Chuyên gia Úc: Quân đội Mỹ có thể "bó tay" trước TQ ở Senkaku

Vy Lam | 08/01/2015 14:22

Giáo sư Hugh White cho rằng, nếu Trung Quốc và Nhật Bản xảy ra chiến tranh vì quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư, Mỹ sẽ đứng trước quyết định khó khăn là có can thiệp hay không.

Giáo sư Hugh White, nhà nghiên cứu chiến lược tại Đại học quốc gia Australia ở Canberra nhận định:

Có khả năng Mỹ không thể đánh bại Trung Quốc trong một cuộc xung đột vũ trang trên quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư.

Trong bài viết đăng trên tạp chí National Interest (Mỹ), GS White cho rằng, nguy cơ chiến tranh giữa Trung Quốc và Nhật Bản trên quần đảo tranh chấp ở Hoa Đông là có thật.

Nếu Bắc Kinh và Tokyo giao chiến, Washington sẽ đứng trước quyết định khó khăn là có can thiệp hay không.

Mỹ có trách nhiệm bảo vệ quyền kiểm soát quần đảo Senkaku của Nhật Bản theo hiệp ước an ninh giữa 2 nước. Tuy nhiên, giúp đỡ Tokyo đồng nghĩa với việc Washington sẽ dấn thân vào một cuộc chiến tranh.

Theo GS White, điều gì sẽ xảy ra sau khi Mỹ tham chiến phụ thuộc vào mục tiêu chiến lược của mỗi bên.

Để giành quyền kiểm soát quần đảo, cả 2 bên sẽ thiết lập phạm vi kiểm soát chặt chẽ trên không và trên biển.

Sự kiểm soát như vậy cho phép một bên giới hạn hoặc ngăn cản hoạt động của bên còn lại tại khu vực tiếp giáp với quần đảo. Tuy nhiên, không bên nào có khả năng loại bỏ hoàn toàn bên kia.

Quần đảo Senkaku/Điều Ngư mà Trung Quốc có tranh chấp chủ quyền với Nhật Bản (Ảnh Reuters)

Theo ông, mỗi bên có thể ngăn chặn các lực lượng mặt nước của bên còn lại tiếp cận vùng biển xung quanh quần đảo, nhưng không bên nào có thể ngăn bên kia duy trì sự hiện diện của tàu ngầm tại đó.

Thế giằng co trong cuộc chiến nhằm chiếm ưu thế trên không ngay trên quần đảo và khu vực xung quanh thậm chí có thể còn dai dẳng hơn.

GS White cho rằng, Mỹ và Trung Quốc có thể sẽ rơi vào tình thế "bất phân thắng bại".

Sự quyết liệt của mỗi bên nhằm giành quyền kiểm soát quần đảo sẽ trở thành yếu tố quan trọng nhất quyết định chiến thắng.

Theo GS White, phương Tây không nên nghĩ rằng Trung Quốc thiếu quyết liệt hơn trong tham vọng thay đổi cơ cấu quyền lực ở châu Á - Thái Bình Dương và lấy lại hào quang trong quá khứ, như Mỹ đang cố gắng duy trì uy thế của mình.

"Điều gì xảy ra ở châu Á hay các vùng biển xung quanh châu Á đều quan trọng với Trung Quốc, cũng tương tự như những gì xảy ra tại Caribe thực sự quan trọng đối với Mỹ" - GS White nói.

GS White nhận định, Mỹ sẽ phải lựa chọn:

Chấp nhận thất bại và thừa nhận chiến thắng thuộc về Trung Quốc sau một cuộc chiến tranh dai dẳng hay mạo hiểm đẩy mình vào tình thế leo thang tới mức đối đầu hạt nhân, nếu đánh giá thấp sức mạnh và sự quyết liệt của Trung Quốc.

Cho tới khi Washington tự tin rằng họ quyết liệt hơn Bắc Kinh, GS White cho rằng, lựa chọn trước mắt có lợi nhất đối với Mỹ là tránh một cuộc xung đột với Trung Quốc.