Nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un đã ra lệnh cho quân đội nước này sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân "bất cứ thời điểm nào".
Những vụ thử hạt nhân và tên lửa gần đây của Triều Tiên vẫn đang là mối lo ngại của khu vực Đông Bắc Á về vũ khí hạt nhân huỷ diệt của Bình Nhưỡng. Trong tuần này, phương tiện truyền thông Triều Tiên thông báo rằng nhà lãnh đạo của đất nước, Kim Jong-un, đã chỉ đạo sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân bất cứ lúc nào.
“Chiếc ô hạt nhân” của Mỹ đã lỗi thời?
Trang National Interest đăng bài viết của chuyên gia Robert A. Manning thuộc Trung tâm nghiên cứu về an ninh toàn cầu Brent Scowcroft cho rằng, điều này càng thúc đẩy những nghi ngờ về việc Triều Tiên đã có khả năng thu nhỏ vũ khí hạt nhân và đặt nó trên tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM).
Một lần nữa, câu hỏi về độ tin cậy của những chiếc ô hạt nhân của mỹ trong khu vực Đông Á lại được đặt ra.
Hành động khiêu khích của Bình Nhưỡng là nhằm hy vọng xây dựng một đối tác chiến lược với Trung Quốc để tạo sự chuyển động địa chính trị trong khu vực đối trọng với Hàn Quốc.
Tuy nhiên, hiệu ứng xa hơn nữa, những hành động của Triều Tiên đã thúc đẩy dư luận Hàn Quốc về khả năng phát triển hạt nhân của Seoul.
Trước đây, sau mỗi vụ thử hạt nhân của Bình Nhưỡng, xuất hiện một luồng dư luận kêu gọi Hàn Quốc phát triển hạt nhân để răn đe Triều Tiên. Tuy nhiên, những ý kiến như thế nhanh chóng được xoa dịu.
Lần này đã khác, ý kiến đã được nâng thành vấn đề để thảo luận nghiêm túc và được các thành viên cấp cao của đảng cầm quyền ủng hộ. Một cuộc thăm dò của Viện Asan gần đây cho thấy, gần 54% người dân Hàn Quốc ủng hộ Seoul phát triển hạt nhân.
Theo nhà phân tích Robert A. Manning, xu hướng này là một dấu hiệu của sự bất ổn trong khu vực Đông Bắc Á, khi những lo ngại về Bình Nhưỡng đã vượt ra xa.
Trong khi sự quyết đoán đầy âm mưu của Trung Quốc đang phát triển ở vùng Biển Đông và khả năng quân sự hoá ở khu vực này ngày càng gia tăng đã đặt ra câu hỏi về sự hiện diện quân sự của Mỹ và các đồng minh trong khu vực.
Nhiều ý kiến tỏ ý lo lắng về “độ bền” của Mỹ và sức răn đe của Washington đối với Bắc Kinh. Đặc biệt, với việc Trung Quốc đưa tên lửa, triển khai radar ở Trường Sa, đã đặt ra nghi ngờ lớn về hiệu quả của Mỹ.
Hạt nhân, vì sao?
Cho đến nay, việc phát triển các loại vũ khí hạt nhân đã là một câu chuyện phổ biến trên toàn cầu, phản ánh sự “tiến thoái lưỡng nan” trong vấn đề an ninh kể từ khi Liên Xô phá vỡ sự độc quyền của Mỹ sau Chiến tranh thế giới thứ II.
Đối với Triều Tiên, với một lực lượng quân sự thông thường được trang bị các loại vũ khí của thời những năm 1970, thì vũ khí hạt nhân được xem như một con át chủ bài để bảo vệ mình.
Bình Nhưỡng cho rằng, bài học về sự can thiệp của Mỹ tại Iraq và Libya (sau khi Muammar el-Qaddafi đã từ bỏ chương trình hạt nhân của mình) là vũ khí hạt nhân mới là chính sách bảo hiểm để chống lại cuộc tấn công của Mỹ hoặc những nỗ lực thay đổi chế độ.
Nhưng ngay cả trước khi Triều Tiên đạt được sức mạnh hạt nhân của mình, Hàn Quốc cũng đã xem xét nghiêm túc vấn đề theo đuổi phát triển hạt nhân. Sau thất bại của Mỹ ở chiến trường Việt Nam vào năm 1975, nhiều người ở châu Á lo sợ về vai trò chủ yếu của Mỹ ở châu Á.
