Ngày 6.8, phát biểu trong hội nghị cấp cao ASEAN diễn ra tại Kuala Lumpur, Malaysia, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẳng định Washington sẽ không dung thứ cho bất cứ hành động ngăn trở, hạn chế quyền tự do hàng hải nào trên Biển Đông.
Ông Kerry tuyên bố trước các quan chức tham dự hội nghị: “Tôi xin nói rõ: Mỹ sẽ không chấp nhận bất cứ sự cản trở tự do hàng hải và hàng không hay việc sử dụng biển cả hợp pháp nào.
Đó là những quyền thực chất mà tất cả chúng ta đều chia sẻ”.
Tuyên bố trên của ông Kerry được đưa ra trong bối cảnh Trung Quốc vừa xây dựng một loạt đảo nhân tạo phi pháp trên Biển Đông, làm dấy lên quan ngại rằng Bắc Kinh sẽ áp đặt những quy định hạn chế đối với tàu thuyền, máy bay nước ngoài hoạt động trong khu vực, thậm chí có thể thiết lập vùng nhận diện phòng không (ADIZ) trên vùng biển chiến lược này.
Tranh chấp Biển Đông cũng là một chủ đề nóng bỏng trong hội nghị an ninh lần này của ASEAN cùng hơn 10 quốc gia khác như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ.
Trong thời gian gần đây, Mỹ và nhiều nước Đông Nam Á đã kêu gọi Bắc Kinh chấm dứt ngay hành động cải tạo, xây đảo phi pháp trên Biển Đông.
Đáp lại, Trung Quốc ngang ngược tuyên bố rằng họ “có quyền xây dựng” trên vùng biển này và tìm cách đổ lỗi cho Mỹ “gây bất ổn bằng những hành động quân sự hóa” trong khu vực.
Phát biểu trước các quan chức khu vực, ông Kerry nhấn mạnh: “Tôi hối thúc các bên có liên quan đưa ra cam kết chung chấm dứt các hành động cải tạo và xây dựng mới công trình, hay quân sự hóa các đảo tranh chấp.
Đây là bước đi cần thiết để giảm bớt căng thẳng trên Biển Đông”.