SOHA NEWS
Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockhom (SIPRI), Liên Xô đã viện trợ cho Viêt Nam hệ thống Strela-10M. Vũ khí này cùng với pháo phòng không ZSU-23-4M Shilka được sử dụng để bảo vệ những tổ hợp tên lửa phòng không tầm xa S-300 của Việt Nam.
Tuy nhiên, do thời gian hoạt động khá lâu nên những hệ thống này cần được sửa chưa và nâng cấp. Thay vì phải đưa ra nước ngoài, hiện nay ngành công nghiệp quốc phòng Việt Nam hoàn toàn đủ năng lực để thực hiện công việc trên.
Strela-10M là tổ hợp tên lửa phòng không tầm thấp điều khiển bằng quang/hồng ngoại có khả năng cơ động cao. Chính vì thế nó được định danh là tên lửa tầm thấp A-89.
Tổ hợp gồm khối bệ giá phóng tên lửa, khí tài radar và các thiết bị quang học được đặt trên khung gầm xe lội nước hạng nhẹ MT-LB, có khả năng việt dã và cơ động cao. Dự trữ hành trình theo nhiên liệu của tổ hợp là 500 km trên đường nhựa.
Mỗi xe Strela-10M mang 4 đạn tên lửa 9M37 (9M37M) có tầm bắn hiệu quả tới 5.000 m trong dải độ cao 25 - 3.500 m, đặt trong ống phóng kiêm ống bảo quản ở chế độ sẵn sàng bắn. Ngoài ra, còn có thêm 4 - 8 đạn khác thuộc cơ số dự trữ và chỉ mất 3 phút để tái nạp đạn.
Các tên lửa 9M37 được điều khiển tới mục tiêu bằng chế độ tự dẫn trong 2 kênh: Hồng ngoại và quang học, cho phép bắn được các mục tiêu "tàng hình" về nhiệt cũng như "tàng hình" về sóng vô tuyến.
Tổ hợp có khả năng diệt mọi loại mục tiêu bay thấp và có diện tích phản xạ radar nhỏ ở tốc độ bay hướng vào tới 517 m/s (khi bắn đón) và tốc độ bay hướng ra 415 m/s (khi bắn đuổi) như máy bay chiến đấu, trực thăng, tên lửa hành trình, máy bay không người lái (UAV),...
Strela-10M đã tham gia Chiến tranh vùng Vịnh (1991) và Chiến tranh Kosovo (1999) với hiệu suất chiến đấu khá tốt, bắn rơi tại chỗ và bắn bị thương nhiều máy bay của Liên quân (NATO và đồng minh), nhất là dòng máy bay săn diệt tăng A-10 ThunderBolt.
Ngoài Strela-10M, để bảo vệ hệ thống phòng không S-300 của Việt Nam còn có pháo phòng không ZSU-23-4M Shilka.
Đây là một trong những hệ thống pháo phòng không tự hành uy lực nhất thế giới hiện nay, nó được thiết kế để tiêu diệt các loại mục tiêu tầm thấp như máy bay chiến đấu, trực thăng trong mọi điều kiện thời tiết, bất kể ngày hay đêm.
Vũ khí chính của Shilka là 4 pháo tự động bắn nhanh 2A7 cỡ nòng 23 mm kèm cơ cấu giảm giật thủy lực, đặt trên tháp pháo bọc thép dày 9,2 mm, có khả năng xoay 360 độ.
Radar RPK- 2 "Tobol" là trái tim của tổ hợp với chức năng cảnh giới nhìn vòng, có cự ly trinh sát tới 20 km kiêm đài điều khiển hỏa lực diệt mục tiêu.
Uy lực của ZSU-23-4M thể hiện ở tốc độ bắn tới 4.000 phát/phút, tạo màn đạn dày đặc, mật độ cao, đủ sức tiêu diệt mọi loại mục tiêu bay với tốc độ tới 450 m/s, trong tầm bắn hiệu quả 2.500 m.
Mỗi nòng pháo có hộp tiếp đạn riêng biệt với cơ số 480 - 520 viên, đưa tổng cơ số đạn của ZSU-23-4M lên đến 2.000 viên. Ngoài nhiệm vụ chính là phòng không, nó còn có thể được dùng để chống bộ binh hoặc các phương tiện bọc thép nhẹ của đối phương.
Để diệt các "vỏ thép di động" hạng nhẹ, Shilka sử dụng đạn BZT xuyên được 15 mm giáp thép đồng nhất với góc chạm 30 độ từ cự ly 100 m, hoặc lên tới 25 mm nếu bắn từ xa 400 m ở góc 90 độ (vuông góc).
Tổ hợp pháo tự hành này đã chứng minh được hiệu quả chiến đấu cao qua các cuộc xung đột ở vùng Vịnh giữa các nước Ả-rập với Israel. Khi đó, phi công Israel cố gắng bay thấp để tránh tên lửa SA-6 "3 ngón tay thần chết", tuy nhiên họ đã bị bắn hạ bởi ZSU-23-4 Shilka.
