Theo số liệu của Hội Kế hoạch hóa gia đình Việt Nam, trung bình mỗi năm cả nước có gần 300.000 ca nạo hút thai, chủ yếu ở độ tuổi 15-19, trong đó 60-70% là học sinh, sinh viên. Trong khi đó, 20-30% các ca phá thai là phụ nữ chưa kết hôn và 60-70% là sinh viên, học sinh.
Hệ quả của việc nạo phá thai cao ở nhóm tuổi học sinh, sinh viên có liên quan chặt chẽ tới vấn đề giáo dục giới tính cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ.
ThS.BS Nguyễn Hồng Bách, Giám đốc Trung tâm Tâm lý ứng dụng lâm sàng Dr Mp, cho hay tình dục là nhu cầu khởi nguyên của con người vì vậy phải giáo dục từ rất sớm. Nếu như không có sự dẫn lối đúng hướng sẽ dẫn tới hậu quả rất khôn lường, ví dụ như mang thai ngoài ý muốn, nạo phá thai.
Bác sĩ Bách từng chứng kiến cảnh cậu bé 9 tuổi đang ngồi xem phim cùng mẹ có phân đoạn hai nhân vật chính hôn nhau. Người mẹ liền lồng tay che mắt con và nói: "Con bé không được xem cảnh này". Bác sĩ Bách cho biết tại nước ngoài không có câu chuyện đó xảy ra. Vì nước ngoài phim được chia theo lứa tuổi rõ ràng và trẻ sẽ được xem bộ phim phù hợp với lứa tuổi của mình. Nhưng tại Việt Nam, tư duy văn hoá không gian sống đều bị thu hẹp nên trẻ con xem phim cùng người lớn mà không đúng với lứa tuổi của mình diễn ra rất phổ biến.
Ảnh minh họa
Hành động bố hoặc mẹ che không cho con xem cảnh thể hiện tình cảm vô tình tạo ra góc duy thức về sự tò mò. Điều này khiến trẻ tự hỏi tại sao bố mẹ lại ngăn cấm.
Do vậy, nếu sống trong một không gian hẹp, bố mẹ cần tiết chế nhu cầu cá nhân của mình lại. Nếu bố mẹ muốn xem các bộ phim tình cảm có những hình ảnh nhạy cảm thì nên chọn một thời điểm khác khi không có mặt con.
Bác sĩ Bách cho biết khi trẻ 13-14 tuổi đã nhận thức rõ về cơ thể của mình nên sẽ xuất hiện những sự tò mò về cơ thể của người khác giới. Đây là chuyện rất bình thường về sự tò mò giới tính của con người. Cho nên cha mẹ cần phải làm bạn được với trẻ, chia sẻ cho trẻ những vấn đề giới tính mà trẻ đang muốn được giải đáp.
Cha mẹ cần ứng xử ra sao với tâm lý lứa tuổi của con?
Theo bác sĩ Bách, tuỳ theo mỗi lứa tuổi sẽ có những diễn biến tâm lý khác nhau. Ví như trẻ từ 3-6 tuổi là giai đoạn phát triển tư duy ngôn ngữ. Với tâm lý lúc này, các con luôn có những câu hỏi tò mò về nhiều thứ. Vì vậy, cha mẹ cần nhẫn nại giải thích những thắc mắc của con, đồng hành giúp con phát triển tư duy ngôn ngữ.
Giai đoạn từ 7-12 tuổi: Giai đoạn này là giai đoạn định vị tư duy ngôn ngữ và giới tính. Đây cũng là lứa tuổi "vàng" để rèn về kỷ luật và đạo đức. Lứa tuổi này con sẽ trầm hơn một chút, có nhiều câu hỏi và có những phản kháng nhẹ khi bố mẹ thực hiện đúng lời hứa hoặc nói sai tư duy nhận thức trẻ học ở trường.
Giai đoạn 13-15 tuổi: Giai đoạn này chỉ có hai năm nhưng trẻ có sự phát triển đột biến trong phát triển tâm lý cá nhân và định nghĩa giới tính. Cái tôi giai đoạn này của trẻ thường rất "khổng lồ". Trẻ muốn trở thành một người được gia đình tôn trọng. Giai đoạn này trẻ sẽ muốn chứng minh giới tính của mình một cách mạnh mẽ. Nếu bố mẹ không hiểu thấu đáo sẽ nghĩ rằng con đang "nổi loạn".
Ở giai đoạn 13-15 tuổi nếu cha mẹ không hiểu tâm lý của con sẽ làm mất kết nối, mất quan hệ thậm chí mất con. Trẻ có thể cãi cùn, đập phá, có hành vi cực hại với cha mẹ. Ở lứa tuổi này nếu bố mẹ phát hiện ra những bất ổn của con, đứa trẻ trở lại trạng thái bình thường, con sẽ phát triển rất tốt. Nhưng nếu phát hiện xong không can thiệp đúng sẽ khiến trẻ bị trượt dài và hư hỏng.
Giai đoạn từ 16-22 tuổi: Trẻ nhận thức thành người lớn, hiểu được những lý lẽ, đạo đức, kỷ luật.
Bác sĩ Bách khuyên bố mẹ đừng bao giờ để mất kết nối với con. Làm bạn với con là nghe con nói chấp nhận cái sai, cái đúng của con. Làm bạn với con là vấn đề tế nhị đặt chúng ta phải đặt vị trí của bản thân là con qua từng lứa tuổi. Muốn làm bạn với con, cha mẹ cần cất cái tôi của mình đi trước, hạ lứa tuổi của chúng ta vào lứa tuổi của đứa trẻ để hiểu được trẻ.
