SOHA NEWS
Khi đó 77.8% số công dân Liên Xô (tham gia bỏ phiếu) cùng chung ý kiến muốn duy trì Liên Xô dưới hình thức đổi mới (các nước cộng hòa Moldavia, Latvia, Litva, Estonia, Gruzia, Armenia không tham gia bỏ phiếu).
Câu hỏi của cuộc Trưng cầu là: "Bạn có cho rằng cần thiết phải bảo toàn Liên bang Cộng hòa XHCN Xô viết, như một Liên bang của các nước cộng hòa có chủ quyền và bình đẳng, trong đó đảm bảo tuyệt đối quyền và tự do của con người bất kỳ dân tộc nào?".
Khi đó, 77.8%, chính xác hơn là 77.85% số người đã bỏ phiếu đồng ý. 22.15% không đồng ý.
Và, như chúng ta đã biết, cuối năm đó, Liên Xô sụp đổ vì muôn vàn nguyên nhân mà cho đến nay, người ta vẫn mổ xẻ phân tích.
Những người dân đem theo cờ Liên Xô đến điểm bỏ phiếu Trưng cầu dân ý, 17/3/1991.
Trở lại với hiện tại, sau 25 năm cuộc Trưng cầu dân ý lịch sử, trong 2 ngày 5-6/3/2016, Trung tâm nghiên cứu dư luận xã hội toàn Nga (ВЦИОМ) đã tiến hành cuộc điều tra dư luận, với câu hỏi:
"Nếu như cuộc Trưng cầu dân ý về bảo toàn Liên Xô diễn ra ngày hôm nay, bạn sẽ trả lời câu hỏi trưng cầu dân ý năm 1991 như thế nào?"
Kết quả, 64% người được hỏi trả lời "Đồng ý". Phân tích số liệu cho thấy 47% người có ý kiến đồng tình trong độ tuổi 18-24, còn những người trên 60 tuổi, con số này là 76%.
Chỉ có 20% số người được hỏi không nhất trí việc bảo toàn Liên Xô.
Về thủ phạm chính làm tan rã Liên Xô, 27% người được trưng cầu cho rằng chính là Gorbachev, còn 17% cho rằng đó là do hàng ngũ lãnh đạo đất nước thời đó.
Các chuyên gia xã hội học của Trung tâm đã phát phiếu thăm dò cho 1600 người, tại 130 điểm dân cư ở 46 tỉnh, vùng, nước cộng hòa của Nga.
Thật thú vị, kết quả này khá tương đồng với kết quả thăm dò trực tuyến của báo Sự thật Thanh niên (Komsomolskaya Pravda) tiến hành ngày hôm qua 16/3, khi 4.152 người tham gia trả lời câu hỏi :"Hiện nay, bạn sẽ trả lời như thế nào với câu hỏi của cuộc Trưng cầu dân ý 1991?".
Kết quả, 87.2% số người tham gia trả lời "Đồng ý bảo toàn Liên Xô", chỉ có 12.8% không đồng ý.
Lý giải mong muốn của đa số người dân Nga hiện tại muốn duy trì đất nước Liên Xô, nhà xã hội học Yulia Baskakova, lãnh đạo nhóm nghiên cứu của Trung tâm nghiên cứu dư luận xã hội toàn Nga, cho biết: "Cuộc thăm dò này cho thấy những tư tưởng hoài niệm Liên Xô vẫn khá phổ biến.
Những người hoài niệm, là những ai đã từng bỏ phiếu nhằm bảo toàn đất nước Liên Xô cách đây 1/4 thế kỷ và cũng như trước đây, họ cáo buộc Gorbachev là thủ phạm làm tan rã đất nước.
Đó là những người thế hệ cũ, mà đối với họ, khái niệm 'Liên Xô' luôn gắn liền với trật tự, chắc chắn và ổn định.
Đó là đại diện cho thế hệ mới, mà đối với họ, Liên Xô là một hình dung khá trừu tượng, qua chuyện kể của bố mẹ.
Hình dung của họ về đất nước Xô viết là những cảm nhận ấm áp, tốt đẹp về một cường quốc và những ước mơ về một xã hội công bằng, đảm bảo cuộc sống tốt đẹp cho mỗi người dân. Đối với họ, Liên Xô là một trang lịch sử đã qua".
