Thế giới vẫn trong đại dịch
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết số ca tử vong do COVID-19 hằng tuần hiện chỉ bằng khoảng 1/5 so với một năm trước, nhưng vẫn còn ở mức cao. Ủy ban Khẩn cấp về dịch COVID-19 thuộc WHO dự kiến sẽ thảo luận về các tiêu chí để tuyên bố kết thúc tình trạng khẩn cấp tại cuộc họp của ủy ban vào tháng 1-2023.
Nhiều chuyên gia dự báo dịch COVID-19 vẫn còn diễn biến khó lường trên thế giới trong thời gian tới. Ngày 2-12, WHO cảnh báo về sự lưu hành hơn 500 biến thể phụ của Omicron, có khả năng lây truyền cao và tránh được hệ miễn dịch, dẫn đến nguy cơ dịch bùng phát trở lại. Tổ chức này đánh giá thế giới vẫn đang trong giai đoạn đại dịch và cảnh báo về những biến thể mới của virus SARS-CoV-2 có thể làm cho dịch COVID-19 trở nên phức tạp và gia tăng trở lại.
Nhiều biện pháp giám sát đã được thực hiện trong thời điểm dịch COVID-19 bùng phát
Trước thông tin Trung Quốc mở cửa biên giới và bỏ cách ly kiểm dịch kể từ ngày 8-1-2023, các chuyên gia đánh giá việc mở cửa biên giới có thể dẫn đến nhiều ca nhiễm nhập cảnh vào nước ta, nhưng Việt Nam khó bùng dịch trở lại do tỉ lệ tiêm vắc-xin cao, nhiều người từng nhiễm, nên đã có miễn dịch.
PGS-TS Trần Đắc Phu, Cố vấn cao cấp Trung tâm đáp ứng khẩn cấp Sự kiện Y tế công cộng Việt Nam, nhận định Việt Nam khó có nguy cơ bùng phát dịch do đã có miễn dịch. Thực tế Việt Nam cũng đã bãi bỏ việc xét nghiệm ở cửa khẩu từ rất lâu và hiện kiểm soát dịch vẫn tốt.
Theo Bộ Y tế, đến nay Việt Nam đã tiêm gần 265,5 triệu liều vắc-xin COVID-19, phủ mũi 3 gần 80% đối với người trên 18 tuổi. Trước đó, kết quả điều tra cắt ngang khảo sát tình hình miễn dịch cộng đồng của người dân TP HCM với virus SARS-CoV-2 công bố cuối tháng 11 cho thấy hơn 98% người dân TP có kháng thể phòng ngừa COVID-19.
Tuy nhiên, PGS Phu cũng lưu ý hiện nay tình hình dịch tại các nước vẫn căng thẳng và nhiều biến chủng phức tạp. Ngày 28-12, Bộ Y tế Nhật Bản cho biết nước này ghi nhận 415 trường hợp tử vong vì COVID-19 trong ngày, mức cao nhất tại quốc gia này từ trước đến nay.
Bộ Y tế khuyến cáo người dân đeo khẩu trang khi đến nơi công cộng
Từ ngày 8-1-2023, Trung Quốc mở cửa biên giới và bỏ cách ly kiểm dịch. Số ca mắc COVID-19 có thể tăng. Việt Nam vẫn cần tiếp tục phòng bệnh linh hoạt, đồng thời tiêm vắc-xin COVID-19 theo khuyến cáo của Bộ Y tế bởi đây vẫn là biện pháp quan trọng trong phòng, chống dịch. Đồng thời, chủ động xây dựng và triển khai các kịch bản, phương án đáp ứng với mọi tình huống dịch bệnh; tuyệt đối không chủ quan, lơ là, mất cảnh giác.
Nguy cơ bùng phát làn sóng dịch COVID-19
Tại Việt Nam, COVID-19 hiện cơ bản đã được kiểm soát và đang trở lại trạng thái bình thường. Tuy nhiên, Bộ Y tế nhận định tình hình dịch bệnh có thể sẽ tiếp tục diễn biến phức tạp thời gian tới, tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các làn sóng do biến thể mới. Giai đoạn giao mùa tiềm ẩn nguy cơ bùng phát các bệnh dịch đường hô hấp, dẫn đến nguy cơ dịch chồng dịch.
