Theo trang mạng Strategy Page, tàu ngầm hạt nhân tấn công (SSN) Type 093 của Trung Quốc bắt đầu xuất hiện vào năm 2002. Giống như nhiều tàu trước đó của Trung Quốc, Type 093 đã bị coi là lỗi thời ngay từ khi ra đời.
Các tàu Type 093 nhìn rất giống tàu lớp Victor III của Nga, thiết kế từ những năm 1970. Sau khi các tàu Type 093 với lượng giãn nước 7.000 tấn được hạ thủy, Bắc Kinh dường như không ấn tượng lắm với hoạt động của các tàu này.
Mỹ tin rằng Trung Quốc đã cải tạo ít nhất một trong số các tàu ngầm hạt nhân Type 093 để có thể vận hành tốt hơn ở vùng ven biển và vận chuyển các đội biệt kích.
Việc tân trang bao gồm trang bị một tàu ngầm mini cho Type 093 để đưa các đội biệt kích đổ bộ vào đất liền và giúp Type 093 có thể tác chiến tốt hơn ở những vùng biển nước nông.
Hình ảnh đồ họa tàu ngầm Type 093T (biến thể của Type 093) với khoang chứa dành cho tàu ngầm mini vận chuyển biệt kích.
Những thay đổi này là cần thiết và hợp lý vì trước đó, các tàu Type 093 đều không hoạt động hiệu quả ở các vùng biển khơi như những người thiết kế và xây dựng kỳ vọng ban đầu.
Bản thân các tàu Type 093 hiện nay được cho là quá ồn và nhiều khiếm khuyết lặt vặt.
Trong khi đó, 2 chiếc Type 093 đã được hoàn thiện (một chiếc được chuyển sang dạng tàu biệt kích) và 4 chiếc khác đang được lắp ráp.
Bốn chiếc này có thể sẽ bị làm phế liệu nếu như Trung Quốc không thể cải tạo và sang sửa để chúng có thể hoạt động hiệu quả hơn.
Việc biến các tàu ngầm hạt nhân này sang dạng hoạt động ở ven biển có vẻ như là một phần trong nỗ lực này.
4 chiếc Type 093 đang xây dựng có nguy cơ bị làm phế liệu
Trung Quốc đang chật vật để xây dựng nên các tàu ngầm hạt nhân hiệu quả nhưng họ cần rất nhiều kỹ năng để làm được việc này, kể cả chấp nhận những thất bại.
Phiên bản kế tiếp của Type 093 là Type 94 SSBN (tàu hạt nhân có mang theo tên lửa đạn đạo) trông giống như một chiếc tàu ngầm Victor III có bổ sung thêm khoang chứa tên lửa nhưng không có gì để hứa hẹn nhiều.
Việc xây dựng nên phiên bản Type 094 có thể được coi là ưu tiên quan trọng vì tiềm lực tên lửa hạt nhân (có thể bắn tới Mỹ) giúp cho Trung Quốc có nhiều sức nặng ngoại giao hơn là các tàu SNN mới có.
Việc dùng bản thiết kế SSN (tàu ngầm hạt nhân tấn công) và bổ sung thêm các khoang chứa tên lửa đạn đạo là cách làm cũ mà Mỹ là tiên phong từ những năm 1950 để sản xuất nên các tàu SSBN.
Có vẻ như Trung Quốc cũng áp dụng cách này cho tàu SSN của họ để tạo nên chiếc tàu SSBN lớn hơn với tải trọng giãn nước là 9.000 tấn.
Mỹ cho rằng Trung Quốc đã xây dựng 5 chiếc Type 094 và có thể đang lắp chiếc thứ 6.
Lúc này, công việc lắp ráp các phiên bản kế tiếp của Type 093 đã triển khai, và phiên bản lớp Type 095 đã khởi động từ năm 2010, dự kiến đưa vào hoạt động năm 2015.
Riêng bản Type 095 lẻ loi vẫn đang trong giai đoạn chạy thử nhưng không có nhiều tin tức về việc Type 095 được vận hành ra sao.
>>> Báo TQ: Tàu ngầm Type 093G đủ sức "xơi tái" siêu hạm Izumo Nhật
>>> "Type 093G TQ mạnh ngang tàu ngầm phương Tây những năm 1980"