Ngày 19/9, người phát ngôn Dmitry Peskov của Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố: “Thêm một tin vịt khác”, để bác bỏ nội dung một bài báo Đức, viết rằng ông Putin khẳng định quân đội Nga chỉ cần hai ngày để chiếm thủ đô 6 nước Đông Âu là Ukraine, Ba Lan, Latvia, Litva, Estonia và Rumani.
Ông Peskov nói: “Chúng tôi không còn mất thời giờ chú ý tới những tin vịt như thế”.
Trước đó, báo Suddeutsche Zeitung kể ông Putin nói “Nếu muốn, chỉ trong 2 ngày tôi có thể đưa quân không chỉ đến Kiev mà cả Riga, Vilnius, Tallinn, Warsaw và Bucharest”.
Theo báo Đức này, ông Putin còn khuyến cáo Ukraine “không nên phụ thuộc nhiều vào EU” và cảnh báo có thể “tác động và ngăn cản việc thông qua các quyết định ở cấp Hội đồng châu Âu”.
Tổng thống Ukraine Petro Poroshenko là người nghe câu này trong cuộc điện đàm ngày 12.9 với ông Putin, sau đó ông báo lại với Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Jose Manuel Barroso.
Theo hãng tin Interfax hôm 19/9, Kiev không công nhận thông tin trên, còn người phát ngôn viên EU nói: “Chúng tôi không bình luận về nội dung các cuộc điện đàm bí mật cấp cao”.
Đầu tháng 9, tờ La Repubblica (Ý) cũng đưa tin tin ông Putin nói với ông Barroso trong cuộc điện đàm, rằng “Nếu tôi muốn quân đội Nga có thể chiếm Ukraine trong vòng hai tuần”. Moscow đã phản ứng mạnh và khẳng định câu nói của Tổng thống Putin “bị tách khỏi ngữ cảnh và diễn dịch sai ý”.
Nếu quả thật có các cuộc điện đàm như trên giữa ông Putin với ông Poroshenko và ông Barroso, thì đó là lần đầu tiên ông trực tiếp dọa các nước EU và NATO.
Các nhà phân tích nói: có thể ông Putin phản ứng gián tiếp với một bài diễn văn của Tổng thống Mỹ Barack Obama tại Estonia hôm 3/9, đề cập một số thành viên NATO:
“Một cuộc tấn công vào một nước là tấn công tất cả các thành viên khác. Nếu vậy, quý vị lại hỏi “ai sẽ đến cứu?” và quý vị đã biết câu trả lời: liên minh NATO gồm quân đội Hoa Kỳ. Chúng tôi đến đây vì Estonia, Latvia,Litva”. Ông cũng có nói đến Gruzia,
Điều khoản 5 của Hiệp định NATO có nêu “tấn công một nước là tấn công tất cả”, như ông Obama đã dẫn, điều có nghĩa là Thế chiến 3 sẽ bùng nổ nếu Nga thực hiện lời dọa của ông Putin.
Mỹ và Anh đều bác việc cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine, nhưng cả hai nước này sẽ phải thực hiện cam kết của NATO: phải có phản ứng quân sự nếu Nga thực hiện lời dọa này. Theo trang web của NATO thì “Điều khoản 5 đã được áp dụng một lần, để phản ứng vụ khủng bố tấn công nước Mỹ ngày 11/9/2001”.
Những thông tin trên được đưa ra trong bối cảnh Ukraine, Latvia, Litva, Estonia, Ba Lan và Rumani đang rất quan ngại về an ninh và địa- chính trị trước những gì đang diễn ra ở Ukraine.
6 nước này - từng là đồng minh và thuộc Liên Xô trước đây nhưng sau khi khối này tan rã, 5 nước kể tên sau đã gia nhập EU và NATO.
Theo Reuters, Ba Lan thông báo sẽ thành lập một đơn vị quân sự chung với Litva và Ukraine nhằm tham gia các chiến dịch gìn giữ hòa bình.
Gruzia cũng đã trải qua cuộc chiến ngắn ngày với Nga hồi năm 2008, cũng sợ nên lần đầu tiên một Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ phải thăm nước này từ hơn 10 năm qua, để bày tỏ việc Mỹ sẵn sàng nước này, dù Gruzia không phải thành viên NATO.
Không như Ukraine gần đây mới lên tiếng gia nhập NATO, Gruzia muốn gia nhập NATO từ lâu và đã góp quân đến gìn giữ hòa bình Afghanistan, nhưng hồi cuối tháng 3, người dân nước này bức xúc vì ông Obama nói “Gruzia, Ukraine hiện không trên đường trở thành thành viên NATO.
