Trên Facebook cá nhân của mình hôm 16/6, cố vấn Bộ Nội vụ Ukraine Anton Gerashchenko đăng tải những trang tài liệu "tuyệt mật" mà ông khẳng định là "kế hoạch của Nga nhằm chiếm toàn bộ sườn trái của Ukraine trong 15 ngày".
Theo ông này, bản kế hoạch đó do tư lệnh Quân khu phía Tây của Nga, đại tướng Anatoly Sidorov, soạn thảo và đã được Bộ Tổng tham mưu Nga phê duyệt hồi tháng 4 năm nay.
"Thời điểm không thể thích hợp hơn"
Báo Nga Gazeta nhận định, Ukraine thường xuyên tố cáo quân đội Nga can thiệp vào cuộc xung đột tại Donbass, nhưng đây là lần đầu tiên chính quyền Kiev công bố một tài liệu mang tính quy mô như vậy.
Dù thế, các chuyên gia quân sự Nga cho rằng có quá nhiều điểm dễ để nhận ra rằng, dường như nó được "ngụy tạo" nhằm phục vụ các mục đích nhất định.
Đại tá quân đội Nga đã nghỉ hưu, Victor Murakhovsky, một chuyên gia về quân sự cho rằng tài liệu mà phía Ukraine gọi là "tuyệt mật" này là giả mạo.
"Bộ Tổng tham mưu của chúng tôi không xây dựng các kế hoạch kiểu như thế này. Tài liệu này được dựng lên rõ ràng là nhằm vào những người không có kiến thức chuyên sâu.
Bởi những người am hiểu đều biết rõ rằng trước tiên Bộ Tổng tham mưu sẽ thể hiện tất cả trên bản đồ và sau đó mới xây dựng báo cáo giải trình. Tài liệu do ông Gerashenko đưa ra không giống cả hai văn bản tôi vừa nêu".
Một nhà phân tích quân sự yêu cầu giấu tên cũng đồng quan điểm khi cho rằng, "đây là tài liệu giả 100%, và thật nực cười khi bàn luận về những tài liệu mà không có ngày tháng, không có chữ ký, không có bất cứ điều gì để kiểm chứng nó là văn bản thật.
Những tài liệu ở cấp độ thế này không bao giờ có thể lọt ra ngoài Bộ Tổng tham mưu. Hơn nữa, tất cả những thông tin này đã có trên mạng từ năm ngoái, nhưng dưới dạng các dự đoán về diễn biến tình hình có thể xảy ra trong tương lai".
Theo vị chuyên gia này, ông Gerashenko đã nhiều lần làm giả giấy tờ và với riêng lần này, mọi thứ chẳng có gì mới ngoài việc mô tả tới từ chi tiết - từ từng chiếc xe tăng cho đến từng chiếc máy bay.
"Điều này rõ ràng là cho thấy những kẻ làm giả đã bỏ nhiều công sức để chỉnh sửa lại câu chữ từ các tài liệu cũ".
Ông này còn chỉ ra rằng, sự xuất hiện của "tài liệu tuyệt mật" vào lúc này - một thời điểm không thể thích hợp hơn, buộc người ta phải nghi ngờ.
"Bộ Quốc phòng Mỹ vừa mới đây đã tuyên bố đang xem xét khả năng đưa vũ khí hạng nặng tới Đông Âu.
Ba Lan thì đang bàn luận tích cực để chuyển dịch các căn cứ quân sự của NATO tới gần với biên giới Nga. Nói chung, người Ukraine đã đề cập tới một "đề tài nóng" vào đúng thời điểm".
Trong khi đó, Phó giám đốc Trung tâm Công nghệ Chính trị Nga Alexei Makarkin cũng bày tỏ nghi ngờ về tính xác thực của tài liệu nói trên cũng như giả thuyết về "nội gián" của Ukraine trong quân đội Nga.
Lý do mà ông Makarkin đưa ra là, việc công bố những tài liệu kiểu này luôn khiến cho điệp viên nằm vùng có nguy cơ bị bại lộ.
Điều đáng chú ý nữa, theo Gazeta, là việc chính giới quân sự tại Kiev tỏ thái độ bình thản trước tài liệu mà ông Gerashenko khẳng định là "kế hoạch đánh chiếm sườn trái Ukraine trong 15 ngày của Nga"
Gazeta dẫn một nguồn tin từ ban lãnh đạo Cục "M", thuộc Cơ quan chỉ huy chiến sự tại Donbass (ATO) của Ukraine khẳng định, trên thực tế có rất nhiều những kế hoạch tương tự - cả hai phía đều xây dựng các kịch bản khác nhau có thể xảy ra.
Theo lời nguồn tin này, Bộ Tổng tham mưu Ukraine cũng xây dựng hàng chục bản kế hoạch phòng thủ để chống lại những kế hoạch tấn công của kẻ thù tiềm năng: "Đó là công việc của họ".
Động cơ chính trị
Gazeta cho rằng, việc ông Anton Gerashenko công bố tài liệu kiểu như vậy có thể mang những động cơ chính trị, cả với trong và ngoài nước.
Thông tin về các bản kế hoạch của quân đội Nga xuất hiện trong lúc vụ bê bối xung quanh cuộc đối đầu công khai giữa ban lãnh đạo Cơ quan an ninh Ukraine SBU và Viện Kiểm sát tối cao Ukraine cũng như việc Giám đốc SBU Valentin Nalivaichenko có thể bị cách chức.
Theo báo Nga, tài liệu này là một cách để chứng minh ảnh hưởng của các cơ quan an ninh Ukraine và có thể giúp tăng chỉ số tín nhiệm của chính ông Gerashenko.
Bên cạnh đó, về lý thuyết, nó có thể giúp chuyển hướng những chỉ trích nhằm vào các nhà lãnh đạo Phương Tây liên quan tới nỗ lực cải tổ vốn đang "dậm chân tại chỗ" ở Ukraine. Người Ukraine cũng ngày càng không tin vào tính thực tế của một cuộc tấn công quy mô lớn từ phía Nga.
Theo Gazeta, động thái của ông Gerashchenko xuất hiện trong bối cảnh tình hình quân sự và chính trị tại Donbass đang xấu đi. Số lượng các vụ giao tranh tại chiến trường Donbass tăng lên, còn thoả thuận Minsk-2 đã đi vào ngõ cụt. Các bên ngày càng lớn tiếng chỉ trích nhau.
Hôm 11/6, thư ký Hội đồng an ninh Ukraine Alexandr Turchinov cáo buộc Nga đang chuẩn bị xâm lược Ukraine, dù cho Nga liên tục lên tiếng khẳng định không can dự quân sự vào nước này.
Trong khi đó, người đứng đầu nước cộng hoà Donetsk tự xưng Alexander Zakharchenko thì khẳng định họ sẽ không quay về với Ukraine vì đã có quá nhiều máu đổ.
Liên quan tới vấn đề này, ông Makarkin nhận định, khi người dân Ukraine đang cho rằng thoả thuận Minsk-2 đi vào "ngõ cụt" thì việc cứ hét toáng lên rằng đối thủ chuẩn bị xâm lược mình sẽ khiến họ không dám vượt qua ranh giới đỏ - Đó là "chiếm các thành phố lớn như Mariupol".
"Người dân Ukraine lo sợ Phương Tây quá để tâm tới IS và những vấn đề tại Trung Đông mà quên mất Donbass. Bởi vậy việc công bố "kế hoạch của Bộ Tổng tham mưu Nga" có thể giải quyết được vấn đề này", ông Makarkin nhấn mạnh.