Các chuyên gia y tế cho rằng thời gian tới là dịp Tết Dương lịch, Tết Nguyên đán và mùa lễ hội, nhu cầu giao thương du lịch tăng cao, cùng thời tiết chuyển mùa thay đổi bất thường là điều kiện thuận lợi cho các dịch bệnh truyền nhiễm lây lan. Điều này có thể làm gia tăng số mắc, nhất là với nhóm trẻ em có sức đề kháng yếu và người cao tuổi có bệnh lý nền, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm.
Tiêm vắc-xin COVID-19 vẫn là biện pháp quan trọng trong phòng, chống dịch
Trong khi đó, sự xuất hiện, tiến hóa của các biến thể mới dẫn đến miễn dịch giảm theo thời gian, xu hướng dịch khó dự báo. Tỉ lệ bao phủ vắc-xin mũi 3 cho trẻ từ 12 đến dưới 18 tuổi và mũi 2 cho trẻ từ 5 đến dưới 12 tuổi trên toàn quốc hiện tại vẫn chưa cao.
"Trong bối cảnh giao thương, đi lại như hiện nay, người dân cần chú ý các vấn đề dự phòng - đeo khẩu trang ở nơi nguy cơ cao, rửa tay khử khuẩn thường xuyên... Đặc biệt, phải bảo vệ nhóm nguy cơ như người già, người bệnh nền"- ông Phu nói.
Nhiều chuyên gia cũng lưu ý miễn dịch cộng đồng đang giảm bởi đặc thù của miễn dịch COVID-19 khác với nhiều bệnh truyền nhiễm khác. Với COVID-19, sau lần mắc đầu tiên một thời gian, miễn dịch giảm dần nên nhiều người đã mắc bệnh lần 2. Kể cả khi tiêm đủ các liều vắc-xin cơ bản thì miễn dịch của vắc-xin cũng giảm trong vòng vài tháng, do đó cần tiêm các mũi nhắc lại.
Chiều 30-12, Bộ Y tế ban hành Chỉ thị số 06 gửi các đơn vị ngành y tế về việc tăng cường công tác y tế bảo đảm đón Tết Nguyên đán Quý Mão 2023.
Theo đó, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố tiếp tục theo dõi chặt chẽ tình hình dịch, nhất là sự xuất hiện của các biến chủng mới; tiêm vắc-xin phòng COVID-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế, bảo đảm kế hoạch đề ra theo yêu cầu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Khuyến cáo, khuyến khích người dân đeo khẩu trang, khử khuẩn nơi đông người trong dịp Tết Nguyên đán và Lễ hội Xuân năm 2023 theo hướng dẫn của Bộ Y tế để phòng ngừa, hạn chế lây nhiễm dịch COVID-19 và các loại dịch bệnh.
Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng yêu cầu các địa phương chủ động công tác giám sát các bệnh truyền nhiễm; tăng cường giám sát tại cửa khẩu, các chuyến bay, đoàn tàu, các khu dịch vụ của Cảng hàng không, nhà ga, bến xe, khu vực công cộng khác và trong các cơ sở y tế để phát hiện sớm, điều trị kịp thời, hạn chế tối đa các trường hợp chuyển nặng, tử vong.
Bộ Y tế cũng yêu cầu Cục Y tế dự phòng theo dõi, bám sát tình hình dịch bệnh trong nước, quốc tế để sẵn sàng ứng phó với các tình huống dịch bệnh. Đồng thời, chỉ đạo các đơn vị, địa phương tăng cường các biện pháp bảo đảm phòng, chống dịch bệnh, đặc biệt là đối với dịch COVID-19, các bệnh truyền nhiễm mùa đông - xuân, dịch bệnh thường xảy ra vào dịp Tết và mùa lễ hội, các dịch bệnh nguy hiểm mới nổi.