Mới đây, theo thống kê năm 2018 của Quỹ nghiên cứu Ung thư Thế giới, trung bình cứ 100.000 người Việt có 23,2 người bị ung thư gan, thuộc nhóm nước có tỷ lệ ung thư gan cao nhất thế giới. Nguyên nhân khiến cho người Việt mắc ung thư gan là do đâu? Dưới đây là lý giải của các chuyên gia.
3. Thời tiết tạo điều kiện cho nấm mốc
Thời tiết nhiệt đới tại Việt Nam nóng ẩm là một trong những điều kiện thuận lợi cho nấm mốc gây hại cho gan phát triển.
GS. Nguyễn Chấn Hùng, Chủ tịch Hội ung thư Việt Nam phân tích điều kiện khí hậu nóng ẩm sẽ thuận lợi cho các loại nấm mốc phát triển. Nấm mốc có thể bị nhiễm vào nông sản (gạo, ngô, đỗ, lạc…) trong quá trình thu hoạch và bảo quản.
Nấm mốc có chứa Aflatoxin cực kỳ hại gan, ảnh minh họa.
Các loại nấm mốc này ở dạng vi thể bằng mắt thường không thể quan sát được. Trong một số loại nấm mốc bị nhiễm trong nông sản có chứa chất Aflatoxin (cực độc cho gan). Chất độc này khi đưa vào cơ thể sẽ tấn công vào gan rất mạnh gây tổn thương gan nghiêm trọng và gây ra ung thư gan.
2. Uống rượu
Việt Nam được xếp vào đất nước tiêu thụ rượu bia cao trên thế giới. Thói quen rượu bia quá độ tăng nguy cơ mắc và nặng hơn các bệnh lý về gan.
Theo TS. Đinh Quý Lan, Chủ tịch Hội Gan Mật Việt Nam rượu khi vào cơ thể sẽ chuyển hóa thành chất acetaldehyde gây hại cho gan (chất gây ung thư). Uống rượu kéo dài có thể dẫn tới xơ gan tế bào gan không hoạt động dẫn tới ung thư gan.
Rượu bia gây ra xơ gan tiến tới ung thư gan, ảnh minh họa.
Đặc biệt người bị viêm gan nếu có thói quen rượu bia hoặc người nghiện rượu, nguy cơ mắc ung thư gan rất cao.
Nhiễm virut viêm gan cao
TS. Lan cho hay tỷ lệ nhiễm viêm gan virut tại Việt Nam là rất cao. Hai loại virut có tỷ lệ nhiễm trong dân số cao là HBV (viêm gan virut B) và HCV (viêm gan virut C). Tỷ lệ nhiễm viêm gan virut B thường cao hơn viêm gan virut C. Khi bị nhiễm 2 loại virut này sẽ gây ra viêm gan, nhiễm lâu sẽ trở thành mãn tính.
Còn theo GS. Chấn Hùng tỷ lệ ung thư gan ở Việt Nam cao là do số người nhiễm viêm gan virut B và C cao. Viêm gan mãn tính sau khoảng 15-20 năm có thể tiến triển thành ung thư gan.
Khi nào cần đi khám ung thư gan
GS. Hùng khuyến cáo ung thư gan là loại ung thư nguy hiểm bậc nhất, nhưng lại gần như không có triệu chứng khi ở giai đoạn sớm. Ung thư gan khi có triệu chứng bệnh thường đã ở giai đoạn muộn.
Ung thư gan ở giai đoạn muộn bệnh nhân đau vùng sườn dưới gan, đau sờ thấy khối nhỏ, sờ thấy vùng đau. Triệu chứng khác bệnh nhân ăn uống khó tiêu do gan lớn chèn ép vào dạ dày. Cơ thể mệt mỏi, suy nhược sụt cân do chức năng gan bị suy giảm.
Siêu âm gan là cách phát hiện ung thư gan sớm, ảnh minh họa.
Giai đoạn muộn hơn bệnh nhân có thể thấy da vàng, mắt vàng do gan không thể lọc được mật, mật có nhiều trong máu.
"Phát hiện ung thư gan sớm bằng cách 6 tháng siêu âm gan/lần để biết được những bất thường của gan. Hoặc có thể xét nghiệm AFP nếu có bất thường bác sĩ sẽ theo dõi thêm. Sau khi, siêu âm gan bác sĩ nghi ngờ sẽ chỉ định thêm chụp MRI hoặc CT xác định bệnh", GS. Hùng nói.
Phòng ung thư gan
"Ngăn chặn đại dịch viêm gan, tránh được đại họa ung thư gan", GS. Hùng khẳng định.
Viêm gan virut B có vắc xin tiêm phòng, người chưa mắc viêm gan B thì nên tiêm dự phòng. Tiêm đúng liều sẽ có hiệu quả tránh viêm gan và ung thư gan.
Còn viêm gan virut C không có vắc xin tiêm phòng nhưng có thuốc để điều trị khỏi. Người bệnh phát hiện sớm điều trị sau 3 tháng sẽ hết virut viêm gan C.
Trong sinh hoạt hàng ngày không nên rượu bia, ăn đồ mốc sẽ ngừa được ung thư gan.