗ lực không mệt mỏi của các thế hệ cán bộ, kỹ sư, chuyên gia tập thể lao động quốc tế Việt - Nga tại Liên doanh Rusvietpetro là những thuận lợi lớn để Rusvietpetro trưởng thành và có hiệu quả tốt như ngày hôm nay", Phó Tổng giám đốc thứ nhất của Liên doanh Rusvietpetro cho biết.
Trong tương lai gần, theo ông Nguyễn Trí Dũng, Rusvietpetro có khả năng gia tăng trữ lượng, từ đó giữ sản lượng khai thác dầu đỉnh ở mức trên 3 triệu tấn đến năm 2028 và có thể kéo dài đến năm 2032.
"Người anh" hơn 40 tuổi của Rusvietpetro
Nhóm người lao động của Vietsovpetro. Ảnh: VGP
Nếu như "người em" gần 16 tuổi Rusvietpetro ghi nhận được nhiều thành quả tích cực ở nước Nga, thì "người anh" Vietsovpetro cũng tiếp tục chứng minh là Liên doanh dầu khí Việt – Nga thành công với nhiều dự án khai thác dầu khí, trở thành biểu tượng của sự hợp tác bền chặt giữa hai nước, đồng thời là đơn vị tiên phong trong ngành dầu khí Việt Nam.
Liên doanh Vietsovpetro được thành lập vào tháng 11/1981 và có trụ sở đặt tại Vũng Tàu. Tại thời điểm thành lập, Việt Nam và Nga mỗi bên đóng góp một nửa trong tổng vốn đầu tư 1,5 tỷ USD, với hai đại diện trong liên doanh lần lượt là Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Công ty Zarubezkhneft.
Đến nay, cùng với Rusvietpetro, Vietsovpetro là biểu tượng của sự hợp tác có hiệu quả cao giữa hai nước Việt Nam và Nga trong lĩnh vực kinh tế. Vietsovpetro đóng góp khoảng 80% lượng dầu thô xuất khẩu hàng năm của Việt Nam.
Tháng 12/2010, Vietsovpetro đồng ý tiếp tục hợp tác với Zarubezhneft của Nga trong 20 năm cho đến năm 2030. Theo thỏa thuận mới này, Petrovietnam nắm 51% cổ phần trong liên doanh và công ty dầu khí của Nga chiếm 49%.
Khai thác dầu ở mỏ Bạch Hổ. Đây là một trong 8 mỏ dầu mà Vietsovpetro đang và sẽ khai thác. Ảnh: Petrovietnam
Gần đây nhất, vào lúc 18 giờ 18 phút ngày 15/5/2024, Vietsovpetro đã đánh dấu một cột mốc đáng nhớ khi khai thác thành công tấn dầu thứ 250 triệu. Đây được đánh giá là kết quả rất đáng tự hào của tập thể lao động quốc tế Vietsopetro.
Sau gần 43 năm, liên doanh này đã khoan hơn 600 giếng khoan thăm dò và khai thác dầu khí với tổng chiều dài hơn 2.500 km, xây dựng trên 60 công trình biển và lắp đặt trên 800 km đường ống ngầm nội mỏ và liên mỏ.
Tính đến nay, doanh thu từ hoạt động dầu khí của Vietsovpetro đã đạt hơn 89 tỷ USD. Trong đó, liên doanh nộp ngân sách nhà nước và có lợi nhuận cho Việt Nam trên 58 tỷ USD.
Trong bài viết của Tổng thống Nga Vladimir Putin đăng trên báo Nhân dân ngày 19/6/2024 nhân dịp chuyến thăm chính thức của ông đến Việt Nam, Rusvietpetro được nhắc đến như một mô hình hợp tác kinh tế đầu tư thành công giữa hai nước. Ông Putin viết:
Công ty liên doanh Rusvietpetro được thành lập năm 2008 đang hoạt động thành công tại Khu tự trị Nenets của Nga. Trong những điều kiện khó khăn của vùng Cực Bắc, Rusvietpetro đã khai thác được hơn 35 triệu tấn dầu từ lòng đất sâu.
