Sau vụ máy bay do thám P-8A Poseidon của Hải quân Mỹ bị Trung Quốc cảnh cáo 8 lần hôm 20/5, Lầu Năm Góc đã tuyên bố sẽ tiếp tục đưa quân đội vào hải vực 12 hải lý quanh các đảo, đá mà Bắc Kinh xâm chiếm trái phép trên Biển Đông.
Dù đã có nhiều phân tích Trung-Mỹ khó xảy ra xung đột, song sự "gầm ghè" giữa Trung Quốc và Mỹ đã khiến truyền thông quốc tế ngày càng quan ngại về khả năng đối đầu sẽ thực sự phát sinh.
Hôm nay (25/5), Thời báo Hoàn Cầu của Trung Quốc đã tiếp tục đăng một bài xã luận với những tuyên bố đầy thách thức về khả năng đi đến xung đột Trung-Mỹ và mức độ của nó.
Hoàn Cầu thừa nhận, với những căng thẳng đỉnh điểm gần đây trên Biển Đông, khả năng xung đột với Mỹ "lớn hơn so với trước đây".
Tuy nhiên, theo Hoàn Cầu, Bắc Kinh "sẽ không nhượng bộ". Do đó "cuộc đấu cân não" giữa 2 quốc gia sẽ phụ thuộc vào việc Trung Quốc và Mỹ đặt ra "giới hạn cuối cùng" trên Biển Đông như thế nào, và liệu đôi bên "có chịu hiểu cho nhau hay không".
Theo Hoàn Cầu, giới hạn quan trọng nhất đối với Trung Quốc không gì khác ngoài việc Bắc Kinh được... tiếp tục hoạt động xây dựng đảo nhân tạo trái phép trên Biển Đông cho đến khi "hoàn thành công tác".
Vậy thì, nếu giới hạn của Washington là "Trung Quốc bắt buộc phải dừng thi công" thì rõ ràng, một trận chiến trên Biển Đông giữa 2 nền kinh tế hàng đầu thế giới là không thể tránh khỏi, và mức độ của cuộc xung đột sẽ vượt xa khái niệm "va chạm" thông thường.
Bên cạnh đó, Trung Quốc vẫn còn một yêu sách khác, đó là đòi hỏi Mỹ phải "tôn trọng chủ quyền lãnh thổ và lợi ích trên biển (tức vùng biển và các đảo, đá mà Trung Quốc chiếm đoạt phi pháp - PV) của Bắc Kinh".
Về phương diện này, Mỹ cũng có một nguyên tắc đã được công khai từ lâu, đó là quyền "tự do hàng hải" trên Biển Đông.
Hoàn Cầu: Mỹ nên "thỏa thuận ngầm" với Trung Quốc ở Biển Đông
Hoàn Cầu tuyên bố, nếu quân đội Mỹ chỉ có ý định "quấy rối" Trung Quốc nhằm khoe khoang sức mạnh trong khu vực và biết hạn chế những hành động khiêu khích của mình thì sự đáp trả của Bắc Kinh "cũng sẽ có giới hạn".
Trong trường hợp này, Trung-Mỹ chỉ đang "diễn" màn kịch căng thẳng và khả năng xung đột không lớn.
Nhưng Hoàn Cầu đe dọa, chỉ cần quân đội Mỹ "dám" có ý định "dạy dỗ" Trung Quốc và có động thái thách thức công khai, đồng thời tỏ rõ ý đồ "đánh một trận" ở Biển Đông thì quân đội Trung Quốc sẽ "chiến đấu vì danh dự".
Thời báo Hoàn Cầu là một trong số những tờ báo có hơi hướng chủ nghĩa dân tộc của Trung Quốc. Tờ này huênh hoang tuyên bố "quyết tâm hoàn thành việc xây dựng, mở rộng đảo nhân tạo trên Biển Đông của Bắc Kinh là vô cùng rõ ràng và kiên quyết".
Hoàn Cầu chê bai rằng mục tiêu chiến lược của Mỹ ở châu Á-Thái Bình Dương rất mơ hồ, và trách nhiệm về việc gìn giữ hòa bình hay để xảy ra xung đột quân sự ở Biển Đông "chỉ do một mình Mỹ".
Tờ này cũng lớn tiếng đòi Washington cho Trung Quốc "một không gian hòa bình để trỗi dậy", bởi Bắc Kinh cũng phải xét đến việc Mỹ "khó thích ứng về tâm lý trước sự đi lên của Trung Quốc". Và Hoàn Cầu đã "ngã giá" thẳng với Mỹ:
Thời báo Hoàn Cầu cho rằng, Bắc Kinh vừa phải duy trì ổn định quan hệ ngoại giao với Mỹ, đồng thời luôn phải sẵn sàng cho khả năng xung đột với Washington trên Biển Đông và "không để Mỹ lầm tưởng Trung Quốc sẽ tìm cách né tránh xung đột bằng mọi giá".
Hoàn Cầu "dụ dỗ", vấn đề Biển Đông không phải tất cả trong quan hệ Trung-Mỹ mà còn nhiều sự mở rộng hợp tác khác sẽ kềm hãm ý định tiến quân vào Biển Đông của Lầu Năm Góc.
