Liên quan đến "tranh luận đúng - sai" giữa ông Võ Kim Cự và Thanh tra Chính phủ trong việc cấp phép đầu tư cho Formosa, mới đây, báo chí đã đăng thông tin về việc ông Cự ký, gửi văn bản tới Formosa với nhiều ưu đãi trong đó có việc cho thuê đất 70 năm trước khi hỏi Chính phủ.
Cần phải kiểm tra để xem xét trách nhiệm của ông Võ Kim Cự
Nói về những ưu đãi cho Formosa trong văn bản mà ông Võ Kim Cự đã ký ngày 9/4/2008, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh cho rằng: "Rõ ràng, văn bản của ông Võ Kim Cự như vậy đã vi phạm pháp luật và vượt thẩm quyền của ông ấy.
Ông Cự đã gửi công văn đến cho Formosa trước khi được sự đồng ý của Chính phủ.
Tôi nghĩ việc này cần phải được đưa ra kiểm tra và xem xét. Nếu như các tỉnh đều tự ý quyết định như thế này thì luật pháp của chúng ta sẽ không được tôn trọng và câu hỏi đặt ra là: Ông Võ Kim Cự làm việc ấy với động cơ gì?".
Trước ý kiến của các ĐBQH về việc bổ sung một nội dung về môi trường để Quốc hội giám sát năm 2017 cũng như cần phải có một chuyên đề giám sát chuyên sâu về Formosa, ông Lê Đăng Doanh cho biết:
"Tôi hoàn toàn ủng hộ các ý kiến của các vị ĐBQH và vấn đề về Formosa không chỉ là vấn đề về môi trường, không chỉ là vấn đề về 70 năm mà là vấn đề liên quan đến cả an ninh - quốc phòng của đất nước.
Tại sao, ông Võ Kim Cự lại làm việc đó? Tôi nghĩ rằng, bây giờ đã phát hiện ra những thông tin mới (thông tin về văn bản ông Võ Kim Cự gửi Formosa ngày 9/4/2008 - PV) như vậy thì cần phải thực hiện việc kiểm tra để xem xét trách nhiệm của ông Võ Kim Cự. Chúng ta phải giữ nghiêm pháp luật".
"Không có vùng cấm gì hết"
Trao đổi với chúng tôi về những vấn đề này, ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Phó Chủ nhiệm thường trực Uỷ ban Kiểm tra Trung ương nói: "Mọi việc liên quan đến lợi ích của dân tộc mà những người có trách nhiệm thì cần phải làm rõ. Đó là nguyên tắc và tinh thần đó là tinh thần của Đảng.
Thời tôi làm việc, dưới sự lãnh đạo của Bộ Chính trị và ban Bí thư, những việc đã được đặt ra đều được chỉ đạo, các cơ quan đều phải nhập cuộc trong đó có Uỷ ban kiểm tra Trung ương. Tất nhiên yêu cầu những cá nhân có liên quan đều phải giải trình".
Với tình huống cụ thể của ông Võ Kim Cự liên quan đến Formosa, ông Vũ Quốc Hùng cho rằng:
"Trước nhất, tôi cho rằng ông Võ Kim Cự, các cơ quan chức năng trong đó có HĐND và bản thân cấp uỷ ở Hà Tĩnh phải có giải trình toàn bộ quá trình hình thành công trình này, làm rõ trách nhiệm của cá nhân, của các cấp, các ngành.
Những vấn đề cần giải trình gồm: Tại sao lại cấp phép 70 năm cho Formosa? Những quy trình đảm bảo môi trường?
Không có chuyện đổ vấy cho ai cả. Đất nước chúng ta đang phát triển vì thế còn phải xây dựng, đó sẽ là bài học rất tốt cho tương lai. Tôi ủng hộ quan điểm của dư luận để rút ra một bài học chứ không phải để hành tội ai cả...
Ông Cự có trả lời báo chí là Thủ tướng quyết nhưng Thủ tướng quyết trên cơ sở nào cũng phải làm rõ. Không có vùng cấm gì hết".
Ông Vũ Quốc Hùng - nguyên Phó Chủ nhiệm thường trực Uỷ ban Kiểm tra Trung ương (Ảnh: Tuấn Nam)
Cũng theo ông Hùng, sau khi có giải trình, các cơ quan chức năng Trung ương phải vào cuộc để thẩm tra các giải trình ấy. Cụ thể là Bộ KH-ĐT và Văn phòng Chính phủ sẽ xem xét giải trình ở phía dưới.
Trên các cơ sở dữ kiện giải trình, phải đi đến quy trách nhiệm: trách nhiệm cá nhân ông Võ Kim Cự và các cơ quan khác... Có như vậy mới minh bạch vấn đề. Và nếu ông Cự vẫn khẳng định mình đúng thì giải trình của ông Cự có thể được đăng lên báo để mọi người cùng biết.
Ông Võ Kim Cự luôn khẳng định mình làm đúng khi cấp phép cho Formosa (Ảnh: Tuấn Nam)
"Trách nhiệm của ông Võ Kim Cự và tổ chức Đảng, chính quyền Hà Tĩnh là không chạy đi đâu được", ông Vũ Quốc Hùng khẳng định.
Đồng thời, theo ông Hùng, Uỷ ban kiểm tra Trung ương cũng phải vào cuộc để kiểm tra vụ việc này. Và Uỷ ban KT Trung ương các khoá cũng phải xem lại xem đã từng được nghe phản ánh gì về việc liên quan đến Formosa không (tuy đây là việc liên quan đến vấn đề kinh tế nhưng cũng liên quan đến cả chính trị).
"Thời chúng tôi làm, những việc có dư luận thì Bộ Chính trị và Ban Bí thư đều chỉ đạo xem xét hết", ông Hùng cho biết thêm.
Đã từng có cảnh báo từ bài học nước Nhật
Nhắc đến sự cố ở Formosa, ông Vũ Quốc Hùng xót xa nhớ lại: "Tôi còn nhớ khi tôi dự Đại hội Đảng bộ Hà Tĩnh trước đây, tôi thấy các đồng chí đã nói đến việc sẽ có một công trình về sắt thép. Là một kỹ sư về luyện kim, trong lòng tôi khi đó rất mừng là chúng ta sẽ có một nhà máy phức hợp luyện cán thép.
Nói như vậy là để thấy việc này đã có từ lâu. Nhưng những người nhận công trình ấy thì phải đầy trách nhiệm: làm thế nào để xây dựng lên một nhà máy có ích cho đất nước, đồng thời những vấn đề về môi trường phải được tính toán.
Tôi vẫn nhớ, khi đồng chí Phan Văn Khải còn làm Thủ tướng, tôi dự thính ĐBQH. Thủ tướng Phan Văn Khải có nói rằng, khi sang làm việc với những người đứng đầu của nước Nhật, họ đã cảnh báo Việt Nam bài học của Nhật về môi trường khi phát triển các ngành kinh tế, công nghiệp".