Trong bài viết trên tạp chí National Interest, nhà phân tích Dave Majumdar nhận định:
Căng thẳng đang dâng cao sau khi Trung Quốc triển khai trái phép hệ thống tên lửa HQ-9 tại đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam – khu vực mà Bắc Kinh chiếm đóng phi pháp, song khó có khả năng dẫn đến chiến tranh.
Tuy nhiên, trong trường hợp xảy ra xung đột, Mỹ đã có trong tay một quân bài có thể đối phó hiệu quả với HQ-9, đó chính là tiêm kích tàng hình F-22 Raptor.
HQ-9 khá mạnh...
Nhà phân tích Majumdar cho biết, trên lý thuyết, HQ-9 là hệ thống vũ khí tương đối mạnh, pha trộn những tính năng tốt nhất của hệ thống phòng không S-300P (SA-10 Growler) của Nga và MIM-104 Patriot của Mỹ.
(Trước đó có thông tin Trung Quốc đã mua từ Israel một phiên bản sao chép của hệ thống tên lửa Patriot, mặc dù Israel phủ nhận giao dịch này).
Nó còn trang bị radar quét mạng pha điện tử chủ động (AESA) mà phần lớn các hệ thống tên lửa đất-đối-không của Nga và Mỹ không có.
Một tổ hợp HQ-9 có thể tấn công 6 mục tiêu cùng lúc ở cự ly gần 200km, với độ cao lên tới 27km. Một số phiên bản cải tiến của HQ-9 còn được cho là có thể tấn công mục tiêu cách xa tới 240km.
Trên thực tế, đây là vũ khí đủ mạnh để Trung Quốc áp đặt một vùng cấm bay. Điều này sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tự do, an toàn hàng không.
... nhưng sẽ thành "mồi ngon" cho F-22
Tiêm kích tàng hình thế hệ 5 F-22 là giải pháp tốt nhất để Mỹ đối phó với HQ-9.
Mặc dù ban đầu được phát triển để trở thành máy bay chiến đấu chiếm ưu thế trên không nhưng F-22 đã chứng tỏ nó là một mẫu máy bay khá linh hoạt.
Trong những năm gần đây, ngoài ưu thế trên không, vai trò chính của F-22 là “mở đường” cho máy bay ném bom tàng hình Northrop Grumman B-2, bởi nó có khả năng “xé toang” mọi lá chắn phòng không của đối phương.
"Chim ăn thịt" F-22
Ngoài ra, trong chiến dịch tại Iraq và Syria gần đây, với hệ thống cảm biến vô cùng mạnh mẽ, F-22 đã được sử dụng như máy bay trinh sát và thậm chí là máy bay chỉ huy & kiểm soát trên không.
Không quân Mỹ đã triển khai một phi đoàn Raptor, thuộc Không đoàn số 3, căn cứ Elmendorf-Richardson (Alaska) tới khu vực.
Những chiếc máy bay của Không đoàn 3 được nâng cấp lên chuẩn Increment 3.2A.
Tức là ngoài radar khẩu độ tổng hợp có khả năng lập bản đồ, khả năng định vị địa lý và trang bị bom đường kính nhỏ (SBD), chúng còn được cải thiện khả năng nhận diện chiến đấu mới và lắp hệ thống liên kết dữ liệu Link-16, kết nối với các dữ liệu cảm biến khác.
Theo nhà phân tích Majumdar, tiêm kích F-22, với khả năng định vị địa lý được bổ sung, là vũ khí đáng gờm để đối phó với các hệ thống tên lửa đất-đối-không như S-300, S-400 hoặc HQ-9.
Với radar khẩu độ tổng hợp và khả năng định vị địa lý, F-22 có thể xác định vị trí các hệ thống tên lửa đất-đối-không di động và tấn công chúng, kết hợp tốc độ cao và khả năng tàng hình.
F-22 có thể áp sát trận địa HQ-9 và tấn công nó bằng bom SBD hoặc bom thông minh JDAM mà không phải lộ mình quá lâu.
Cùng chung nhận định này, tờ Air Défense cho biết, đài radar trinh sát Type 305B/YLC-2V của HQ-9 được đánh giá là chưa đủ khả năng phát hiện các chiến đấu cơ tàng hình tối tân của Mỹ như F-22 và F-35.
Ngoài ra, với thời gian chuẩn bị tác chiến tương đối dài (6 phút) khiến HQ-9 hoàn toàn có thể trở thành "con mồi" của các chiến đấu cơ tàng hình này.
Song, theo Air Défense, đây không phải là điểm yếu duy nhất của HQ-9.
Đài radar điều khiển hỏa lực HT-233 của HQ-9 được cho là thiết kế giống với radar 30N6E trong tổ hợp S-300 của Nga. Tuy nhiên, kích thước của HT-233 được cho là nặng nề, to lớn hơn so với nguyên gốc, tuổi thọ ngắn, mức tiêu thụ điện năng lớn.
Với kích thước lớn, hệ thống HQ-9 có thể dễ dàng bị tiêu diệt bởi các hệ thống tên lửa chống bức xạ, tên lửa hành trình như Tomahawk của Mỹ và Scalp của Pháp.
Một điểm yếu nữa của HQ-9 là khả năng phòng thủ gần tương đối kém so với S-300 của Nga.
Vì thế, trong thực chiến, các loại trực thăng được trang bị hệ thống tác chiến điện tử hiện đại, bay ở độ cao thấp và linh hoạt như Apache và Tiger được đánh giá có thể trở thành khắc tinh của HQ-9.
