Ảnh: Reuters
Yêu cầu Taliban giao nộp trùm khủng bố Osama Biladen – chủ mưu vụ tấn công khủng bố 11/9 không được đáp ứng, gần 12h đêm ngày 7/10/2001 (tính theo giờ Việt Nam), Mỹ ồ ạt không kích các sân bay tại thủ đô Kabul và tỉnh Kandahar cũng như các trại huấn luyện khủng bố của mạng lưới Al Qaeda tại Afghanistan.
Khoảng 50 tên lửa hành trình cũng được Mỹ và đồng minh phóng vào Ápganixtan từ tàu ngầm ở biển Arab. Chiến dịch Tự do Bền vững chống lại Al Qaeda và lực lượng Taliban cầm quyền tại Afghanistan bắt đầu.
Ngay sau đó, từ Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ George W. Bush đã có bài phát biểu thông báo: “Theo lệnh của tôi, quân đội Mỹ đã bắt đầu tấn công Al Qaeda và chế độ cầm quyền Taliban tại Afghanistan – nơi chứa chấp khủng bố.
Chúng tôi hành động với người bạn của chúng tôi là Anh, Canada, Australia, Đức, Pháp và những người bạn khác… Cuộc chiến này đã bắt đầu và vẫn còn nhiều thứ ở phía trước. Chúng ta sẽ không dao động, không mệt mỏi và sẽ không thất bại. Hòa bình và tự do sẽ đạt được”.
Thủ tướng Anh khi đó là ông Tony Blair cũng ngay lập tức xác nhận sự tham gia của Anh trong cuộc tấn công mở màn.
Trước sự tấn công của Mỹ và đồng minh, chính quyền Afghanistan do Taliban lãnh đạo nhanh chóng sụp đổ.
Tuy nhiên, Taliban vẫn kháng cự khiến cuộc chiến kéo dài dai dẳng. 10 năm sau đó, Mỹ cuối cùng đã tiêu diệt được trùm khủng bố của An Qaeda là Osama Bin Laden tại quốc gia láng giềng của Afghanistan là Pakistan.
Thêm 3 năm nữa, Mỹ mới kết thúc Chiến dịch Tự do Bền vững để chuyển sang một giai đoạn mới, chiến dịch mới. 7 năm tiếp theo, đến ngày 31/8 vừa qua, Mỹ mới có thể khép lại cuộc chiến Afghanistan kéo dài gần 2 thập kỷ.
Dù Taliban lại một lần nữa kiểm soát và nắm quyền tại Afghanistan, song với đương kim Tổng thống Mỹ Joe Biden, nước Mỹ đã hoàn thành mục tiêu đề ra:
“Chúng ta tới Afghanistan 20 năm trước với các mục đích rõ ràng: tìm những kẻ đã tấn công Mỹ ngày 11/09/2001 và đảm bảo rằng Al Qaeda sẽ không thể sử dụng Afghanistan làm căn cứ để tấn công Mỹ. Chúng ta đã thực hiện điều này.”
Trong khi, quá trình rút quân và sơ tán công dân cuối cùng của Mỹ dù có phần hỗn loạn; song không có một binh sĩ nào bị bỏ lại tại Afghanistan, không có 1 binh sĩ bị mất tích hay bị bắt làm tù binh, không có một nấm mộ vô danh nào.
Đây là một sự thay đổi khác hẳn so với những cuộc chiến của Mỹ trước đây.
Với đất nước Afghanistan, 20 năm chìm trong chiến tranh, xung đột và khủng bố; người dân quốc gia này giờ đây chỉ muốn hòa bình và ổn định. Họ mong Taliban sẽ có những chính sách thay đổi tích cực và tiến bộ khi điều hành đất nước.
20 năm ngày Mỹ tấn công Afghanistan, 20 năm sau cuộc chiến kết thúc, nhưng Afghanistan vẫn đang ngổn ngang các thách thức, khủng hoảng.
Nền kinh tế quốc gia này đang nguy cơ sụp đổ, nạn đói, khủng hoảng nhân đạo đang xảy ra. Sự chưa công nhận của quốc tế với chính quyền điều hành hiện tại ở Afghanistan chắc chắn sẽ khiến tình hình càng khó giải quyết.