[Phóng sự dài kỳ] "Dưới lưỡi dao": Án mạng tại khoa Thấp khớp

Năm 2014, vấn đề bạo lực y tế tại Trung Quốc trở thành tâm điểm dư luận thế giới, sau một chuỗi các vụ án bệnh nhân giết bác sĩ. Nhân vụ việc này, tạp chí New Yorker đã gửi phóng viên kỳ cựu Christopher Beam đi điều tra.

Phóng sự dài ‘Under The Knife’ (Dưới lưỡi dao) của Christopher mang đến cái nhìn cận cảnh, về một nền y tế đang khủng hoảng trầm trọng, nơi mà cả người bệnh và nhân viên y tế đều là nạn nhân.

Bài 1: Án mạng tại khoa Thấp khớp

Một ngày cuối tháng 3, năm 2012, khi những hạt tuyết mùa đông vẫn còn đọng lại trên mặt đường, cậu thanh niên 17 tuổi Lý Mộng Nam bước liêu xiêu lần cuối cùng vào bệnh viện (BV) Liên kết số 1. Đây là BV trực thuộc khoa Y của Đại học Y thành phố Cáp Nhĩ Tân (tên tiếng Anh là Harbin – thủ phủ tỉnh Hắc Long Giang, phía đông bắc Trung Quốc).

Bệnh viện Liên Kết Số 1, trực thuộc Đại học Y Cáp Nhĩ Tân.

Nam đến từ một huyện lỵ ở Nội Mông, cách đó 10 tiếng xe lửa. Xa xôi như vậy, nhưng đây đã là lần thứ 6 trong vòng 2 năm qua cậu phải đến bệnh viện này. Trong thời gian đó, căn bệnh viêm cột sống (ankylosing spondylitis) của cậu càng ngày càng đau đớn.

Sáng hôm nay, các bác sĩ của BV Liên kết số 1 đã kêu cậu đi đến một phòng khám khác ở đầu bên kia của thành phố, để chụp X-Ray. Ngay khi cậu cầm hình chụp trở lại thì họ yêu cầu cậu phải quay trở lại phòng khám lấy kết quả chẩn đoán.

Và lần thứ ba, khi cậu đến BV với đầy đủ giấy tờ, các bác sĩ nói họ rốt cuộc không thể điều trị vấn đề cột sống của cậu, bởi vì cậu có tiền sử bệnh lao (tuberculosis). Cuối cùng cậu bé họ Lý phải quay về Nội Mông mà không được điều trị gì cả.

Cách đó mấy con đường, Vương Hạo, một bác sĩ (BS) 28 tuổi của BV Liên Kết Số 1, đang vội vã đến chỗ làm. Thấy anh đi ngang qua, ông chủ phòng trọ hỏi với theo: "Đi ăn tối à?". BS Vương nói mình sẽ ăn sau, bây giờ thì anh phải đến BV để trực ca tối.

Khi anh đến nơi, cô Trương Hiếu Trung, một điều dưỡng khoa Thấp khớp, đang trên đường đi ra. Anh rủ cô đi ăn với mình ngày hôm sau. Cả hai vừa về quê ăn Tết nên đây là dịp để họ hẹn hò ăn uống và hát karaoke.

BS Vương Hạo

Trong khi đó, cậu Lý Mộng Nam, và ông nội của cậu - Lý Lưu - đang trên đường về căn khách sạn nhỏ đối diện BV, nơi họ đang ở trọ. Ông Lý Lưu nằm xuống chợp mắt nghỉ ngơi, và Nam nói mình sẽ đi dạo một vòng.

Nhưng thật ra cậu đã đến một cửa hàng bán vận dụng gia đình gần đó, và mang trở lại BV một con dao gọt trái cây dài hơn 7 cm. Cậu đi thang máy đến tầng 5 của BV - khoa Thấp khớp - nơi đã từ chối điều trị cho cậu hồi chiều.

Cậu không có kế hoạch gì cả. Theo lời khai sau đó thì cậu muốn tìm người BS đã khám cho mình. Nhưng vừa ra khỏi thang máy, Nam đã xông tới chiếc áo blouse trắng đầu tiên trong tầm mắt.

BS Vương Hạo đang ngồi trước máy vi tính, và bị Nam đâm lút cán lưỡi dao vào cổ. Khi các nhân viên y tế (NVYT) khác chạy đến, Nam tấn công cả họ, cắt đứt tai một BS và chém bị thương hai người khác.

Sau đó cậu định tự đâm vào cổ mình, nhưng vì con dao rẻ tiền nên cậu chỉ bị thương bề ngoài và đứt tay. Tự tử không thành công, Nam bỏ chạy.

Ông Lý Lưu nhớ khi cậu cháu của mình về đến khách sạn thì tay cậu đang ôm cổ và máu chảy ròng ròng qua kẽ ngón tay, thấm ướt áo khoác và quần jean. "Con không muốn sống nữa," Lý Mộng Nam nói, và nằm ra giường.

Ông Lưu lấy giấy ăn và khăn trải giường quấn vết thương ở tay và cổ cho Nam, rồi đưa cậu đến khoa cấp cứu của BV nằm ngay bên kia đường. Trong khi Nam được điều trị, một trong số các BS bị cậu chém lúc nãy cũng có mặt trong khoa cấp cứu, và nhận diện ra cậu.

Nam nhanh chóng bị bắt giữ. Cùng lúc đó, ở cuối hành lang, trong khoa ICU, BS Vương Hạo được các đồng nghiệp của mình xác nhận tử vong.

Thông tin truy điệu BS Vương Hạo

 Còn tiếp

Thạc sĩ Trần Đặng Minh Trí là chuyên gia về chiến lược với hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực y tế và tài chính.

Anh là Tư vấn viên chiến lược (Strategy Consultant) cho Tập đoàn Bệnh viện Ramsay Health Care, với hơn 200 bệnh viện khắp thế giới.

Đồng thời, anh là giảng viên của chương trình đào tạo phi lợi nhuận dành riêng cho Việt Nam của Đại Học Y Sydney, mang tên 'Học mãi’.