Trong bài viết trên tạp chí National Interest (Mỹ), nhà phân tích Dave Majumdar cho biết, không rõ đã có bao nhiêu hệ thống TOS-1 được chuyển đến Syria nhưng theo các nguồn tin thì thứ vũ khí này đã được triển khai với số lượng đáng kể.
Trên thực tế, đã xuất hiện nhiều đoạn video cho thấy TOS-1 tác chiến tại tỉnh Latakia, Syria.
Mặc dù Nga đã triển khai nhiều xe quân sự và các hệ thống pháo khác đến Syria nhưng sự xuất hiện của TOS-1 lại kéo theo phản ứng mạnh mẽ từ nhiều phía.
Hình ảnh được cho là hệ thống pháo phản lực phóng loạt nhiệt áp TOS-1A tại Syria. (Bức ảnh xuất hiện hồi tháng 10/2015)
Được đặt trên khung gầm xe tăng T-72, TOS-1 không phải là hệ thống pháo tự hành thông thường, nó được thiết kế để tạo ra những vụ nổ nhiệt áp lớn chống lại lực lượng bộ binh của đối phương tại các vùng đô thị hoặc vùng núi.
Mặc dù không còn nghi ngờ gì về hiệu quả và sức mạnh tàn phá của vũ khi nhiệt áp nhưng nó có nhược điểm là có thể gây ra những tổn hại lớn ngoài dự kiến nếu được sử dụng tại những khu vực nhiều nhà cửa.
Pháo phản lực phóng loạt TOS-1A Buratino khai hỏa
Về cơ bản, TOS-1 được đặt trên khung gầm xe tăng chiến đấu chủ lực T-72, trong đó thay cho vị trí của tháp pháo là một dàn phóng gồm 30 ống phóng rocket cỡ 220 mm, sử dụng 2 loại đầu đạn chính là đạn cháy và đạn nhiệt áp.
Không giống như các hệ thống pháo truyền thống, TOS-1 được thiết kế như một loại vũ khí hỗ trợ bộ binh, có thể “quét sạch” sinh lực địch tại các khu đô thị hoặc lực lượng ẩn náu ở các vùng núi.
Về mặt ý tưởng, nó tương tự như pháo tấn công ISU-152 của Liên Xô hay Sturmtiger của Đức thời Thế chiến II.
Những hệ thống pháo này có tầm bắn tối đa khá ngắn, khoảng 5.000m và tầm bắn tối thiểu khoảng 400m.
TOS-1 không được Nga trang bị cho các đơn vị pháo binh thông thường mà thường được triển khai bởi các đơn vị sinh-hóa, hạt nhân chuyên biệt, trở thành một phần trong tiểu đoàn súng phun lửa.
Một hệ thống TOS-1 chỉ mất 15 giây để bắn hết cơ số đạn mang theo, tạo ra khoảng cháy rộng 200 - 400 m, tiêu diệt toàn bộ sinh lực địch kể cả được ẩn giấu trong hầm ngầm, lô cốt, công sự vững chắc, thậm chí còn phá hủy được các loại xe bọc thép có lớp giáp mỏng.
Đoạn video được cho là "Hỏa thần" TOS-1A của Nga tấn công IS.
Quân đội Nga từng sử dụng TOS-1 trong chiến tranh Chechnya những năm 1990. Gần đây, TOS-1 đã xuất hiện tại Ukraine, trong tay lực lượng ly khai được cho là do Nga hậu thuẫn ở miền đông nước này.
Bộ Quốc phòng Ukraine cho biết họ đã phát hiện ít nhất 7 hệ thống TOS-1 tại đây, trong đó có 1 hệ thống đã bị phá hủy trong quá trình giao tranh.
Việc triển khai TOS-1 tại Syria có vẻ là dấu hiệu cho thấy sắp tới, lực lượng bộ binh Nga sẽ đóng vai trò tích cực hơn nữa trong chiến dịch quân sự của Moscow tại quốc gia này.
