Một ăng ten của hệ thống băng thông rộng dựa trên vệ tinh Starlink ở Izyum, vùng Kharkiv, Ukraine. Ảnh: CNN
Theo kênh CNN, các đĩa vệ tinh nhỏ, dễ sử dụng, do công ty tên lửa tư nhân SpaceX sản xuất, thường được coi là nguồn thông tin liên lạc quan trọng của quân đội Ukraine, giúp họ chiến đấu và luôn được kết nối ngay cả khi mạng điện thoại di động và internet đã bị phá hủy trong cuộc xung đột với Nga.
Nhưng những lo ngại về việc phụ thuộc vào mạng của SpaceX đã tăng lên gần đây, sau khi có thông tin SpaceX không thể trang trải phí dịch vụ cho Ukraine nữa và dịch vụ internet đã bị gián đoạn gần tiền tuyến.
Hồi tháng 9, SpaceX đã gửi một lá thư cho Lầu Năm Góc, tuyên bố rằng họ đã chi gần 100 triệu USD phí sử dụng Starlink cho Ukraine và họ không thể tiếp tục làm như vậy nữa. Bức thư yêu cầu Bộ Quốc phòng gánh thêm chi phí cho quân đội Ukraine, mà khoản này là hàng chục triệu USD mỗi tháng.
Sự cố internet ngừng hoạt động gần đây bắt đầu vào ngày 24/10 và là một vấn đề lớn đối với quân đội Ukraine. Một nguồn tin cho biết, các trạm internet đã bị ngắt kết nối do thiếu kinh phí.
Sự cố gián đoạn này đã ảnh hưởng đến 1.300 trạm internet mà Ukraine đã mua từ một công ty của Anh vào tháng 3 và được sử dụng cho các hoạt động liên quan đến chiến đấu.
SpaceX đang tính phí cho quân đội Ukraine là 2.500 USD/tháng để duy trì kết nối cho mỗi trạm trong số 1.300 trạm, tức là tổng chi phí lên gần 20 triệu USD vào tháng 9. Cuối cùng, phía Ukraine không còn đủ khả năng thanh toán nữa.
Trước khi các trạm internet bị ngắt kết nối hoàn toàn, hồi đầu tháng 10, Bộ Quốc phòng Ukraine đã đề nghị các đối tác Anh nhận trả hóa đơn hàng tháng 3,25 triệu USD.
Một quan chức Anh cho biết họ đã nhất trí rằng sẽ ưu tiên dịch vụ internet cho quân đội Ukraine.
Một quan chức cấp cao của Ukraine đã xác nhận về tình trạng vệ tinh Starlink ngừng hoạt động và nhấn mạnh các trạm internet Starlink là rất quan trọng trong cuộc xung đột với Nga.
Thư hồi tháng 9 của SpaceX gửi Lầu Năm Góc cho biết, có gần 20.000 trạm Starlink ở Ukraine. Vào thời điểm đó, phần lớn đã được mua toàn bộ hoặc một phần bằng nguồn tài trợ bên ngoài, như từ chính phủ Mỹ, Ba Lan và Anh. Bức thư khẳng định những nguồn tài trợ này cũng đã trả khoảng 30% hóa đơn kết nối hàng tháng.
Không rõ chính xác có bao nhiêu trạm internet Starlink mà quân đội Ukraine đang sử dụng, nhưng con số 1.300 nói trên chiếm một phần đáng kể.
Vào tháng 7, Tổng tư lệnh Ukraine đã viết thư trực tiếp cho tỷ phú Musk đề nghị ông gửi thêm trạm internet và nói rằng quân đội Ukraine đã triển khai khoảng 4.000 trạm.
Đầu tháng này, ông Musk cho biết, trong số hơn 25.000 trạm hiện nay ở Ukraine, chưa đến 11.000 trạm đang trả tiền cho dịch vụ mà số tiền này cho mỗi trạm có thể lên tới 4.500 USD mỗi tháng.
Trong khi đó, Nga coi Starlink là một mục tiêu hợp pháp vì cho rằng Mỹ và các đồng minh đã và đang sử dụng cơ sở hạ tầng vũ trụ dân sự cho mục đích quân sự.