Bạch tật lê là loại quả khô có tên dược học là Fructus Tribuli. Quả bạch tật lê là quả của cây thực vật Tribulus terrestris L (còn gọi là thích tật lê), thuộc họ tật lê Zygophyllaceae.
Tật lê từ xa xưa đã được sử dụng như một vị thuốc dân gian của các nước châu Á như Trung Quốc, Ấn Độ, Việt Nam... Tại Trung Quốc, người ta dùng tật lê để trị bệnh thận, sưng gan, đầy hơi, ghẻ lở...
Người Ấn Độ lại dùng tật lê làm vị thuốc bổ thận, tráng dương, cải thiện tình trạng tinh dịch ít, đau lưng của nam giới...
Ở Việt Nam, cây tật lê mọc hoang rất nhiều ở các vùng đất ven biển từ Quảng Bình trở vào, có rất nhiều ở Bình Thuận.
Người dân chủ yếu dùng để trị bệnh về mắt như đau mắt đỏ, chảy nước mắt... chữa kinh nguyệt không đều, tắc sữa, đau đầu... mà ít ai biết rằng loại cây này có tác dụng tăng cường chức năng tình dục cực tốt, chẳng kém gì Viagra.
1. Mô tả đặc điểm:
Tật lê là loại cây thân thảo bò lan trên mặt đất. Chiều dài cây khoảng từ 30 - 60cm, thân cây có lông ngắn.
Lá tật lê mọc đối nhau. Bề mặt lá phủ lông trắng mịn bên dưới, có màu nâu nhạt, mùi thơm nhẹ.
Hoa tật lê màu vàng, mọc ra từ kẽ lá, gồm có 5 đài và 5 cánh, 10 nhị bầu, 5 ô. Hoa thường nở vào cuối xuân đầu hạ.
Quả tật lê nhỏ gồm 5 vỏ cứng trên có gai nhọn hình 3 cạnh, dưới lớp vỏ dày là hạt có phôi không nội nhũ.
Hạt bạch tật lê.
2. Dược tính:
Theo Đông y, bạch tật lê có vị đắng, tính ôn, đi vào hai kinh can và phế. Có công năng bình can, giải uất, tán phong, thắng thấp, hành huyết, tả phế.
Dùng chữa các chứng như:
Chứng can dương vượng biểu hiện hoa mắt, chóng mặt, cảm giác căng đau ở đầu.
Chứng can khí uất biểu hiện như vú cương, cảm giác bứt rứt trong ngực, vùng thượng vị, tắc sữa.
Chứng phong nhiệt trong kinh can biểu hiện mắt đỏ, nước mắt chảy.
Chứng phong nhiệt trong huyết biểu hiện mẩn ngứa.
Ngoài ra bạch tật lê còn dùng làm thuốc bổ thận, trị đau lưng, tinh dịch không bền, rối loạn cương, gầy yếu, chảy máu cam, lỵ, súc miệng trị lở loét mồm miệng.
Liều dùng trung bình mỗi ngày cho dạng bột hay thuốc sắc từ 10 – 16g.
Theo y học hiện đại, bạch tật lê gồm có ancaloit 0,001%, chất béo 3,5%, ít tinh dầu, chất nhựa, rất nhiều natri, chất phylloerythrin, tannin, flavonozit, nhiều saponin mà trong đó có diosgenin, gitogenin và clorogenin.
Nhờ những hoạt chất này nên loại quả này giúp làm giảm huyết áp, lợi tiểu, chống sự kết tụ tạo thành sỏi thận. Chất Saponin từ bạch tật lê có tác dụng làm giãn động mạch vành, hạ đường huyết, ức chế tế bào ung thư vú.
Cây tật lê.
3. Tác dụng cường dương:
Từ thời cổ đại cách đây khoảng 4000 - 5000 năm, người Ấn Độ đã phát hiện ra tác dụng cường dương của bạch tật lê.
Y học cổ truyền Trung Quốc cũng ghi lại những chứng cứ chứng tỏ tật lê được sử dụng như 1 loại chất kích thích sinh dục, làm tăng kích thước dương vật, tăng cường sinh lực...