Tổng thống Hàn Quốc vào thời điểm đó là ông Park Chung Hee (cha của Tổng thống đương nhiệm Park Geun Hye), đã bắt đầu một nỗ lực bí mật để xây dựng khả năng hạt nhân vào cuối năm 1970.
Tuy nhiên, Washington đã phát hiện các chương trình hạt nhân non trẻ và thuyết phục ông Park rằng, vũ khí hạt nhân sẽ không tăng cường an ninh Hàn Quốc và rằng việc duy trì liên minh Mỹ-Hàn là một lựa chọn tốt hơn.
Và thực tế, nhiều năm qua, “chiếc ô hạt nhân” của Mỹ được mở rộng thông qua các mối quan hệ liên minh lâu đời trong khu vực đã được tạo được sự ổn định.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, khi Triều Tiên nỗ lực phát triển để đạt được ICMB, Washington đã phản ứng bằng cách tăng cường và nâng cấp hiện diện quân sự trong khu vực Đông Á và hợp tác với các đồng minh bằng một hệ thống phòng thủ tên lửa đa tầng.
Vì vậy Nhật Bản đã đầu tư lớn vào hệ thống tên lửa đạn đạo phòng thủ, bao gồm cả hợp tác với Mỹ phát triển các SM-3 2A, một hệ thống điện thoại di động cho tàu tuần dương Aegis.
Bây giờ Seoul cũng đang đàm phán với Washington về việc mua hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD để tích hợp vào mạng quốc phòng Mỹ- Nhật. Giống như Nhật Bản, Seoul có một số tàu tuần dương Aegis, và cũng có thể triển khai các SM-32a khi nó được vận hành.
Chỉ là cái cớ?
Bắc Kinh lập luận rằng, lý do Triều Tiên chỉ là một cái cớ cho Mỹ để đưa ra một hệ thống phòng thủ tên lửa nhằm vào Trung Quốc mỗi khi Bắc Kinh bảo vệ Bình Nhưỡng. Mỹ- Hàn luôn khẳng định hệ thống THAAD chỉ mang tính phòng thủ và nhằm chống lại “mối đe dọa từ chương trình hạt nhân và tên lửa của Triều Tiên”.
Bộ Quốc phòng Hàn Quốc ngày 4.3 cũng ra thông báo cho biết, nước này và Mỹ đã thành lập Nhóm làm việc chung để bắt đầu thảo luận chính thức về khả năng triển khai THAAD của Mỹ trên lãnh thổ Hàn Quốc.
Hai bên sẽ thành lập nhóm làm việc chung do Thiếu tướng quân đội Hàn Quốc Jang Kyung-soo và Thiếu tướng quân đội Mỹ Robert Hedelund đứng đầu.
Nhóm này sẽ thảo luận hàng loạt vấn đề từ tính khả thi của việc triển khai, thời gian và địa điểm, chia sẻ kinh phí cũng như các tác động của việc triển khai THAAD tại Hàn Quốc đến môi trường và an ninh…
Tuy nhiên Trung Quốc đã lên tiếng phản đối mạnh mẽ việc này, cho rằng phạm vi bao phủ của hệ thống THAAD vượt ra ngoài phạm vi phòng thủ trên Bán đảo Triều Tiên và đe dọa trực tiếp đến lợi ích an ninh chiến lược của Trung Quốc.
Bắc Kinh cũng từng cảnh báo việc Seoul cho phép triển khai THAAD đồng nghĩa với việc “hy sinh quan hệ Hàn - Trung” và lần đầu tiên nước này cũng đã chính thức lên tiếng phản đối tại một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vào ngày 3.3.
Và, điều gì xảy ra nếu những biện pháp trừng phạt mới không được thực thi nghiêm túc, Bình Nhưỡng vẫn tiếp tục phát triển vũ khí hạt nhân bất chấp dư luận quốc tế?
Quan trọng hơn, điều gì sẽ xảy ra nếu Seoul cũng phát triển vũ khí hạt nhân? Chiếc ô hạt nhân đầy quyền lực của Mỹ liệu có trở nên bất lực trước “bóng ma” hạt nhân ở châu Á?
