Sau nhiều ngày sống trong những thấp thỏm, chờ đợi đầy khốn khó, cuối cùng anh Hồ Kim Hậu, lái xe vụ "hôi bia" ở Biên Hòa, Đồng Nai cũng đã rất vui khi đón nhận tin: Đại diện Công ty TNHH Nhà máy bia Việt Nam cho biết, anh Hậu sẽ không phải bồi thường thiệt hại đối với sản phẩm bia của công ty. Số tiền này nhà máy bia Tiger và chủ đại lý sẽ đứng ra lo liệu.
Anh Hậu cho biết, anh sẽ lên TP.HCM nhờ ngân hàng mở một tài khoản mới, sau đó sẽ nhờ sao kê, chuyển lại toàn bộ số tiền mà hơn 400 “mạnh thường quân” ủng hộ trong thời gian qua, số còn lại anh sẽ chuyển về ủng hộ người nghèo tỉnh Đồng Nai.
Tuy nhiên, cho tới thời điểm này, sự việc lại đang diễn ra theo một chiều hướng mới khi một trong số những nhà hảo tâm cho rằng mình vẫn chưa thể nhận lại được số tiền đã ủng hộ anh Hậu trước đó.
Vụ việc ngày càng trở nên rắc rối khi có rất nhiều ý kiến gọi nhà hảo tâm này là kẻ lừa đảo, kẻ định tranh thủ "hôi tiền" của người gặp nạn, không gửi tiền ủng hộ mà lại muốn "đòi" lại tiền... Đỉnh điểm của cuộc tranh cãi là nhà hảo tâm nói trên đã bày tỏ sự tức giận trước hành động và cả những phát biểu của tài xế Hậu trên các phương tiện truyền thông qua trang cá nhân của mình.
Trước những tranh luận ấy, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Lê Quý Đức, nguyên Phó Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển (Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh).
Theo nhận định của PGS, nếu những thông tin báo chí phản ánh là đúng về việc anh Hậu trả lại tiền cho các “mạnh thường quân” thì qua hành động đó, chúng ta có thể thấy bản chất thật thà toát ra từ người tài xế này.
Đó là hành vi tự ý thức. Hành vi đó đối lập hoàn toàn với hành vi của những người “hôi bia” và cả những người đang làm “nóng” dư luận bởi được cho là đến “làm tiền” với anh Hậu trong thời gian này.
Hơn nữa, anh Hậu còn có suy nghĩ sẽ dùng số tiền còn lại làm từ thiện, đó là hành động đẹp thể hiện qua một con người chất phác. Bởi anh nghĩ có những người còn khổ hơn mình nên muốn chia sẻ sự giúp đỡ ấy cho những số phận đó. Thậm chí trong số những người khổ ấy có cả những người đang giúp đỡ anh.
PGS nhấn mạnh: Qua đó, chúng ta có thể thấy, anh Hậu là một người có lòng tự trọng và rất ý thức được việc mình đang làm.
Bàn về việc mà theo anh Hậu kể có một người gọi điện cho anh "xin" bồi hoàn lại 9 triệu đồng trong tổng mức quyên góp 10 triệu đồng, PGS đưa ra quan điểm của mình: Việc nhà hảo tâm này “đòi” lại tiền quyên góp tại thời điểm này cũng không phải vấn đề quá gay gắt nếu đó là chính đáng. Nhưng xét về mặt tình cảm, đạo đức cũng mang chút “so kè”.
Còn nếu những tranh cãi để sự việc đi quá mức dư luận thì theo PGS đó là việc không nên làm.
PGS cũng đưa ra giải pháp, nếu “mạnh thường quân” ấy là người thiện tâm hơn thì thay vì việc “đòi” lại tiền quyên góp cho gia đình anh Hậu, có thể sẽ đưa ra đề xuất với anh về số tiền “không dùng tới” sẽ đưa vào một quỹ từ thiện nào đó. Hành động đó sẽ cao đẹp hơn.
Trước đó, báo chí đưa tin: “Người này có cung cấp số tài khoản để minh chứng nhưng sau khi kiểm tra, ngân hàng xác nhận số tài khoản mà "mạnh thường quân" này cung cấp không khớp với tài khoản đã ủng hộ anh Hậu”. PGS. TS. Lê Quý Đức cho rằng: Nếu người này không ủng hộ mà đòi lại 9 triệu đồng thì đó là hành vi “hôi của” còn xấu hơn cả hành vi “hôi bia”. Vì trong khi có hơn 400 người ủng hộ anh Hậu thì người này lại lợi dụng lúc này để kiếm tiền. Đó là hành vi xấu.
Nhưng cho đến nay, vụ việc này vẫn đang gây nên những cuộc tranh luận trái chiều trên mạng xã hội, ai đúng ai sai, ai nhầm lẫn vẫn là câu hỏi chưa có lời giải đáp. Trước những tranh cãi đó, PGS cũng nói: Nếu như “mạnh thường quân” ấy ủng hộ thật thì không thể đánh giá họ như vậy được, cũng phải dành cho họ sự cảm thông.
Bàn về hành vi của một số người trong vụ “hôi bia”, PGS đưa ra quan điểm: Ở đây sự tự ý thức, đạo đức, tinh thần cộng đồng của một bộ phận nào đó trong xã hội ta còn kém. Chúng ta có thể so sánh với người Nhật khi họ gặp thảm họa kép nhưng khi thấy tiền rơi ra họ cũng không có hành vi “hôi của”. Trong lúc có hơn 400 người ủng hộ anh Hậu bằng vật chất để có tiền “bồi thường” cho công ty bia thì một bộ phận lại đi “hôi của”, điều đó không hay gì".