Các nghiên cứu gần đây càng góp phần khẳng định quan niệm của y học dân gian là đúng đắn khi cho rằng loại thảo dược này có tác dụng mạnh mẽ lên khả năng tình dục của nam giới.
Công trình nghiên cứu đầu tiên là của các nhà khoa học Bulgari cho thấy, toàn cây tật lê có chứa saponin steroid. Chất này khi thuỷ phân sẽ cho diosgenin, hecogenin, tigogenin và pseudodiosgenin…
Các saponin này có tác dụng làm tăng sinh tổng hợp testosteron trong cơ thể nam giới và do hàm lượng testosteron trong máu được nâng cao lên 30 – 40%, cơ thể trở nên sẽ tươi trẻ, cường tráng, tăng sinh lực.
Những nghiên cứu khác tại các viện nghiên cứu và các trường đại học trên toàn thế giới đều cho thấy loại thảo dược này có tác dụng không hề thua kém viên thuốc Viagra trong việc điều trị chứng rối loại cương dương, tăng cường khả năng tình dục ở nam giới.
VnExpress ngày 20/3/2009 dẫn lại nguồn tin từ AFP cho biết các nhà khoa học Đức đang nghiên cứu phát minh ra một chế phẩm từ một số loại thảo mộc, trong đó có tribulus terrestris, giúp tăng khả năng tình dục, tăng khả năng cương cứng còn hơn cả Viagra.
"Trong thử nghiệm, 50 nam giới đã có sex tuyệt vời hơn nhiều sau đó, thấy hứng thú hơn trên giường và nói chung cảm giác về bản thân tốt hơn hẳn", tờ Sueddeutsche Zeitung dẫn lời Olaf Schroeder, tại Bệnh viện Charite ở Berlin,
"Dục năng của họ thậm chí còn cao hơn nhóm đối chứng sử dụng Viagra", ông cho biết.
Đặc biệt, chất protodioscin trong quả bạch tật lê có tác dụng kích thích tình dục.
Những tác động đến hoạt động tình dục của quả bạch tật lê cụ thể là làm tăng áp lực của thể hang trong dương vật giúp dương vật cương cứng hơn, tần suất giao hợp và xuất tinh đều tăng lên so với bình thường.
Ngoài ra, tật lê làm tăng oxit nitric - một chất hóa học giúp làm giãn nở các mạch máu trong cơ thể, do đó có thể làm cương cứng cơ quan sinh dục nam. Với những người bị chứng bất lực, sử dụng cây tật lê trong thời gian dài sẽ cho hiệu quả rất tốt.
Ở Việt Nam, ngay từ năm 1989 đã có công trình nghiên cứu về cây tật lê mọc hoang của TS. Phan Quốc Kinh, hiện là Viện trưởng Viện thực phẩm chức năng.
Kết quả cho thấy, cây tật lê mọc hoang ở nước ta cũng có tỉ lệ cao saponin steroid mà genin chính là diosgenin giống như tật lê ở Ai Cập, Thổ Nhĩ Kỳ, tức là chúng cũng có tác dụng tăng cường sinh lực và nâng cao khả năng sinh dục.
Lưu ý khi sử dụng bạch tật lê:
Các nhà khoa học lưu ý rằng khi sử dụng bạch tật lê cần chú ý đến những tác dụng phụ của loại thảo dược này như gây rối loạn vận động, yếu liệt hai chi sau trên cừu, tác dụng gây đau dạ dày, tiêu chảy ở người.
Vì thế, nếu muốn sử dụng cần tuân thủ liều dùng được khuyến cáo từ 250 mg – 1500 mg chế phẩm cao tinh chế /ngày, hoặc 10 -12 g cây khô. Dùng dưới dạng sắc nước uống hoặc nấu cao.
Quý độc giả có câu hỏi, thắc mắc hoặc yêu cầu tư vấn về các vấn đề sức khỏe, bài thuốc chữa bệnh xin gửi câu hỏi vào ô Bình luận ở dưới cuối mỗi bài viết.
Chúng tôi sẽ mời những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực y tế giải đáp, chia sẻ kinh nghiệm với quý độc giả. Trân trọng!